Varlık Barışına İlişkin Uygulama Detaylarını Belirleyen Tebliğ Yayımlandı
22 Ağustos 2016 tarihinde burada yayımladığımız yazımızda, 19 Ağustos 2016 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan “Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun”un 7 nci maddesinde yapılan düzenleme ile kamuoyunda “Varlık Barışı” olarak bilinen uygulamanın yürürlüğe girdiğini, ancak, uygulamanın detaylarının Maliye Bakanlığı tarafından yayımlanacak düzenlemeler sonrası netleşeceğini belirtmiştik.
Söz konusu yazımızda işaret ettiğimiz, Varlık Barışı uygulama detaylarını içeren “Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin 6736 Sayılı Kanun Genel Tebliği (Seri No:1)” (Tebliğ) 23 Ağustos 2016 tarihli ve 29810 sayılı Mükerrer Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Tebliğ’in VII. bölümünde yer alan “Bazı Varlıkların Milli Ekonomiye Kazandırılmasına İlişkin Hükümler”de; 6736 sayılı Kanunla getirilen Varlık Barışı uygulamasına ilişkin açıklamalar yer alıyor. Mevcut uygulamada Varlık Barışı’na konu edilecek varlıklar için herhangi bir vergi ödeme yükümlülüğü öngörülmediği için Tebliğ’de daha önceki uygulamalarda olduğu gibi bu varlıkların bildirim ve beyanına ilişkin bir süreç bulunmuyor.
Tebliğ’de “Yurt dışında bulunan” ve “yurt içinde sahip olunan” varlıkların kanuni defterlere kaydı gibi Kanun’da yer alan konulara açıklık getiriliyor. Tebliğe, banka ve aracı kurumların Varlık Barışı sürecinde nasıl yer alacakları açısından baktığımızda ise Kanun’da yer alan hükümlere ilave olarak yurt dışındaki varlıkların Türkiye’ye getirilmesine ilişkin aşağıdaki açıklamaların yapıldığını görüyoruz:
YURT DIŞINDA BULUNAN VARLIKLAR BİR SEFERDE VEYA BİRDEN FAZLA SEFERDE TÜRKİYE’YE GETİRİLEBİLECEK
Yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarını 31.12.2016 tarihine kadar Türkiye’ye getiren gerçek ve tüzel kişiler, bu varlıkları serbestçe tasarruf edecekler; gelir veya kurumlar vergisi mükellefleri işletme kayıtlarına dahil edebilecekler. Söz konusu varlıkların 31.12.2016 tarihine kadar bir veya birden fazla seferde Türkiye’ye getirilmesi mümkün.
Tebliğ’de Türkiye’ye getirilmekten maksat;
– Para, döviz, altın, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının fiziki olarak Türkiye’ye getirilmesi veya bu varlıkların Türkiye’deki banka veya aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmesi ya da
– Menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının aracı kurumlara bildirilmesi olarak açıklanmış.
Ancak, burada “menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının aracı kurumlara bildirilmesi” ifadesinin açıklamaya muhtaç olduğunu düşünüyoruz. Çünkü Tebliğ’de yer alan ifade düz yorumlandığında yurt dışında saklamada olan yabancı bir şirkete ait hisse senedinin Türkiye’ye getirilmeden sadece aracı kuruma bildirilmesinin Türkiye’ye getirilme olarak yorumlanabileceğini anlıyoruz. Ancak, bu durumda da ilgili menkul kıymet bedeli Türkiye’ye getirilmediğinden milli ekonomiye kazandırılmamış olacağı için Kanun’un ruhuna aykırı bir durum oluşabilecektir. Öte taraftan, Tebliğ’de aracı kurumlara yapılması öngörülen bu bildirimin hangi şekil ve detayda olacağına ilişkin de bir belirleme yapılmamış olmasının uygulamada sıkıntı yaratabileceği görüşündeyiz.
VARLIKLARIN YURT DIŞINDAN TÜRKİYE’YE GETİRİLDİĞİNİN YA DA KANUNİ DEFTERLERE KAYDEDİLDİĞİNİN TEVSİKİ
Varlıkların yurt dışından Türkiye’ye getirilmesi veya yurt içinde olup kanuni defterlere kaydedilmesi işlemleri devlet tarafından veya devlet güvencesinde tutulan kayıt ve siciller, yurt dışında veya yurt içindeki banka, banker, aracı kurumlar ve benzeri mali kurumlar, posta idaresi, noter gibi kurum ve kuruluşların kayıt, makbuz ve belgeleri, Vergi Usul Kanunu’nun ikinci kitabının üçüncü kısmında yer alan belgeler ve muadili belgeler ile bilgi değişiminde bulunulan yabancı ülkelerde yetkili makamlardan alınarak mahallindeki Türk elçilik ya da konsoloslukları, yoksa mahallindeki Türk menfaatini koruyan ülkenin aynı nitelikteki temsilcileri tarafından tasdik olunan belgeler ile diğer her türlü doğrulanabilir belge ile tevsik edilebilecek.
Bu çerçevede, Varlık Barışı sürecinde, banka ve aracı kurumlarca, müşterilerinin yurtdışında bulunan,
a) para,
b) altın,
c) döviz,
d) menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının
31.12.2016 tarihine kadar Türkiye’ye getirilmesine aracılık edilmesi mümkün olup, bu tür işlemlerde gelen kıymetlerin Varlık Barışı uygulaması kapsamında geldiğini göstermek ve ileride bu konuda ilgili kurumlara yasal otoritelerden gelmesi muhtemel bilgi taleplerinde işlemi ayırt edebilmek için işlem açıklamalarında gelen kıymetlerin “6736 sayılı Kanun’un 7 nci maddesi kapsamında gelen bedel” olduğuna dair bir ifadeye yer verilmesinin uygun olacağını düşünüyoruz. Benzer ibarelerin müşteriye verilen dekont ve benzeri belgelerde de bulunması müşterinin işlemi yasal otoritelere tevsiki açısından uygun olacaktır.
Varlık Barışı uygulaması hakkında Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından hazırlanan “bilgilendirici broşür”e de aşağıda yer veriyoruz.
Saygılarımızla,
BAZI ALACAKLARIN YENİDEN YAPILANDIRILMASINA İLİŞKİN 6736 SAYILI KANUN GENEL TEBLİĞİ (SERİ NO: 1)
VARLIK BARIŞI UYGULAMASINA İLİŞKİN BROŞÜR