Türkiye Elektronik Fon Alım Satım Platformu – TEFAS
Türkiye Elektronik Fon Alım Satım Platformu – TEFAS
Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) ve Takasbank’ın ortak çalışması sonucunda oluşturulan TEFAS Sistemi Ocak 2015’te fiili olarak hayata geçti.
TEFAS alt yapısının finansal sisteme kazandıracağı en temel yenilik yatırım fonlarının online bir platform altında getiri ve risk profilleri ile izlenmesi olarak yorumlanabilir. Düzenleme ile performans odaklı ve şeffaf bir yatırım ortamı oluşturulması hedeflenirken, başta bireysel olmak üzere fon dünyasından oldukça uzaklaşan bir yatırımcı kitlesinin tekrar kazanılması amaçlanmaktadır.
Bilindiği üzere, SPK’nın III-55.1 sayılı Tebliği ile fon kurulması ve yönetilmesi yetkileri yeniden düzenlenmiştir. Temmuz 2014’te yürürlüğe giren ve tüm fonların portföy yönetim şirketlerine devri için Temmuz 2015’e kadar geçiş süreci öngören Tebliğ uyarınca fon kurma yetkisi bankalar ve aracı kurumlardan alınarak münhasıran portföy yönetim şirketlerine verilmiştir. Bu anlamda, performanslarına bağlı olarak gelir elde etme amacıyla kurulan portföy yönetim şirketleri ile fon performanslarının şeffaf şekilde paylaşıldığı TEFAS sistemi hem yatırımcı hem de portföy yönetim şirketlerinin çıkarları açısından ortak bir platform olmaktadır. Sistemin önemli hedeflerinden birisi olan şeffaf bilgi paylaşımı konusunda ilk adım atılarak, fonlara ilişkin performans ve yönetim ücretleri gibi bilgiler Takasbank tarafından kurulan http://fonturkey.com.tr ve http://fundturkey.com.tr web siteleri üzerinden yayımlanmaya başlanmıştır.
TEFAS sisteminin operasyonel anlamda getirdiği en önemli yenilik ise sisteme dahil olan fonların online bir sistem aracılığı ile tüm yatırım kuruluşları tarafından alınıp satılacak şekilde hizmet sunulmasının zorunlu hale getirilmesidir. SPK tarafından yayımlanan Yatırım Fonlarına İlişkin Rehber yeni fonların kuruluşları ve TEFAS sistemi hakkında oldukça faydalı ve pratik bilgiler sunmaktadır. Rehber zorunlu olarak platformda işlem görecek fonların çerçevesini belirlemektedir. Özetle, özel fon, serbest fon, gayrimenkul yatırım fonları, girişim sermayesi yatırım fonları, garantili fon ve koruma amaçlı fonların katılma payları platformda işlem görmeyecektir. Likit fonlar ve kısa vadeli tahvil-bono fonlarıda kurucunun talebine bağlı olarak işlem görecektir. Bunların dışında kalan tüm fonlar platformda zorunlu olarak yer alacaktır.
TEFAS üzerinden işlem yapabilmek için yatırımcıların tek bir yatırım hesabı olması yeterlidir. Eski uygulamada bir finansal kuruluşun fonunun alınabilmesi için ilgili kuruluşta hesap açılması gerekmekteydi. Yeni yapı ile tek bir yatırım hesabından tüm fonların alınıp satılması mümkün hale gelmektedir. Bu durum, hem hesap açılışları ile oluşan operasyonel zorlukları hem de masrafları ortadan kaldırmaktadır. Bu sistemin sağlıklı şekilde işlemesinin sağlanabilmesi için SPK tüm fonların Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) nezdinde saklanabileceği teknik altyapının oluşturulmasını sağlamıştır. Bu şekilde, her bir fon payı işlem yapılan yatırım kuruluşundan bağımsız şekilde yatırımcı adına MKK nezdinde saklanmaktadır.
Henüz çok yeni olmasına rağmen Ocak ayından itibaren yapılan işlemlerin giderek arttığı ve TEFAS’ın gün geçtikçe daha aktif bir platform haline geldiği görülmektedir. Temmuz 2015 itibari ile tüm fonların portföy yönetim şirketlerine devredilmesi ile TEFAS’ın daha da önemli hale geleceği beklenmektedir.
