Tasarruf Finansman Şirketleri İntibak ve Lisanslama Süreci
Bilindiği üzere, 7292 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, 04.03.2021 tarihi itibarıyla TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilmiş ve 07.03.2021 tarihli ve 31416 saylı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Anılan Kanun ile ülkemizde faaliyet gösteren Tasarruf Finansman Şirketleri, 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu (6361 sayılı Kanun) kapsamında Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) düzenleme ve denetimi yetkisi altına alınmıştır. Bu bakımdan finansal sistemde yeni bir finansal kuruluş türü olarak “Tasarruf Finansman Şirketleri” hakkında kaleme aldığımız 21.02.2021 tarihli yazımıza buradan ulaşabilirsiniz.
Bilindiği üzere tasarruf finansman faaliyeti, Kanunun 3. maddesinde “Bir sözleşme kapsamında önceden belirlenmiş koşulların gerçekleşmesi şartıyla konut, çatılı iş yeri veya taşıtın edinimi için faizsiz finansman esaslarına göre belirli bir süre tasarruf edilmesi, müşterilere finansman kullandırılması ve toplanan tasarrufların yönetimi” olarak tanımlanmıştır. Finansman elde etme hakkının bir tasarruf dönemine bağlı olması bu faaliyeti diğer finansman ürünlerinden ayıran temel özelliktir. Bu şekilde sistemdeki müşterilerin bir kısmı tasarruf sağlarken diğer bir kısmı finansman elde etmektedir. Dolayısıyla bu uygulamada temel olarak müşteriler birbirlerini finanse etmektedir. Şirket ise bu işlemlerin organizasyonunu ve tasarruf havuzunda biriken fonun yönetimini gerçekleştirmektedir.
6361 sayılı Kanunun ‘Tasarruf Finansman Şirketlerinin İntibak Süreci’ başlıklı geçici 7. maddesi uyarınca hâlihazırda tasarruf finansman faaliyeti yürütenler Kanun’un yürürlük tarihinden itibaren (07.03.2021) bir ay içinde (07.04.2021 tarihine kadar) BDDK’ya başvuruda bulunmak, başvuru sırasında durumlarını en geç altı ay içinde Kanun hükümlerine uygun hâle getireceklerine veya müşteri hak ve menfaatlerini zarara uğratmadan tasfiye olacaklarına dair bir plan sunmak ve planın uygun görülmesi hâlinde gereken işlemleri planda belirlenen süreler içerisinde yerine getirmekle zorunlu kılınmıştır.
Bu süreçte BDDK tarafından;
- Tasarruf finansman faaliyetinde bulunan kişi ve kuruluşlar hakkında 12 Mart 2021 tarihli Basın Açıklaması ile 7 Nisan 2021 tarihine kadar belirlenen bilgi ve belgelerle intibak etmek veya tasfiye olmak üzere BDDK’ya başvuru yapmalarının zorunlu olduğu ifade edilmiştir. Anılan Basın Açıklaması’nın “Tasarruf Finansman Şirketlerinin, İntibak, Birleşme/Devir ve İradi Tasfiye Planı Dosyasında Yer Alması Gereken Asgari Unsurlar” adlı ekinde istenilen bilgi ve belgelere yer verilmiş ve BDDK’ya başvuru yapmayanlar hakkında “İzinsiz faaliyette bulunmak” suçundan işlem tesis edileceği hususları kamuoyuna duyurulmuştur.
- Tasarruf finansman şirketlerinin kuruluş ve faaliyetlerine ilişkin usul ve esasları düzenlemek amacıyla hazırlanan Tasarruf Finansman Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Yönetmelik Taslağı 24 Mart 2021 tarihinde internet sitesinden ilan edilmiştir.
- Tasarruf finansman şirketleri ve faaliyetleri hakkında gündeme gelen soruların cevapları “Sorularla Tasarruf Finansman Düzenlemesi” konulu 31 Mart 2021 tarihli Duyuru ile internet sitesinden kamuoyuyla paylaşılmıştır.
- Tasarruf Finansman Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Yönetmelik, 7 Nisan 2021 tarihli ve 31447 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
- Tasarruf finansman şirketlerinin yasal başvuru süresinin sonra ermesi hakkında 8 Nisan 2021 tarihli Basın Açıklaması ile bilgilendirme yapılmış olup; Başvuruda Bulunan Şirketler Listesi‘nde 35 şirketten 23’ünün tek başına, 12’sinin ise 5 şirket çatısı altında birleşmek üzere başvuruyu gerçekleştirdiği görülmüştür. Ayrıca BDDK’ya başvuru yapmayanlar hakkında “İzinsiz faaliyette bulunmak” suçundan işlem tesis edileceği kamuoyuna ilan edilmiştir. Bu kapsamda, Kanunun öngördüğü sürenin bitim tarihi olan 07.04.2021 tarihi sonrasında “tasarruf finansmanı” faaliyeti yürüten, bu faaliyetin yürütüldüğüne dair izlenim uyandıracak ifade ve ibareleri kullanan şirket yetkilileri hakkında adli işlemler başlatılacaktır.
İntibak başvurusunda bulunan şirketler konuya ilişkin olarak BDDK tarafından yapılan değerlendirme süreci tamamlanana kadar faaliyetlerine devam edebilecektir. Diğer taraftan, intibak talebi Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (Kurul) tarafından uygun bulunanlar sektörde faaliyetlerine devam edecek olup, intibak talebi reddedilen şirketler ise ret kararından itibaren faaliyetlerine devam edemeyecektir.
Bilindiği üzere tasarruf finansmanı faaliyetinde bulunacak kuruluşların nakden ve her türlü muvazaadan ari olarak ödenmiş sermayelerinin en az yüz milyon TL olması şarttır. Söz konusu tutarın intibak sürecinde olan şirketler için başvuru tarihinden itibaren altı aylık süre içerisinde tamamlanması zorunludur. Bu süre şirket bazında Kurul tarafından 6 ayı geçmemek üzere en fazla bir kez daha uzatılabilecektir.
Sonuç itibariyle tasarruf finansman şirketleri için önümüzdeki dönemde bir taraftan intibak işlemlerinin BDDK talimatlarına uygun bir şekilde gerçekleştirilmesi diğer taraftan Tasarruf Finansman Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Yönetmelik ile getirilen yükümlülüklere yönelik mevzuat uyum çalışmalarının yürütülmesi gereklilikleri öne çıkmaktadır.
Saygılarımızla,
Vahdet Deniz AKÇAOĞLU
“UYARI: Bu çalışmada yer alan görüşler, yazarın kendi görüşleri olup, çalıştığı kurumun görüşlerini yansıtmamaktadır. Bu yazı yalnızca bilgilendirme amacıyla yayımlanmış olup, herhangi bir hukuki görüş, yönlendirme ve tavsiye içermemektedir. Ayrıca, bilgiler yazının hazırlandığı tarihteki mevzuat göz önünde bulundurularak verilmiş olup, yazı içeriği aradan geçen zaman içerisinde mevzuat değişiklikleri ve ilgili kurumların konu hakkındaki görüşleri çerçevesinde güncelliğini yitirmiş olabilir.”