Ülkemiz Finansal Ekosistemi Açısından 2022 Yılı Programı
25.10.2021 tarihli ve 31639 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de 4633 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile 2022 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı yayımlanmıştır. Yıllık Program’da “İstikrarlı ve Güçlü Ekonomi”, “Rekabetçi Üretim ve Verimlilik”, “Nitelikli İnsan, Güçlü Toplum”, “Yaşanabilir Şehirler, Sürdürülebilir Çevre”, “Hukuk Devleti, Demokratikleşme ve İyi Yönetişim” eksenlerinde ülke kalkınması ve refah artışı temel amacı doğrultusunda belirlenen hedef, politika, tedbir ve performans göstergeleri yer almaktadır.
Yıllık Program ile Devletin 2019-2023 dönemini kapsayan 11. Kalkınma Planı ile çizilen politika ve tedbirler ışığında; makroekonomik, mali ve sektörel politikalar ile bunların hayata geçirilmesine yönelik uygulamalar belirlenmektedir. 2022 yılında finansal ekosistemde yaşanacak gelişmeler ve istikamet seyrinin iyi okunabilmesi açısından açıklanan program yüksek öneme haiz diyebiliriz. Bu bakımdan anılan Program’da mali piyasalara ilişkin öngörülen yürütülecek proje ve faaliyetlere özet bilgi mahiyetinde aşağıda yer veriyoruz:
Politika / Tedbir | Yürütülecek Faaliyetler ve Projeler |
Finansal sektörün reel sektörün finansmanındaki etkinliği artırılacak ve reel sektörün sermaye piyasasından ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) gözetimindeki banka dışı finansal kuruluşlardan fon kullanması özendirilecektir. (11.Kalkınma Planı p.247) |
|
Tedbir 247.6. Borsa İstanbul Anonim Şirketi (BİST) Özel Pazar şirketlerine yapılan yatırımlar, belirli bir orana kadar, yatırım yapan şirketlerin dönem kazancından düşülecektir. |
1. Kanuni düzenleme sonrası ikincil mevzuat çalışması yapılacaktır.
|
Tedbir 247.12. Yenilikçi projelerin finansmanı için kitle fonlaması gibi modern ve yeni nesil finansman modelleri ülkemiz sermaye piyasalarına kazandırılacaktır.
|
1. Gerek paya dayalı kitle fonlaması modelinin uygulanması sırasında ortaya çıkan eksikliklerin giderilmesi gerekse borçlanmaya dayalı kitle fonlaması modelinin sermaye piyasası mevzuatına kazandırılması amacıyla hazırlanarak 26.08.2021 tarihi itibarıyla görüşe açılan “III-35/A.2 sayılı Kitle Fonlaması Tebliğ Taslağı”na gelen görüşler değerlendirilecek ve nihai halinin verilmesini takiben ilgili düzenleme yayımlanacaktır. |
Tedbir 247.16. Sürdürülebilir bankacılık faaliyetlerine ilişkin rehber ve raporlama altyapısı oluşturulacaktır |
1. Bankaların yeşil kredi risk bakiyelerinin takibinin yapılması ve sürdürülebilir bankacılık faaliyetlerinin izlenmesi amacıyla yeni raporlama formatları hazırlanacak ve elektronik ortamda veri alımına başlanacaktır. |
2. Sektörün sürdürülebilir bankacılık faaliyetlerinin standartlaştırılması ve bunun için gerekli temel tanım, ilke, uygulama ve kurumsal yapıların belirlenmesi amacıyla sürdürülebilir bankacılık çerçeve rehberi hazırlanacaktır. |
|
Finansal kuruluşların düzenleme ve denetleme çerçevesi güçlendirilecek, etkin bir rekabet ortamı sağlanacak, işlem maliyetleri azaltılacak ve sağlıklı bilgiye erişimleri kolaylaştırılacaktır. (11.Kalkınma Planı p.248) |
|
Tedbir 248.4. Merkezi bir veri tabanı yoluyla kredi başvurularında talep edilen belge ve bilgilerin doğrudan temini sağlanacaktır. |
1. Kredi borçlularına ilişkin daha sağlıklı, şeffaf ve güncel finansal verilerin teminine yönelik olarak Merkezi Finansal Veri Kuruluşu Projesi kapsamında planlanan eylemlerin hayata geçirilmesi amacıyla halihazırda TBB bünyesinde faaliyet gösteren Risk Merkezi, TCMB bünyesinde yeniden yapılandırılacaktır |
Uluslararası ticaret sisteminde kabul görecek alternatif para ve ödeme sistemleri geliştirilmesi amacıyla ülke işbirlikleri tesis edilecek ve çalışmalar sürdürülecektir. (11.Kalkınma Planı p.249) |
|
Tedbir 249.5. Blokzincir tabanlı dijital merkez bankası parası uygulamaya konulacaktır. |
1. Merkez Bankası Dijital Türk Lirası Araştırma Geliştirme Projesi birinci faz pilot bulguları doğrultusunda, daha yaygın ve geniş katılımlı ileri aşama pilot testler yapılacaktır. |
2. Mevcut ve ileri teknolojilerin Merkez Bankası Dijital Türk Lirası gereksinimlerine uygunluklarına yönelik araştırma ve geliştirme çalışmaları sürdürülecektir. |
|
3. Programlanabilir para ve çevrim dışı ödemeler katman servislerine yönelik teknolojik altyapı oluşturularak araştırma, geliştirme ve test çalışmaları yapılacaktır. |
|
4. Dijital Türk Lirası sisteminin ilgili diğer sistemlerle entegrasyon çalışmalarına başlanacaktır. |
|
Uluslararası iyi uygulamalardan yararlanılarak firmalara fırsat eşitliği sağlayan, güvenli bir finansal teknoloji (fintek) ekosisteminin oluşumu desteklenecektir. (Kalkınma Planı p.250) |
|
Tedbir 250.2. Düzenleme Deney Alanı ve Endüstri Deney Alanı oluşturulacaktır. |
1. Düzenleme Deney Alanı ve Endüstri Deney Alanı ile fintek ekosistemi için gerekli mevzuat değişikliği çalışmaları yapılacaktır |
Tedbir 250.4. İstanbul Finans ve Teknoloji Üssü kurulacaktır. |
1. İstanbul Finans Merkezi bünyesinde bir Finans Teknopark kurulacaktır. |
Faizsiz finans sisteminin ülkemiz finans sistemindeki yeri güçlendirilecek, faizsiz finans alanında ürün ve hizmet çeşitliliği ile insan kaynağı geliştirilecek, politika geliştirme süreçlerini destekleyecek araç ve mekanizmalar oluşturulacaktır. (11.Kalkınma Planı p.252) |
|
Tedbir 252.2. Faizsiz finans sisteminin işleyişi ve finansal ürünler hakkında kamuoyunun daha fazla bilgilendirilmesi sağlanarak faizsiz finans sistemine ilişkin farkındalık artırılacaktır. |
1. İstanbul Finans Merkezi projesiyle ülkemizin sayılı katılım finans merkezlerinden olmasına yönelik, risk paylaşımına dayalı yeni ürünler geliştirilecek olup katılım finansı alanında önemli ülke, kurum ve kuruluşlarla stratejik işbirlikleri kurulacaktır. |
Bakıldığında Yıllık Programın performans göstergeleri, Kalkınma Planı’nda yer alan hedeflerin yanı sıra program bütçe yaklaşımının gerektirdiği bağlantıları da içermektedir. Somut, ölçülebilir ve bir yıllık zaman diliminde tamamlanabilecek faaliyet, proje, iş ve işlemlerden oluşan Yıllık Program tedbirleri üçer aylık dönemler halinde izlenmekte ve değerlendirilmektedir. Bu açılardan mali piyasalar için belirlenen yukarıdaki proje ve faaliyetler; ülkemiz finansal sistemine yönelik 2022 yılında önemli sayılabilecek gelişmelerin yaşanacağına işaret etmektedir.
Not: 05.09.2021 tarihli ve 31589 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de 4474 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yayımlanan Orta Vadeli Program (2022-2024) ile ilgili olarak 6 Eylül 2021 tarihinde kaleme aldığımız yazıya ulaşmak için buraya tıklayınız.
Saygılarımızla,
Vahdet Deniz AKÇAOĞLU
“UYARI: Bu çalışmada yer alan görüşler, yazarın kendi görüşleri olup, çalıştığı kurumun görüşlerini yansıtmamaktadır. Bu yazı yalnızca bilgilendirme amacıyla yayımlanmış olup, herhangi bir hukuki görüş, yönlendirme ve tavsiye içermemektedir. Ayrıca, bilgiler yazının hazırlandığı tarihteki mevzuat göz önünde bulundurularak verilmiş olup, yazı içeriği aradan geçen zaman içerisinde mevzuat değişiklikleri ve ilgili kurumların konu hakkındaki görüşleri çerçevesinde güncelliğini yitirmiş olabilir.”
2022 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı: