Ülkemiz Finansal Ekosistemi Açısından 2023 Yılı Programı
04.09.2022 tarihli ve 31943 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de 6003 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yayımlanan Orta Vadeli Program (2023-2025) ile ilgili olarak 5 Eylül 2022 tarihinde yazı kaleme almıştık. Ulaşmak için buraya tıklayınız.
Bu defa 25.10.2022 tarihli ve 31994 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de 6294 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile 2023 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı yayımlanmıştır. Yıllık Programda “İstikrarlı ve Güçlü Ekonomi”, “Rekabetçi Üretim ve Verimlilik”, “Nitelikli İnsan, Güçlü Toplum”, “Yaşanabilir Şehirler, Sürdürülebilir Çevre”, “Hukuk Devleti, Demokratikleşme ve İyi Yönetişim” eksenlerinde ülke kalkınması ve refah artışı temel amacı doğrultusunda belirlenen hedef, politika, tedbir ve performans göstergeleri yer almaktadır. Söz konusu programın temel amacının; Orta Vadeli Program (2023-2025) ile uyumlu olarak, yatırım, istihdam, üretim ve ihracatı önceleyen büyümenin sürdürülmesi, verimli ve rekabetçi yerli üretim yapısının güçlendirilmesi, ithalat bağımlılığının azaltılması, kalıcı fiyat istikrarına ulaşılması, beşeri sermaye ve işgücü kalitesinin artırılması, iş ve yatırım ortamının iyileştirilmesi, sürdürülebilir, kapsayıcı büyüme ile adil paylaşıma yönelik ekonomik dönüşümün gerçekleştirilmesi olduğu belirtilmektedir.
Yıllık Program ile Devletin 2023-2025 dönemini kapsayan Orta Vadeli Program (OVP) ile çizilen politika ve tedbirler ışığında; makroekonomik, mali ve sektörel politikalar ile bunların hayata geçirilmesine yönelik uygulamalar belirlenmektedir. 2023 yılında finansal ekosistemde yaşanacak gelişmeler ve istikamet seyrinin iyi okunabilmesi açısından açıklanan program yüksek öneme haiz diyebiliriz. Bu bakımdan anılan Program’da “Mali Piyasalar”a ilişkin öngörülen yürütülecek proje ve faaliyetlere özet bilgi mahiyetinde aşağıda yer veriyoruz:
| Politika / Tedbir | Yürütülecek Faaliyetler ve Projeler |
|
Finansal kuruluşların düzenleme ve denetleme çerçevesi güçlendirilecek, etkin bir rekabet ortamı sağlanacak, işlem maliyetleri azaltılacak ve sağlıklı bilgiye erişimleri kolaylaştırılacaktır. (11.Kalkınma Planı p.248) |
|
|
Tedbir 248.2. Finansal kuruluşların ana ortaklarını ve tüm iştiraklerini kapsayan mevcut konsolide denetim çerçevesinin etkinliği artırılacaktır. |
1. Denetim rehberleri, FSAP 2021 önerileri dikkate alınarak, konsolide denetim çerçevesinin etkinliğini artıracak şekilde güncellenecektir. |
|
Tedbir 248.3. Sınır ötesi denetim çerçevesi ve uygulamaları güçlendirilecektir. |
1. Denetim rehberleri, FSAP 2021 önerileri dikkate alınarak, sınır ötesi denetim çerçevesini güçlendirecek şekilde güncellenecektir. |
|
Uluslararası ticaret sisteminde kabul görecek alternatif para ve ödeme sistemleri geliştirilmesi amacıyla ülke işbirlikleri tesis edilecek ve çalışmalar sürdürülecektir. (11. Kalkınma Planı p.249) |
|
|
Tedbir 249.3. İkili anlaşmalar yoluyla yerel para cinslerinden ticaret imkânları artırılacaktır.
|
1. TCMB-Çin Merkez Bankası arasında yenilenen Para Takası Anlaşması kapsamında firmalarımıza Çin Yuanı reeskont kredisi kullandırılmasına benzer uygulamalar Türkiye ile finansal ve ticari ilişkileri yoğun olan ülkelere yayılacaktır. |
|
2. Bazı ülkelerle karşılıklı olarak finansal piyasalarda enerji ticareti ödemeleri dahil milli para cinsi işlemlere başlanması, TL varlıklara yatırım yapılması, milli kredi kartlarının kabulü ve finansal işlemlerin milli para cinsinden gerçekleştirilmesi, bankalar arası iş birliği ve iletişimin güçlendirilmesini teminen hayata geçirilen önlemlerin diğer ticaret ortaklarımız ile de geliştirilmesi için girişimde bulunulacaktır. |
|
|
Tedbir 249.5. Blokzincir tabanlı dijital merkez bankası parası uygulamaya konulacaktır. |
1. Merkez Bankası Dijital Türk Lirası Araştırma Geliştirme Projesi ikinci faz pilot bulguları doğrultusunda, Dijital Türk Lirasının ödemeler için kullanımı testlerine başlanacaktır. |
|
2. Dijital Türk Lirası sistemlerinin dijital kimlik ve FAST sistemleri ile araştırma geliştirme kapsamında entegrasyon çalışmaları tamamlanacaktır. |
|
|
3. Toptan dijital para çalışmaları kapsamında bankalar ile araştırma, geliştirme ve test çalışmaları yapılacaktır. |
|
|
Uluslararası iyi uygulamalardan yararlanılarak firmalara fırsat eşitliği sağlayan, güvenli bir finansal teknoloji (fintek) ekosisteminin oluşumu desteklenecektir. (11.Kalkınma Planı p.250) |
|
|
Tedbir 250.2. Düzenleme Deney Alanı ve Endüstri Deney Alanı oluşturulacaktır. |
1. Düzenleme Deney Alanı ve Endüstri Deney Alanı ile fintek ekosistemi için gerekli mevzuat değişikliği çalışmaları yapılacaktır. |
|
Tedbir 250.4. İstanbul Finans ve Teknoloji Üssü kurulacaktır. |
1. İstanbul Finans Merkezinin faaliyete geçişini takiben İstanbul Finans ve Teknoloji Üssü kurulacaktır. |
Anılan programdaki mali piyasalara ilişkin performans göstergelerine aşağıda yer verilmektedir:
| Performans Göstergeleri | 2021 | 20221 | 20232 |
|
Bankacılık Kredileri/GSYH |
%67,6 | %61,9 | %64,3 |
|
Katılım Bankaları Kredilerinin Toplam Krediler İçindeki Payı |
%6,9 | %7,5 | %8,1 |
|
BİST Piyasa Kapitalizasyonu/GSYH |
%30,1 | %32,1 | %32,3 |
|
Özel Sektör Borçlanma Araçları Nominal Stoku/GSYH |
%1,4 | %1,2 | %1,3 |
1Gerçekleşme Tahmini 2Program
Bakıldığında Yıllık Programın performans göstergeleri, Kalkınma Planı ve OVP’de yer alan hedeflerin yanı sıra program bütçe yaklaşımının gerektirdiği bağlantıları da içermektedir. Somut, ölçülebilir ve bir yıllık zaman diliminde tamamlanabilecek faaliyet, proje, iş ve işlemlerden oluşan Yıllık Program tedbirleri üçer aylık dönemler halinde izlenmekte ve değerlendirilmektedir. Bu açılardan 2023 yılındaki seçim ekonomisinin getireceği şartlar da göz önüne alınarak mali piyasalar için ihtiyatlı bir yaklaşımla proje ve faaliyetlerin belirlendiği söylenebilecektir.
Saygılarımızla,
Vahdet Deniz AKÇAOĞLU
“UYARI: Bu çalışmada yer alan görüşler, yazarın kendi görüşleri olup, çalıştığı kurumun görüşlerini yansıtmamaktadır. Bu yazı yalnızca bilgilendirme amacıyla yayımlanmış olup, herhangi bir hukuki görüş, yönlendirme ve tavsiye içermemektedir. Ayrıca, bilgiler yazının hazırlandığı tarihteki mevzuat göz önünde bulundurularak verilmiş olup, yazı içeriği aradan geçen zaman içerisinde mevzuat değişiklikleri ve ilgili kurumların konu hakkındaki görüşleri çerçevesinde güncelliğini yitirmiş olabilir.”
Makalenin yazarı Vahdet Deniz AKÇAOĞLU, 2007 – 2009 yılları arasında özel bir bankanın İç Kontrol Merkezi Başkanlığı’nda Denetçi olarak, 2009 yılından 2018 yılına kadar aynı bankanın Uyum Başkanlığı’nda Ürün ve Hizmetler Uyum Kontrol Yöneticisi olarak görev yaptı. 2019 yılından itibaren de İç Kontrol ve Uyum Başkanlığı’nda Etik ve Mevzuat Takip Yöneticisi olarak görev yapmaktadır. Bankacılık ve sermaye piyasası mevzuatı ile kurumsal yönetim, etik, iç sistemler konuları başta olmak üzere banka ve finans kurumlarını ilgilendiren her türlü mevzuat üzerinde çalışmaktadır.
2023 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı:
Loading...
Reload document 
Open in new tab 
