Yeni Tip Kimlik Kartı ve Sürücü Belgelerinin Bankacılık İşlemlerinde Kullanılabilmesi İçin Gerekli Mevzuat Değişikliği Yürürlüğe Girdi
Yakın zamanda gazete haberlerine de yansıdığı üzere Yeni T.C. Kimlik Kartları ve Sürücü Belgelerinin bankacılık işlemlerinde kimlik tespiti süreçlerinde kullanılmasına ilişkin 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanması Hakkında Kanuna bağlı alt mevzuattan kaynaklı bir sorun bulunuyordu. Bu problem Bakanlar Kurulu tarafından 11.05.2016 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik değişikliği ile çözüldü.
Bakanlar Kurulu tarafından 11.05.2016 tarihli ve 29709 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 25.04.2016 tarihli ve 2016/8793 sayılı Karar eki “Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ile MASAK’ın bankacılık işlemlerinde yapılacak kimlik tespit esaslarını düzenleyen “Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmeliği“nde değişiklik yapıldı ve yeni tip T.C. Kimlik Kartları ve Sürücü Belgelerinin banka ve diğer yükümlüler nezdinde kimlik tespiti süreçlerinde kullanılabilmesine imkan tanındı.
Yapılan değişikliklere baktığımızda;
1- “Doğum yeri” bilgisinin kimlik belgesi ile teyidi zorunluluğunun kaldırıldığını görüyoruz. Kimlik tespiti için bu bilginin temin edilmesi hala gerekli olmakla birlikte alınan bilginin bir kimlik belgesi ile teyidi zorunluluğu kaldırılmış oldu. Bu düzenlemenin sebebi Yeni T.C. Kimlik Kartları’nda Doğum Yeri bilgisinin bulunmaması.
2- “Anne adı ve baba adı ile uyruk” bilgilerinin teyidi zorunluluğu kaldırılarak bunun yerine T.C. kimlik numarası (TCKN) için teyit zorunluluğu getirildiğini görüyoruz. Kimlik tespiti sırasında uyruk ve Türk vatandaşları için anne-baba adı bilgilerinin temin edilmesi hala gerekli olmakla birlikte bu bilgilerin bir kimlik belgesi ile teyidi zorunluluğu kaldırıldı. Bu düzenlemenin sebebi de Yeni Tip Sürücü Belgelerinde uyruk, anne ve baba adı bilgilerinin bulunmaması. Böylece Yeni Tip Sürücü Belgelerinin banka ve diğer yükümlüler nezdinde yapılması zorunlu olan kimlik tespiti süreçlerinde kullanılabilmesine imkan tanındı.
Yönetmelikte Temini İstenen Bilgiler |
Yeni Kimlik Kartında Mevcut Mu? |
Yeni Sürücü Belgesinde Mevcut Mu? |
Ad-Soyad |
Mevcut |
Mevcut |
Doğum Yeri |
Mevcut değil |
Mevcut |
Doğum Tarihi |
Mevcut |
Mevcut |
Uyruk |
Mevcut |
Mevcut değil |
Kimlik Belgesinin Türü ve Numarası |
Mevcut |
Mevcut |
Anne Adı (Türk Vatandaşları için) |
Mevcut |
Mevcut değil |
Baba Adı (Türk Vatandaşları için) |
Mevcut |
Mevcut değil |
TCKN (Türk Vatandaşları için) |
Mevcut |
Mevcut |
Adres ve İmza Örneği, varsa telefon numarası, faks numarası, elektronik posta adresi, iş ve mesleğine ilişkin bilgiler |
N/A |
N/A |
3- Diğer taraftan, Türk vatandaşı müşterilerden alınan T.C. kimlik numarası bilgisinin, T.C. nüfus cüzdanı (Kimlik Kartı), T.C. Sürücü Belgesi veya pasaport ile teyidi zorunluluğu getirildi. Yeni tip sürücü belgeleri üzerinde TCKN bilgisi bulunmakla birlikte, bu alanı işaret eden bir açıklama bulunmuyor. Diğer bir ifadeyle, yeni tip sürücü belgeleri üzerinde TCKN alanı mevcut olmasına karşın, bu alanın TCKN bilgisini içerdiğini anlatan bir başlık ya da açıklama yer almıyor.
4- T.C. kimlik numarasına ilişkin teyit zorunluluğu getirildiğinden ve eski sürücü belgelerinin bir kısmında T.C. kimlik numarası bulunmadığı için 01.01.2016 tarihi öncesinde düzenlenen sürücü belgeleri üzerinden yapılacak kimlik tespitinde T.C. kimlik numarasının doğruluğunun teyidi zorunlu tutulmadı. Ancak, burada “4358 sayılı Vergi Kimlik Numarası (VKN) Kullanımının Yaygınlaştırılması Hakkında Kanun” ve alt mevzuatından ileri gelen zorunluluklara da dikkat edilmesi gerekiyor.
4358 sayılı VKN Kullanımının Yaygınlaştırılması Hakkında Kanun’un (Kanun) 2 nci maddesine göre bu Kanuna göre vergi kimlik numarası tespit etme, belge, hesap ve kayıtlarında gösterme mecburiyeti kapsamına alınan kurum ve kuruluşların özel mevzuatlarında yer alan vergi kimlik numarasının kullanımını engelleyici veya kısıtlayıcı mahiyette olan hükümler uygulanamaz.
4358 sayılı Kanuna istinaden yayımlanan 2 Seri No’lu Vergi Kimlik Numarası Genel Tebliği ile de bankacılık ve mali hizmet işlemleri, her nevi tahvil, bono ve borçlanma senedi işlemleri, kredi kartı okuma makinesi işlemleri, havale işlemleri, çek ve senet (bono) işlemleri, sermaye piyasası kurumu kapsamındaki kurumlarca yapılacak işlemler, ödünç para verme işlemleri, özel finans kurumlarınca yapılacak işlemler, yetkili müesseselerce yapılan işlemler, posta merkezi işlemleri, finansal kiralama işlemleri ve sigortacılık işlemleri yapan veya bunlara muhatap veya taraf olan her türlü gerçek ve tüzel kişi müşterilerin kimlik, adres ve diğer bilgilerinin yanı sıra, vergi kimlik numarasını tespit etme ve bu numaraları ilgili belge ve hesap ve kayıtlarında kullanma zorunluluğu getirilmiştir.
Aynı Tebliğ’de VKN tespiti ile ilgili olarak da Tebliğ kapsamındaki işlemlerin sahibi, muhatabı veya tarafı olacak gerçek ve tüzel kişilerin vergi kimlik numaralarını vergi dairesinden almış oldukları vergi kimlik kartı, tahakkuk fişi, tahsil alındısı, vergi dairesi makbuzu, vergi levhası ve vergi dairesi yazısı ile tevsik edebilecekleri, müşterilerin bir kez tespit edilerek kurum kayıtlarına alınan vergi kimlik numaralarını müteakip her türlü işlemlerinde de kullanılacakları belirtilmektedir. Bir başka ifadeyle, müşterilerin vergi kimlik numaralarını bir kez ibraz etmeleri yeterlidir.
Öte yandan, 01.01.2007 tarihinden itibaren T.C. tabiyetinde bulunan gerçek kişilerin T.C. kimlik numaraları, vergi kimlik numarası olarak kullanılmaya başlanmıştır. Bu konuda açıklamaların yapıldığı 3 Sıra No’lu Vergi Kimlik Numarası Genel Tebliği’nde de, T.C. tabiyetinde bulunan gerçek kişilerin VKN gerektiren işlemlerde, T.C. kimlik numarasının yer aldığı belgelerden (vergi dairesinden alınmış mükellef kimlik kartı, tahakkuk fişi, vergi dairesi alındısı, vergi levhası gibi) birini veya nüfus cüzdanlarındaki ya da yetkili makamlardan alacakları yazılarda belirtilen Türkiye Cumhuriyeti kimlik numaralarını ibraz ederek işlemlerini gerçekleştirecekleri belirtilmektedir. Aynı Tebliğ’de, ayrıca, 4358 sayılı Kanun’un verdiği yetkiye dayanılarak çıkarılan 1 ve 2 Sıra Numaralı Vergi Kimlik Numarası Genel Tebliğlerinde işlemlere taraf olan ve işlemleri gerçekleştirecek kişi ve kuruluşlara vergi kimlik numaralarını ibraz etmek zorunda bulunan Türkiye Cumhuriyeti tabiyetindeki gerçek kişilerin vergi kimlik numarası olarak, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numaralarını ibraz edecekleri düzenlenmektedir.
4358 sayılı Kanun’un “Ceza Hükümleri” başlıklı 5 inci maddesine göre “özel kanunlar veya bu Kanun hükümleri uyarınca Maliye Bakanlığı tarafından getirilen vergi kimlik numarasını tespit etmek, belge, hesap ve kayıtlarında göstermek zorunluluğuna uymayanlar hakkında 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 353 üncü maddesinin 7 nci bendinde yazılı özel usulsüzlük cezası (2016 yılında her bir işlem için 260 TL) kesilir ve ayrıca, özel kanunlarında daha ağır bir ceza öngörülmediği takdirde, üç aydan bir yıla kadar hapis cezası hükmolunur”.
Bu çerçevede, 4358 sayılı Kanun’daki cezalara muhatap olmamak adına Tedbirler Yönetmeliği’nde belirlenen yükümlüler nezdindeki kimlik tespiti gerektiren işlemlerde kimlik belgesi olarak ibraz edilen sürücü belgelerinde TCKN bilgisinin bulunmaması durumunda bu numaranın aynı kişiye ait bir kimlik kartı veya pasaport ile teyidinin uygun olacağı görüşündeyiz. Öte yandan, bu tespitin 2 Sıra Numaralı Vergi Kimlik Numarası Genel Tebliği uyarınca ilk defa işlem yapacak müşterilerle sınırlı tutulmasının yeterli olduğu görülmektedir.
Yönetmelik değişiklikleri yayımlandığı tarih olan 11.05.2016 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Saygılarımızla,
SUÇ GELİRLERİNİN AKLANMASININ VE TERÖRÜN FİNANSMANININ ÖNLENMESİNE DAİR TEDBİRLER HAKKINDA YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK 11.05.2016 tarih ve 29709 sayılı Resmi Gazete |
|
ESKİ DÜZENLEME |
YENİ DÜZENLEME |
Gerçek kişilerde kimlik tespiti MADDE 6- (1) Gerçek kişilerin kimlik tespitinde; ilgilinin adı, soyadı, doğum yeri ve tarihi, uyruğu, kimlik belgesinin türü ve numarası, adresi ve imza örneği, varsa telefon numarası, faks numarası, elektronik posta adresi, iş ve mesleğine ilişkin bilgiler ile Türk vatandaşları için bu bilgilere ilave olarak anne, baba adı ve T.C. kimlik numarası alınır. (2) İlgilinin adı, soyadı, doğum yeri ve tarihi, anne ve baba adı, uyruğu ve kimlik belgesinin türü ve numarasına ilişkin bilgilerin doğruluğu; a) Türk uyruklular için T.C. nüfus cüzdanı, T.C. sürücü belgesi veya pasaport, b) Türk uyruklu olmayanlar için pasaport, ikamet belgesi veya Bakanlıkça uygun görülen kimlik belgesi, üzerinden teyit edilir. Yetkililerce istenildiğinde sunulmak üzere teyide esas kimlik belgelerinin asıllarının veya noterce onaylanmış suretlerinin ibrazı sonrası okunabilir fotokopisi veya elektronik görüntüsü alınır yahut kimliğe ilişkin bilgiler kaydedilir. (3) Sürekli iş ilişkisi tesisinde beyan edilen adresin doğruluğu; yerleşim yeri belgesi, ilgili adına düzenlenmiş elektrik, su, doğalgaz, telefon gibi abonelik gerektiren bir hizmete ilişkin olan ve işlem tarihinden önceki üç ay içinde düzenlenmiş fatura, herhangi bir kamu kurumu tarafından verilen belge veya Başkanlıkça uygun görülen diğer belge ve yöntemlerle teyit edilir. Teyide esas belgelerin okunabilir fotokopisi veya elektronik görüntüsü alınır yahut belgeye ait ayırt edici bilgiler kaydedilir. (4) (Mülga: 28/12/2009-2009/15720 K.) |
Gerçek kişilerde kimlik tespiti MADDE 6- (1) Gerçek kişilerin kimlik tespitinde; ilgilinin adı, soyadı, doğum yeri ve tarihi, uyruğu, kimlik belgesinin türü ve numarası, adresi ve imza örneği, varsa telefon numarası, faks numarası, elektronik posta adresi, iş ve mesleğine ilişkin bilgiler ile Türk vatandaşları için bu bilgilere ilave olarak anne, baba adı ve T.C. kimlik numarası alınır. (2) İlgilinin adı, soyadı, doğum tarihi, TC kimlik numarası ve kimlik belgesinin türü ve numarasına ilişkin bilgilerin doğruluğu; a) Türk uyruklular için T.C. nüfus cüzdanı, T.C. sürücü belgesi veya pasaport, b) Türk uyruklu olmayanlar için pasaport, ikamet belgesi veya Bakanlıkça uygun görülen kimlik belgesi, üzerinden teyit edilir. Yetkililerce istenildiğinde sunulmak üzere teyide esas kimlik belgelerinin asıllarının veya noterce onaylanmış suretlerinin ibrazı sonrası okunabilir fotokopisi veya elektronik görüntüsü alınır yahut kimliğe ilişkin bilgiler kaydedilir. (3) Sürekli iş ilişkisi tesisinde beyan edilen adresin doğruluğu; yerleşim yeri belgesi, ilgili adına düzenlenmiş elektrik, su, doğalgaz, telefon gibi abonelik gerektiren bir hizmete ilişkin olan ve işlem tarihinden önceki üç ay içinde düzenlenmiş fatura, herhangi bir kamu kurumu tarafından verilen belge veya Başkanlıkça uygun görülen diğer belge ve yöntemlerle teyit edilir. Teyide esas belgelerin okunabilir fotokopisi veya elektronik görüntüsü alınır yahut belgeye ait ayırt edici bilgiler kaydedilir. (4) 1/1/2016 tarihinden önce düzenlenmiş olan T.C. sürücü belgeleri üzerinden yapılacak kimlik tespitinde T.C. kimlik numarasının doğruluğunun teyidi zorunlu değildir. |