Tüketici, Taşıt ve Bilgisayar Alımı Amaçlı Kredilerde Vade Sınırının Artırılması, İhtiyaç Kredilerinin Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Yönetmelik Değişiklikleri
26 Şubat 2019 tarihli ve 30698 sayılı Resmi Gazete’de BDDK tarafından yayımlanan “Bankaların Kredi İşlemlerine İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” (Yönetmelik) ile
– Tüketici kredilerinin vade sınırı 36 aydan 60 aya,
– Nihai fatura değeri 120.000 Türk Lirası (TL) ve altında olan taşıt alımı amacıyla kullandırılan kredilerin vadesi 48 aydan 60 aya,
– Bilgisayar alımı amacıyla kullandırılan kredilerin vadesi 6 aydan 12 aya çıkarılırken
26 Şubat 2019 tarihinden önce kullandırılan ihtiyaç kredilerinin borç bakiyelerinin borçlu tarafından talep edilmesi durumunda en fazla 60 ay ile sınırlı olmak üzere yeniden yapılandırılabilmesine yönelik mevzuat değişikliği yapıldı.
Söz konusu değişiklikler 26 Şubat 2019 tarihi itibarıyla yürürlüğe girdi. Yapılan değişikliklere ilişkin detaylı açıklamalar aşağıda yer alıyor.
VADE SINIRI DEĞİŞTİRİLEN TÜKETİCİ KREDİSİ TÜRLERİ
Yönetmeliğin 12/A maddesinin üçüncü fıkrasında yapılan değişiklikle tüketicilere yönelik kullandırılan aşağıdaki kredilerin vadelerinde değişiklik yapıldı. Taşıt kredilerinin vade sınırında aracın nihai fatura değerine göre bir farklılaştırmaya gidildi.
| Kredi Türü | Eski Vade Sınırı | Yeni Vade Sınırı |
| Tüketici Kredileri | 36 ay | 60 ay |
| Nihai fatura değeri 120.000 TL ve altında olan taşıt alımı amacıyla kullandırılan krediler | 48 ay | 60 ay |
| Nihai fatura değeri 120.000 TL’nin üzerinde olan taşıt alımı amacıyla kullandırılan krediler + taşıt teminatlı krediler | 48 ay | 48 ay |
| Bilgisayar alımı amacıyla kullandırılan krediler | 6 ay | 12 ay |
| Tablet alımı amacıyla kullandırılan krediler | 6 ay | 6 ay |
Yönetmeliğin değişiklik yapılan 12/A maddesinin 3 üncü fıkrası sadece tüketicilere yönelik kullandırılan kredileri kapsamakta olup, ticari amaçlı kullandırılan kredileri kapsamıyor.
Öte yandan, BDDK’nın, TBB’ne hitaben düzenlediği 31.01.2014 tarihli yazısında belirtildiği üzere Yönetmeliğin 12/A maddesinin üçüncü fıkrasında, aynı maddenin ikinci fıkrasının aksine binek araç – ticari araç ayrımı yapılmadığından, tüketicilere ticari araç alımına yönelik olarak kullandırılacak taşıt kredileri de söz konusu fıkrada belirtilen vade sınırlamalarına tabi bulunuyor.
İHTİYAÇ KREDİLERİNİN YENİDEN YAPILANDIRILMASINA İLİŞKİN DEĞİŞİKLİK
26 Şubat 2019 tarihli ve 30698 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile yapılan değişikliklerden bir diğeri de 26 Şubat 2019 tarihinden önce kullandırılan ihtiyaç kredilerinin borç bakiyelerinin borçlu tarafından talep edilmesi durumunda en fazla 60 ay ile sınırlı olmak üzere yeniden yapılandırılabilmesine yönelik.
Bu doğrultuda Yönetmeliğe aşağıda verilen Geçici 7 nci madde hükmü eklendi:
GEÇİCİ MADDE 7 – (1) Bu maddenin yürürlük tarihinden önce kullandırılan ihtiyaç kredilerinin borç bakiyeleri borçlu tarafından talep edilmesi durumunda en fazla altmış ay ile sınırlı olmak üzere yeniden yapılandırılabilir.”
İhtiyaç kredilerinin yeniden yapılandırılabilmesine yönelik bu değişikliğin aynı Yönetmelik’te 10 Şubat 2019 tarihinde yapılan benzer değişiklikten farkı bu defa yeniden yapılandırma yapılabilecek ihtiyaç kredilerinde anapara ve/veya faiz ödemelerinin tahsilinde gecikme olması kriterinin aranmayacak olması.
Diğer bir ifadeyle 26 Şubat 2019 tarihinden önce kullandırılmış olması şartıyla ödemelerinde gecikme olup olmadığına bakılmaksızın tüm ihtiyaç kredileri geçici maddede verilen yeniden yapılandırma kapsamına alınabilecek ve en fazla 60 ay vade ile sınırlı olmak üzere yeniden yapılandırılabilecek.
BDDK’nın 4 Kasım 2016 tarihli yazısında benzer bir durum için verdiği görüş çerçevesinde, yeniden yapılandırılabilecek olan anılan geçici maddenin yayımı tarihinden önce kullandırılmış ihtiyaç kredilerinin kapsamına kredi niteliğinde olması sebebiyle tüketicilere kullandırılan kredili mevduat hesapları da dahil edilebilecek.
Öte yandan, düzenlemenin yazımından bankaların anılan madde kapsamında yeniden yapılandırma için başvuran tüm müşterilerin taleplerini kabul etme yükümlülüğünün bulunmadığı, bu çerçevede, bankalarca uygun görülmeyen yapılandırma taleplerinin red edilebilmesi veya 60 aydan daha kısa vadelerde de yapılandırılabilmesinin mümkün bulunduğu anlaşılıyor.
FİNANSAL KİRALAMA VE TÜKETİCİ FİNANSMAN ŞİRKETLERİNİN KULLANDIRDIĞI BENZER NİTELİKTEKİ KREDİLERE İLİŞKİN DEĞİŞİKLİK
Bankaların kullandıracağı tüketici, taşıt, bilgisayar alımı amaçlı kredilerin vadelerinin uzatılmasına yönelik yukarıdaki değişikliklerin finansman şirketlerinin kullandırdığı benzer nitelikteki krediler içinde geçerli olmasını teminen yine 26 Şubat 2019 tarihli Resmi Gazete’de “Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” yayımlandı. Söz konusu Yönetmelik ile yapılan değişikliklerle bankaların kullandıracağı yukarıdaki nitelikteki kredilerin vadelerinin uzatılmasına yönelik değişikliklerin finansman şirketlerinin kullandıracağı krediler içinde geçerli olması ve yine bu şirketlerin 26.02.2019 tarihinden önce kullandırdığı ihtiyaç kredilerinin borç bakiyelerinin borçlu tarafından talep edilmesi durumunda en fazla 60 ay ile sınırlı olmak üzere yeniden yapılandırılabilmesi imkanı sağlandı.
Saygılarımızla,
Hamdi GİRGİN
“UYARI: Bu çalışmada yer alan görüşler, yazarın kendi görüşleri olup, çalıştığı kurumun görüşlerini yansıtmamaktadır. Bu yazı yalnızca bilgilendirme amacıyla yayımlanmış olup, herhangi bir hukuki görüş, yönlendirme ve tavsiye içermemektedir. Ayrıca, bilgiler yazının hazırlandığı tarihteki mevzuat göz önünde bulundurularak verilmiş olup, yazı içeriği aradan geçen zaman içerisinde mevzuat değişiklikleri ve ilgili kurumların konu hakkındaki görüşleri çerçevesinde güncelliğini yitirmiş olabilir.”
Makalenin yazarı Hamdi Girgin 2001 – 2004 yılları arasında Bankalar Yeminli Murakıp Yardımcısı, 2004 yılından 2010 yılı sonuna kadar da Bankalar Yeminli Murakıbı olarak Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nda görev yaptı. 2011 yılı başından bu yana özel bir bankada Mevzuat ve Uyum Müdürü olarak görev yapmaktadır. Bankacılık, AML ve sermaye piyasası mevzuatı başta olmak üzere banka ve finans kurumlarını ilgilendiren her türlü mevzuat üzerinde çalışmaktadır.
|
BANKALARIN KREDİ İŞLEMLERİNE İLİŞKİN YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK 26.02.2019 Tarihli ve 30698 Sayılı Resmi Gazete’de Yayımlandı |
|
|
ESKİ DÜZENLEME |
YENİ DÜZENLEME |
|
Konut, taşıt ve tüketici kredilerine ilişkin sınırlamalar MADDE 12/A – … (3) Konut edinmeleri ve konut tadilatı kapsamında konutun 22/11/2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 684 üncü maddesinde düzenlenen bütünleyici parçası niteliğini haiz olacak şekilde mal veya hizmet alımı amacıyla tüketicilere kullandırılan krediler, konutların finansal kiralama yoluyla tüketicilere kiralanması, diğer gayrimenkul alımı amaçlı krediler, eğitim ve öğrenim ücretinin finansmanı amacıyla kullandırılacak krediler ve kamu kurum ve kuruluşlarına olan borçların finansmanı amacıyla doğrudan ilgili kurum veya kuruluşun hesabına ödeme yapılmak şartıyla kullandırılan krediler ile bu kredilerin yeniden finansmanı amacıyla kullandırılan krediler hariç olmak üzere, tüketici kredilerinin vadesi otuz altı ayı, taşıt kredileri ile taşıt teminatlı kredilerin vadesi kırk sekiz ayı, tablet ve bilgisayar alımı amacıyla kullandırılan kredilerin vadesi altı ayı, fiyatı üç bin beş yüz Türk Lirasına kadar olan cep telefonu alımı amacıyla kullandırılan kredilerin vadesi on iki ayı, fiyatı üç bin beş yüz Türk Lirasının üzerinde olan cep telefonu alımı amacıyla kullandırılan kredilerin vadesi altı ayı aşamaz. Bu kredilerin yeniden yapılandırılmasında aynı vadeler uygulanır.
|
Konut, taşıt ve tüketici kredilerine ilişkin sınırlamalar MADDE 12/A – … (3) Konut edinmeleri ve konut tadilatı kapsamında konutun 22/11/2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 684 üncü maddesinde düzenlenen bütünleyici parçası niteliğini haiz olacak şekilde mal veya hizmet alımı amacıyla tüketicilere kullandırılan krediler, konutların finansal kiralama yoluyla tüketicilere kiralanması, diğer gayrimenkul alımı amaçlı krediler, eğitim ve öğrenim ücretinin finansmanı amacıyla kullandırılacak krediler ve kamu kurum ve kuruluşlarına olan borçların finansmanı amacıyla doğrudan ilgili kurum veya kuruluşun hesabına ödeme yapılmak şartıyla kullandırılan krediler ile bu kredilerin yeniden finansmanı amacıyla kullandırılan krediler hariç olmak üzere, tüketici kredilerinin vadesi altmış ayı, nihai fatura değeri yüz yirmi bin Türk Lirası ve altında olan taşıt alımı amacıyla kullandırılan kredilerin vadesi altmış ayı, nihai fatura değeri yüz yirmi bin Türk Lirasının üzerinde olan taşıt alımı amacıyla kullandırılan krediler ile taşıt teminatlı kredilerin vadesi kırk sekiz ayı, bilgisayar alımı amacıyla kullandırılan kredilerin vadesi on iki ayı, tablet alımı amacıyla kullandırılan kredilerin vadesi altı ayı, fiyatı üç bin beş yüz Türk Lirasına kadar olan cep telefonu alımı amacıyla kullandırılan kredilerin vadesi on iki ayı, fiyatı üç bin beş yüz Türk Lirasının üzerinde olan cep telefonu alımı amacıyla kullandırılan kredilerin vadesi altı ayı aşamaz. Bu kredilerin yeniden yapılandırılmasında aynı vadeler uygulanır. |
|
YENİ EKLENEN GEÇİCİ MADDEDİR. YÖNETMELİĞİN ÖNCEKİ HALİNDE BULUNMAMAKTADIR. |
GEÇİCİ MADDE 7 – (1) Bu maddenin yürürlük tarihinden önce kullandırılan ihtiyaç kredilerinin borç bakiyeleri borçlu tarafından talep edilmesi durumunda en fazla altmış ay ile sınırlı olmak üzere yeniden yapılandırılabilir. |
BANKALARIN KREDİ İŞLEMLERİNE İLİŞKİN YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK
BANKALARIN KREDİ İŞLEMLERİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK (YÖNETMELİK’TE 26.02.2019 TARİHİNDE YAPILAN DEĞİŞİKLİKLERİN İŞLENDİĞİ HALİ)
