TL Ticari Kredilere ‘Zorunlu Karşılık’ Uygulanacak
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından 23.04.2022 tarihli Resmi Gazete’de Zorunlu Karşılıklar Hakkında Tebliğ (Sayı: 2013/15)’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sayı: 2022/17) yayımlanmıştır. Anılan Tebliğ ile zorunlu karşılık düzenlemesinde getirilen değişiklere özetle aşağıda yer verilmiştir:
- Bilançoların pasif tarafına uygulanan zorunlu karşılıklar, aktif tarafına da uygulanmaya başlanmaktadır.
Bankaların ve diğer mali kuruluşların bilanço içi veya bilanço dışı uygun görülen kalemlerine zorunlu karşılık getirmek, 1211 sayılı Merkez Bankası Kanunu kapsamında TCMB’nin yetkisindedir. Bu doğrultuda bilançoların yükümlülük tarafına uygulanmakta olan zorunlu karşılıklar, yapılan düzenleme ile finansal istikrarın desteklenmesi ve liralaşmanın teşvikine yönelik makro ihtiyati politika setini güçlendirmek amacıyla bilançoların varlık tarafına da uygulanmaya başlanmaktadır.
- TL cinsinden ticari nitelikteki nakdi krediler zorunlu karşılığa tabi tutulmaktadır.
Bankalar ile finansman şirketlerinin aşağıdaki kredi türleri hariç olmak üzere Türk lirası (TL) cinsinden ticari nitelikteki nakdi kredileri zorunlu karşılığa tabi tutulmuştur.
-
- KOBİ tanımına giren işletmelere kullandırılan krediler
- Esnaf kredileri
- İhracat ve yatırım kredileri
- Tarımsal krediler
- 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ekindeki (I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetvellerde yer alan kurum ve kuruluşlar ile kamu iktisadi teşebbüsleri ve bunların müessese, bağlı ortaklık ve iştiraklerine kullandırılan krediler
- Kurumsal kredi kartları
- Mali kuruluşlara kullandırılan krediler
Bu çerçevede; 01.04.2022 tarihinden itibaren dörder haftalık dönemlerde kullandırılan ticari kredilerin %10’u oranında zorunlu karşılığın aynı sürelerde tesis edilmesi kuralı getirilmiştir.
- Bankalara, belirlenen tarih aralığındaki kredi büyüme oranlarına göre ek yükümlülükler getirilmektedir.
31 Mayıs 2022 tarihi itibarıyla 31 Aralık 2021 tarihine göre kredi büyüme oranı %20’nin üzerinde olan bankaların, 31 Mart 2022 ve 31 Aralık 2021 tarihlerinde mevcut kredi bakiyeleri arasındaki farkın %20’si oranında zorunlu karşılığı 6 ay boyunca tesis etmesi kuralı getirilmiştir.
- YP mevduat zorunlu karşılık oranları gerçek kişi dönüşüm oranına göre farklılaştırılmaktadır.
Yabancı para (YP) mevduat/katılım fonu zorunlu karşılık oranları, gerçek kişi dönüşüm oranına göre farklılaştırılmıştır. Bu çerçevede dönüşüm oranı;
-
- %5’in altında kalan bankalara ilave 500 baz puan,
- %5 ile %10 arasında olan bankalara ilave 300 baz puan
zorunlu karşılık uygulanacaktır. Bu uygulama, tesisi 10 Haziran 2022 tarihinde başlayacak olan 27 Mayıs 2022 tarihli hesaplama döneminden itibaren geçerli olacaktır.
- Finansman şirketlerinin %0 sıfır olan zorunlu karşılık oranları bankalar ile aynı seviyeye getirilmektedir.
Finansman şirketlerinin %0 (sıfır) olan zorunlu karşılık oranları bankalar ile aynı seviyeye getirilmiş, yurt içi bankalara olan yükümlülükleri zorunlu karşılık kapsamında alınmıştır. Bu değişiklik, tesisi 13 Mayıs 2022 tarihinde başlayacak olan 29 Nisan 2022 tarihli hesaplama döneminden itibaren geçerli olacaktır.
Saygılarımızla,
Vahdet Deniz AKÇAOĞLU
“UYARI: Bu çalışmada yer alan görüşler, yazarın kendi görüşleri olup, çalıştığı kurumun görüşlerini yansıtmamaktadır. Bu yazı yalnızca bilgilendirme amacıyla yayımlanmış olup, herhangi bir hukuki görüş, yönlendirme ve tavsiye içermemektedir. Ayrıca, bilgiler yazının hazırlandığı tarihteki mevzuat göz önünde bulundurularak verilmiş olup, yazı içeriği aradan geçen zaman içerisinde mevzuat değişiklikleri ve ilgili kurumların konu hakkındaki görüşleri çerçevesinde güncelliğini yitirmiş olabilir.”
Makalenin yazarı Vahdet Deniz AKÇAOĞLU, 2007 – 2009 yılları arasında özel bir bankanın İç Kontrol Merkezi Başkanlığı’nda Denetçi olarak, 2009 yılından 2018 yılına kadar aynı bankanın Uyum Başkanlığı’nda Ürün ve Hizmetler Uyum Kontrol Yöneticisi olarak görev yaptı. 2019 yılından itibaren de İç Kontrol ve Uyum Başkanlığı’nda Etik ve Mevzuat Takip Yöneticisi olarak görev yapmaktadır. Bankacılık ve sermaye piyasası mevzuatı ile kurumsal yönetim, etik, iç sistemler konuları başta olmak üzere banka ve finans kurumlarını ilgilendiren her türlü mevzuat üzerinde çalışmaktadır.
Zorunlu Karşılıklar Hakkında Tebliğ – Karşılaştırma Cetveli:
Loading...
Reload document 
Open in new tab 
