Tüketici Kredileri Vade Sınırları ve Tüketici Kredilerinin Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Değişiklikler
15.08.2018 tarihli ve 30510 sayılı Resmi Gazete’de BDDK tarafından yayımlanan “Bankaların Kredi İşlemlerine İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’’ ile tüketici kredileri vade sınırında değişiklik yapılırken 01.09.2018 tarihinden önce kullandırılan tüketici kredilerinin, borçlunun talebi halinde en fazla 48 ay ile sınırlı olmak üzere yeniden yapılandırılabilmesine ilişkin düzenleme yapıldı.
Bu çerçevede 1 Eylül 2018 tarihi itibarıyla yürürlüğe girecek olan değişiklikler aşağıda yer alıyor:
– Tüketici kredilerinde genel vade sınırı 48 aydan 36 aya indirildi. Taşıt kredileri ile taşıt teminatlı kredilerde 48 ay vade sınırı uygulanmaya devam edilecek.
– Cep telefonu, tablet ve bilgisayar alımı amacıyla kullandırılan kredilerin vadesi 6 ay ile sınırlandırıldı.
– Söz konusu kredilerin yeniden yapılandırılmasında da aynı vadeler uygulanacak.
Öte yandan, tüketicilere kullandırılan aşağıdaki krediler vade sınırlamalarından istisna tutulmaya devam edilecek. Diğer bir ifadeyle, aşağıdaki krediler yukarıdaki vade sınırlamalarına bağlı olmaksızın kullandırılmaya devam edilecek:
– Konut edinmeleri amacıyla tüketicilere kullandırılan krediler,
– Konut tadilatı kapsamında konutun 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 684 üncü maddesinde düzenlenen bütünleyici parçası niteliğini haiz olacak şekilde mal veya hizmet alımı amacıyla tüketicilere kullandırılan krediler,
– Konutların finansal kiralama yoluyla tüketicilere kiralanması,
– Diğer gayrimenkul alımı amaçlı krediler,
– Eğitim ve öğrenim ücretinin finansmanı amacıyla kullandırılacak krediler,
– Kamu kurum ve kuruluşlarına olan borçların finansmanı amacıyla doğrudan ilgili kurum veya kuruluşun hesabına ödeme yapılmak şartıyla kullandırılan krediler,
– ile yukarıdaki kredilerin yeniden finansmanı amacıyla kullandırılan krediler.
Diğer taraftan, daha önce Yönetmeliğin taslak halinde yer alan (Bkz. 02.08.2018 tarihli yazımız) binek araç edinimi amacıyla kullandırılacak taşıt kredilerinde ve taşıt teminatlı kredilerde, kullandırılabilecek kredi tutarı belirlenirken esas alınan ve halen 100.000 TL olan eşik değerinin yükseltilmesine ilişkin değişikliğe Yönetmeliğin nihai halinde yer verilmediği görülmektedir. Yönetmeliğin taslak halinde bu tutarın 120.000 TL’ye yükseltilmesi ve bu değerin 1.1.2019 tarihinden itibaren, her yıl enflasyon sepetinde yer alan dizel ve benzinli otomobil fiyatları ortalamasının yıllık artış oranının gerektirdiği tutarlar üzerinden artırılması planlanıyordu. Ancak, bu düzenleme Yönetmeliğin nihai halinde yer almamıştır.
İHTİYAÇ KREDİLERİNİN YENİDEN YAPILANDIRILMASINA İLİŞKİN DEĞİŞİKLİK
Yönetmeliğe eklenen geçici madde ile 1.9.2018 tarihinden önce kullandırılan ihtiyaç kredilerinin borç bakiyelerinin, borçlu tarafından 1.9.2018 tarihinden itibaren bir yıl içerisinde talep edilmesi durumunda en fazla 48 ay ile sınırlı olmak üzere yeniden yapılandırılabilmesine imkan tanındı. Yeniden yapılandırma kapsamında borçluya ilave kredi kullandırılması halinde ilave kullandırılan kredinin vadesi 36 ayı aşamayacak.
Buna göre söz konusu yapılandırmanın kapsamına ihtiyaç kredileri giriyor. Daha önce benzeri bir yapılandırma düzenlemesi Yönetmelik’te 27.9.2016 tarihinde yapılan değişiklikle yapılmıştı (İlgili değişikliğe ilişkin 28.09.2016 tarihli yazımıza buradan ulaşabilirsiniz). O dönem bu değişikliğe ilişkin BDDK tarafından yapılan açıklamada (Söz konusu değişikliğe ilişkin 17.11.2016 tarihli yazımıza buradan ulaşabilirsiniz), maddede sözü edilen yapılandırılabilecek ihtiyaç kredilerinin kapsamına, bireysel nitelikli kredili mevduat hesaplarının da dahil edilebileceği, taşıt kredilerinin ise bu kapsamda değerlendirilemeyeceği belirtilmişti. Yine aynı açıklamalarda yapılandırma işlemlerinin, toplamda azami 48 ay (o dönem 72 ay) vade ile sınırlı olmak üzere, birden fazla gerçekleştirilebileceği belirtilmişti. Aynı kuralların bu dönem yapılandırma işlemlerinde de geçerlilik kazanabileceği düşünülmektedir.
FİNANSAL KİRALAMA VE TÜKETİCİ FİNANSMAN ŞİRKETLERİNİN KULLANDIRDIĞI TÜKETİCİ KREDİLERİNE İLİŞKİN DEĞİŞİKLİKLER
Aynı tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile finansal kiralama, faktoring ve tüketici finansman şirketlerinin faaliyetlerini düzenleyen Yönetmelik’te yapılan değişiklikle de, bankalar için yapılan düzenlemeye paralel şekilde istisna kapsamındaki işlemler hariç tüketici kredilerinin vadesi 36 aya indirildi. Bu sınır taşıt kredileri ile taşıt teminatlı kredilerde 48 ay, cep telefonu, tablet ve bilgisayar alımı amacıyla kullandırılan kredilerde ise 6 ay olarak uygulanacak. Yine bu Yönetmeliğe de 1.9.2018 tarihinden önce kullandırılan ihtiyaç kredilerinin en fazla 48 ay ile sınırlı kalmak üzere yapılandırılabilmesine ilişkin düzenleme eklendi.
PERAKENDE TİCARETTE UYGULANACAK İLKE VE KURALLAR HAKKINDA YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK
15.08.2018 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik değişikliklerinden biri de ”Perakende Ticarette Uygulanacak İlke ve Kurallar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”. Bu Yönetmelik ile yapılan değişikliklerle perakende ticaret yapan işletmelerce kıymetli evrak düzenlenerek veya düzenlenmeksizin taksitle yapılan satışların da taksit süresi de 12 ay ile sınırlandırılarak bireysel kredi kartlarıyla yapılan satışlardaki genel taksit sınırına paralel bir sınırlama getirildi. Yine bireysel kredi taksit sınırlarına benzer şekilde bu işletmelerce tv, ses ve görüntü sistemleri satışında uygulanacak taksit süresi 3 ay ile bilgisayar, tablet bilgisayar ve cep telefonu satışlarındaki taksit süresi 6 ay ile sınırlandı. Kuyum satışlarında ise taksitlendirme yapılamayacak.
Böylece bankalar ve tüketici finansman şirketlerinin kullandırdıkları tüketici kredisi ve kredi kartı taksit sınırlarına belirli mal ve hizmet gruplarında getirilen sınırlamanın bu mal ve hizmetleri sağlayan perakende işletmelerin kendileri tarafından yapılacak senetli ve senetsiz satışlarla ikame edilmesinin önüne geçilmiş oldu. Bu anlamda bir ilk olan bu düzenleme ilgili mal ve hizmet gruplarının fonlamasının finans dışı kesime kayarak ikame edilmesinin önlenmesi açısından olumlu bir adım olmuş.
Yönetmelik değişiklikleri 1 Eylül 2018 tarihi itibarıyla yürürlüğe girecek.
Saygılarımızla,
“UYARI: Bu yazı yalnızca bilgilendirme amacıyla yayımlanmış olup, herhangi bir hukuki görüş, yönlendirme ve tavsiye içermemektedir. Ayrıca, bilgiler yazının hazırlandığı tarihteki mevzuat göz önünde bulundurularak verilmiş olup, yazı içeriği aradan geçen zaman içerisinde mevzuat değişiklikleri ve ilgili kurumların konu hakkındaki görüşleri çerçevesinde güncelliğini yitirmiş olabilir.”
BANKALARIN KREDİ İŞLEMLERİNE İLİŞKİN YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK
BANKALARIN KREDİ İŞLEMLERİNE İLİŞKİN YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK 15.08.2018 Tarihli ve 30510 Sayılı Resmi Gazete’de Yayımlandı |
|
ESKİ DÜZENLEME |
YENİ DÜZENLEME |
Konut, taşıt ve tüketici kredilerine ilişkin sınırlamalar MADDE 12/A – (1) Tüketicilere, konut edinmeleri amacıyla kullandırılacak kredilerde ve taşıt kredileri hariç konut teminatlı kredilerde, kredi tutarının teminat olarak alınan konutun değerine oranı yüzde sekseni aşamaz. Sınırlamaya konu krediler için teminat olarak alınan gayrimenkullerin değerlemesinin Kurul veya Sermaye Piyasası Kurulu tarafından yetkilendirilmiş değerleme şirketlerine yaptırılması ve sınırlamada bu değerlerin kullanılması zorunludur. (2) Tüketicilere, binek araç edinimi amacıyla kullandırılacak taşıt kredilerinde ve taşıt teminatlı kredilerde veya yapılacak finansal kiralama işlemlerinde, kredi tutarının taşıtın değerine oranı taşıtın nihai fatura değeri yüz bin Türk Lirası ve altında olanlar için yüzde yetmişi aşamaz. Bu oran, nihai fatura değeri yüz bin Türk Lirasını aşan binek araçlarda, bedelin yüz bin Türk Lirasına kadar olan kısmı için yüzde yetmiş, yüz bin Türk Lirasının üstünde olan kısım için yüzde elli olarak uygulanır. İkinci el binek araçlarda taşıtın değerinin tespitinde kasko değeri esas alınır. (3) Konut edinmeleri ve konut tadilatı kapsamında konutun 22/11/2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 684 üncü maddesinde düzenlenen bütünleyici parçası niteliğini haiz olacak şekilde mal veya hizmet alımı amacıyla tüketicilere kullandırılan krediler, konutların finansal kiralama yoluyla tüketicilere kiralanması, diğer gayrimenkul alımı amaçlı krediler, eğitim ve öğrenim ücretinin finansmanı amacıyla kullandırılacak krediler ve kamu kurum ve kuruluşlarına olan borçların finansmanı amacıyla doğrudan ilgili kurum veya kuruluşun hesabına ödeme yapılmak şartıyla kullandırılan krediler ile bu kredilerin yeniden finansmanı amacıyla kullandırılan krediler hariç olmak üzere, tüketici kredilerinin vadesi kırk sekiz ayı aşamaz. (4) Bu maddenin ikinci ve üçüncü fıkralarındaki sınırlamalar, bu maddenin yayımı tarihinden önce kullandırılan krediler ile bu kredilerin yeniden yapılandırılması halinde uygulanmaz. (5) Bu maddede belirtilen sınırların aşılması halinde aşan kredi tutarı, birinci fıkraya konu krediler için teminat olarak alınan gayrimenkullerin değerlemesinin Kurul veya Sermaye Piyasası Kurulu tarafından yetkilendirilmiş değerleme şirketlerine yaptırılmaması halinde ise kredi tutarının tamamı bankaların özkaynaklarının hesaplanmasında sermayeden indirilen değer olarak dikkate alınır. |
Konut, taşıt ve tüketici kredilerine ilişkin sınırlamalar MADDE 12/A – (1) Tüketicilere, konut edinmeleri amacıyla kullandırılacak kredilerde ve taşıt kredileri hariç konut teminatlı kredilerde, kredi tutarının teminat olarak alınan konutun değerine oranı yüzde sekseni aşamaz. Sınırlamaya konu krediler için teminat olarak alınan gayrimenkullerin değerlemesinin Kurul veya Sermaye Piyasası Kurulu tarafından yetkilendirilmiş değerleme şirketlerine yaptırılması ve sınırlamada bu değerlerin kullanılması zorunludur. (2) Tüketicilere, binek araç edinimi amacıyla kullandırılacak taşıt kredilerinde ve taşıt teminatlı kredilerde veya yapılacak finansal kiralama işlemlerinde, kredi tutarının taşıtın değerine oranı taşıtın nihai fatura değeri yüz bin Türk Lirası ve altında olanlar için yüzde yetmişi aşamaz. Bu oran, nihai fatura değeri yüz bin Türk Lirasını aşan binek araçlarda, bedelin yüz bin Türk Lirasına kadar olan kısmı için yüzde yetmiş, yüz bin Türk Lirasının üstünde olan kısım için yüzde elli olarak uygulanır. İkinci el binek araçlarda taşıtın değerinin tespitinde kasko değeri esas alınır. (3) Konut edinmeleri ve konut tadilatı kapsamında konutun 22/11/2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 684 üncü maddesinde düzenlenen bütünleyici parçası niteliğini haiz olacak şekilde mal veya hizmet alımı amacıyla tüketicilere kullandırılan krediler, konutların finansal kiralama yoluyla tüketicilere kiralanması, diğer gayrimenkul alımı amaçlı krediler, eğitim ve öğrenim ücretinin finansmanı amacıyla kullandırılacak krediler ve kamu kurum ve kuruluşlarına olan borçların finansmanı amacıyla doğrudan ilgili kurum veya kuruluşun hesabına ödeme yapılmak şartıyla kullandırılan krediler ile bu kredilerin yeniden finansmanı amacıyla kullandırılan krediler hariç olmak üzere, tüketici kredilerinin vadesi otuz altı ayı, taşıt kredileri ile taşıt teminatlı kredilerin vadesi kırk sekiz ayı, cep telefonu, tablet ve bilgisayar alımı amacıyla kullandırılan kredilerin vadesi altı ayı aşamaz. Bu kredilerin yeniden yapılandırılmasında aynı vadeler uygulanır. (4) Bu maddenin ikinci ve üçüncü fıkralarındaki sınırlamalar, bu maddenin yayımı tarihinden önce kullandırılan krediler ile bu kredilerin yeniden yapılandırılması halinde uygulanmaz. (5) Bu maddede belirtilen sınırların aşılması halinde aşan kredi tutarı, birinci fıkraya konu krediler için teminat olarak alınan gayrimenkullerin değerlemesinin Kurul veya Sermaye Piyasası Kurulu tarafından yetkilendirilmiş değerleme şirketlerine yaptırılmaması halinde ise kredi tutarının tamamı bankaların özkaynaklarının hesaplanmasında sermayeden indirilen değer olarak dikkate alınır. |
ÖNCEKİ DÜZENLEMEDE MUADİLİ BİR MADDE BULUNMAMAKTADIR
|
GEÇİCİ MADDE 3 – (1) Bu maddenin yürürlük tarihinden önce kullandırılan ihtiyaç kredilerinin borç bakiyeleri, borçlu tarafından bu maddenin yürürlük tarihinden itibaren bir yıl içerisinde talep edilmesi durumunda en fazla kırk sekiz ay ile sınırlı olmak üzere yeniden yapılandırılabilir. Yeniden yapılandırma kapsamında borçluya ilave kredi kullandırılması halinde ilave kullandırılan kredinin vadesi otuz altı ayı aşamaz. |
1 Cevap
[…] Kredi İşlemlerine İlişkin Yönetmelik’te 15 Ağustos 2018 tarihinde yapılan değişiklikle 1 Eylül 2018 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere cep telefonu, tablet ve bilgisayar alımı […]