TCMB’den Zorunlu Karşılık Oranlarında 21.09.2024 Tarihli Değişiklik
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından 21.09.2024 tarihli ve 32669 sayılı Resmi Gazete’de “Zorunlu Karşılıklar Hakkında Tebliğ (Sayı: 2013/15)’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sayı: 2024/21)” yayımlanmıştır. Anılan Tebliğ ile makrofinansal istikrarın ve parasal aktarım mekanizmasının desteklenmesi amacıyla değişikliğe gidilmiştir.
TCMB’nin resmi internet sitesinde 21 Eylül 2024 tarihli Zorunlu Karşılıklara İlişkin Basın Duyurusu’da yayımlanmıştır. Tebliğ ile getirilen değişikliklere ilişkin olarak zorunlu karşılık uygulamasında;
- Türk lirası (TL) hesaplara uygulanan zorunlu karşılık oranları ile yabancı para (YP) hesaplar için TL cinsinden tesis edilmesi gereken zorunlu karşılık oranı aşağıdaki şekilde değiştirilmiş olup, zorunlu karşılıklar 27.09.2024 tarihinde tesis edilecektir.
|
Önceki Oran |
Yeni Oran |
|
| Kısa vadeli TL mevduat |
%12 |
%15 |
| Uzun vadeli TL mevduat |
%8 |
%10 |
| YP mevduat için TL tesis |
%8 |
%5 |
- Zorunlu Karşılık ve İhbarlı Döviz Mevduat Hesaplarına Yönelik Komisyon Uygulamasında 28.09.2024 tarihinden itibaren vadesi gelen hesapları kapsayan 25.10.2024 (dahil) hesaplama tarihinden geçerli olmak üzere;
– TL’ye geçiş oranı seviyesine göre uygulanan azami komisyon oranı %5’ten %8’e yükseltilmiştir.
– TL hesaplar için tesis edilmesi gereken zorunlu karşılıklara faiz / telafi ödemesi uygulamasında TL’ye geçiş oranı koşulu kaldırılmıştır.
TL yükümlülükler için zorunlu karşılık oranlarına ilişkin güncel tabloya aşağıda yer verilmektedir:
| Güncel Oran | |
| Mevduat/katılım fonu (yurt dışı bankalar mevduatı/katılım fonu hariç) | |
| Vadesiz, ihbarlı, 1 aya kadar ve 3 aya kadar (3 ay dâhil) vadeli | %15 |
| 6 aya kadar (6 ay dâhil) vadeli | %10 |
| 1 yıla kadar vadeli | %10 |
| 1 yıl ve 1 yıldan uzun vadeli | %10 |
| 6 aya kadar (6 ay dâhil) vadeli Merkez Bankasınca kur/fiyat koruma desteği sağlanan hesaplar | %33 |
| 1 yıla kadar vadeli ve 1 yıl ve daha uzun vadeli Merkez Bankasınca kur/fiyat koruma desteği sağlanan hesaplar | %22 |
| Müstakrizlerin fonları | %0 |
| Diğer yükümlülükler (yurt dışı bankalar mevduatı/katılım fonu dâhil) | |
| 1 yıla kadar (1 yıl dâhil) vadeli | %8 |
| 3 yıla kadar (3 yıl dâhil) vadeli | %5,5 |
| 3 yıldan uzun vadeli | %3 |
| Kalkınma ve yatırım bankalarınca 1 yıldan uzun vadeli ihraç edilen menkul kıymetler | %0 |
| YP cinsinden mevduat/katılım fonu (yurt dışı bankalar mevduatı/katılım fonu ve kıymetli maden depo hesapları hariç) i | %5 |
Saygılarımızla,
Vahdet Deniz AKÇAOĞLU
“UYARI: Bu çalışmada yer alan görüşler, yazarın kendi görüşleri olup, çalıştığı kurumun görüşlerini yansıtmamaktadır. Bu yazı yalnızca bilgilendirme amacıyla yayımlanmış olup, herhangi bir hukuki görüş, yönlendirme ve tavsiye içermemektedir. Ayrıca, bilgiler yazının hazırlandığı tarihteki mevzuat göz önünde bulundurularak verilmiş olup, yazı içeriği aradan geçen zaman içerisinde mevzuat değişiklikleri ve ilgili kurumların konu hakkındaki görüşleri çerçevesinde güncelliğini yitirmiş olabilir.”
Makalenin yazarı Vahdet Deniz AKÇAOĞLU, 2007 – 2009 yılları arasında özel bir bankanın İç Kontrol Merkezi Başkanlığı’nda Denetçi olarak, 2009 yılından 2018 yılına kadar aynı bankanın Uyum Başkanlığı’nda Ürün ve Hizmetler Uyum Kontrol Yöneticisi olarak görev yaptı. 2019 yılından itibaren de İç Kontrol ve Uyum Başkanlığı’nda Etik ve Mevzuat Takip Yöneticisi olarak görev yapmaktadır. Bankacılık ve sermaye piyasası mevzuatı ile kurumsal yönetim, etik, iç sistemler konuları başta olmak üzere banka ve finans kurumlarını ilgilendiren her türlü mevzuat üzerinde çalışmaktadır.
