YTM’ye Devredilen Alacaklar Yatırımcılara Geri İade Edilebilecek
Bilindiği üzere 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nun 62.maddesi gereğince; bankalar nezdindeki mevduat, katılım fonu, emanet ve alacaklardan hak sahibinin en son talebi, işlemi, herhangi bir yazılı talimatı tarihinden başlayarak 10 yıl içinde aranmayanlar zamanaşımına uğramaktadır. Zamanaşımına uğrayan her türlü mevduat, katılım fonu, emanet ve alacaklar banka tarafından hak sahibine ulaşılamaması halinde, yapılacak ilanı müteakiben Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’na gelir kaydedilmektedir.
Benzer şekilde yatırım hizmetleri ve faaliyetlerinden kaynaklanan her türlü emanet ve alacaklarda 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun 83.maddesi gereğince 10 yıllık zamanaşımını takiben Yatırımcı Tazmin Merkezi’ne (YTM) gelir kaydedilmekteydi. Bakıldığında sermaye piyasasında yatırım hizmetleri ve faaliyetlerinden kaynaklanan emanet ve alacakların zamanaşımına uğratılması; sermaye piyasalarının özünde yatan uzun vadeli yatırım felsefesini ve yatırımcıların sermaye piyasalarına olan güvenini zedeleyebilecek nitelik arz etmekteydi. 22.04.2021 tarihli ve 31462 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7316 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (7316 sayılı Torba Kanun) ile dünyadaki gelişmiş ülke uygulamaları da dikkate alınarak yatırımcı menfaati ile sektörel / kamusal fayda arasında bir denge kurulmak suretiyle 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun 83.maddesinde değişikliğe gidilmiştir. Bu doğrultuda zamanaşımı nedeniyle devredilen alacak ve emanetlerin, YTM’ye gelir kaydedilmesi uygulaması kaldırılarak hak sahiplerine YTM’ye başvurmaları durumunda iade edilmesine yönelik düzenleme yapılmıştır. Şöyle ki yatırım hizmetleri ve faaliyetlerinden kaynaklanan her türlü emanet ve alacak, hesap sahibinin yaptığı en son talep, işlem veya herhangi bir şekilde verdiği yazılı talimat tarihinden başlayarak 10 yıl içinde talep ve tahsil edilmemesi hâlinde YTM’ye emaneten devredilecektir. YTM’ye devredilen sermaye piyasası araçlarından doğan bedelsiz pay iktisabı ve kar payı alma hakkı dışındaki pay sahipliği hakları, bunların YTM tarafından hak sahiplerine iadesine kadar donacaktır. Bununla birlikte uygulama değişikliğinin başlangıç tarihi; 7316 sayılı Torba Kanunun yayımlandığı tarih olan 22.04.2021’dir. Bir başka deyişle 22 Nisan 2021’den önce YTM’ye gelir kaydedilen tutarlar iade edilmeyecektir.
Sonuç itibariyle yatırım hizmet ve faaliyetlerinden kaynaklanan her türlü emanet ve alacakların zamanaşımı nedeniyle YTM’ye gelir kaydedilmesi uygulaması kaldırılmış ve bunun yerine emaneten devredilmesi uygulaması getirilmiştir. Dolayısıyla mevcut durumda YTM’ye gelir kaydedilmesi gereken varlıklar sahipleri tarafından talep edilene kadar YTM tarafından korunacaktır. Böylelikle sermaye piyasasında zamanaşımı nedeniyle YTM’ye devredilen alacak ve emanetler, hak sahiplerinin talepleri durumunda iade edilerek mülkiyet hakkı güvence altına alınacaktır. Bu emanet ve alacakların devri, izlenmesi, bunlardan kaynaklanan hakların kullanımı ile başvuran hak sahiplerine iadesine ilişkin usul ve esaslar Sermaye Piyasası Kurulu’nca belirlenecektir.
Not: 7316 sayılı Torba Kanun yayımlanmadan önceki yasama çalışmalarında; YTM’ye devredilen alacaklarda olduğu gibi TMSF’ye devredilen mevduat, katılım fonu ve diğer alacaklarda da hak sahiplerinin talepleri durumunda iadesini öngören düzenleme çalışması yer almıştır. Bununla beraber 7316 sayılı Torba Kanunun Resmi Gazete’de yayımlanan metninde ise TMSF’ye devredilen alacaklarla ilgili herhangi bir düzenleme bulunmamaktadır.
Saygılarımızla,
Vahdet Deniz AKÇAOĞLU
“UYARI: Bu çalışmada yer alan görüşler, yazarın kendi görüşleri olup, çalıştığı kurumun görüşlerini yansıtmamaktadır. Bu yazı yalnızca bilgilendirme amacıyla yayımlanmış olup, herhangi bir hukuki görüş, yönlendirme ve tavsiye içermemektedir. Ayrıca, bilgiler yazının hazırlandığı tarihteki mevzuat göz önünde bulundurularak verilmiş olup, yazı içeriği aradan geçen zaman içerisinde mevzuat değişiklikleri ve ilgili kurumların konu hakkındaki görüşleri çerçevesinde güncelliğini yitirmiş olabilir.”
Karşılaştırma Tablosu: