Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Kapsamında İşlemlerin Ertelenmesine Dair Yönetmelik

09.05.2016 tarihinde burada yayımladığımız yazımızda, “5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun”a eklenen madde ile MASAK Başkanlığı’na içinde banka ve finans kurumlarının da bulunduğu yükümlüler nezdinde veya bunlar aracılığıyla yapılmaya teşebbüs edilen veya hali hazırda devam eden işlemlerin aklama veya terörün finansmanı suçu ile ilişkili olduğuna dair şüphe bulunması durumunda mahkeme kararına gerek olmaksızın Maliye Bakanı’nın izni ile 7 iş günü süre ile işlemleri askıya almaya veya bu işlemlerin aynı süreyle gerçekleşmesine izin vermeme yetkisi verildiği;  MASAK’ın, Maliye Bakanı’nın izni ile kullanacağı bu yetkiyi duyulan şüpheyi teyit etmek, işlemi analiz etmek ya da gerekli görüldüğünde analiz sonuçlarını yetkili makamlara intikal ettirmek amacıyla kullanacağı; Kanun maddesinin yayımlandığı tarih olan 26 Nisan 2016 tarihinde yürürlüğe girdiği, ancak, bu maddenin uygulamasına ilişkin detayların Maliye Bakanlığı tarafından çıkarılacak bir Yönetmelik ile belirleneceği belirtilmişti.

“İşlemlerin ertelenmesi

MADDE 19/A- (1) Yükümlüler nezdinde veya bunlar aracılığıyla yapılmaya teşebbüs edilen ya da hâlihazırda devam eden işlemleri, işleme konu malvarlığının aklama veya terörün finansmanı suçu ile ilişkili olduğuna dair şüphe bulunması üzerine; Başkanlıkça şüpheyi teyit etmek, işlemi analiz etmek ya da gerekli görüldüğünde analiz sonuçlarını yetkili makamlara intikal ettirmek amacıyla yedi iş günü süreyle askıya almaya veya bu işlemlerin aynı süreyle gerçekleşmesine izin vermemeye Bakan yetkilidir.

(2) Bu yetki, yabancı bir muadil kuruluşun işlemin askıya alınması veya gerçekleşmesine izin verilmemesi yönündeki gerekçeli talebinde yer alan işlemler hakkında da Başkanlıkça aklama veya terörün finansmanı suçu ile ilişkili olduğuna dair şüphe görülmesi şartıyla mütekabiliyet ilkesi gözetilerek kullanılabilir.

(3) Bu maddenin uygulanmasına ilişkin diğer usul ve esaslar Bakanlık tarafından çıkarılan yönetmelikle belirlenir.”

17.08.2016 tarihinde yayımladığımız yazımızda da; 670 sayılı KHK’nın 7 nci maddesi ile yapılan düzenleme uyarınca, Terör örgütlerine veya Milli Güvenlik Kurulu’nca Devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara üyeliği, mensubiyeti veya iltisakı yahut bunlarla irtibatı olduğu değerlendirilen kişi, kurum ve kuruluşlar ile ilgili olarak 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun’un “İşlemlerin Ertelenmesi” başlıklı 19/A maddesinin birinci fıkrasında 7 işgünü olarak belirlenen sürenin, olağanüstü halin devamı süresince 30 işgünü olarak uygulanacağı belirtilmişti.

Mali suçlara ilişkin tedbirler

MADDE 7- (1) Terör örgütlerine veya Milli Güvenlik Kurulunca Devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara üyeliği, mensubiyeti veya iltisakı yahut bunlarla irtibatı olduğu değerlendirilen kişi, kurum ve kuruluşlar ile ilgili olarak 11/10/2006 tarihli ve 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanunun 19/A maddesinin birinci fıkrasında yedi işgünü olarak belirlenen süre, olağanüstü halin devamı süresince otuz işgünü olarak uygulanır.

09.05.2016 tarihli yazımızda sözü edilen ‘’Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Kapsamında İşlemlerin Ertelenmesine Dair Yönetmelik’’ (İşlemlerin Ertelenmesi Yönetmeliği) Maliye Bakanlığı tarafından 29.07.2016 tarihli ve 29785 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yayımlandığı tarihte yürürlüğe girdi. Söz konusu Yönetmelik’te işleme konu malvarlığının aklama veya terörizmin finansmanı suçu ile ilişkili olduğuna dair şüpheyi destekleyen belge veya ciddi emare bulunması durumunda işlemlerin ertelenmesi için üç yol öngörülüyor. Bunlar;

1- Yükümlülerin erteleme talepli şüpheli işlem bildirimlerine istinaden Maliye Bakanı tarafından verilecek karar MASAK Başkanlığı’nca yükümlülere tebliğ edilinceye kadar, işlemlerin ertelenmesi (Yönetmelik md. 4),

2- MASAK Başkanlığı’nca yükümlü nezdinde bulunduğu tespit edilen malvarlığıyla ilgili olarak, aklama veya terörizmin finansmanı suçu ile ilişkili olduğuna dair şüpheyi destekleyen belge veya ciddi emare bulunması durumunda; Maliye Bakanı’nın ilgili malvarlığına ilişkin işlemlerin ertelenmesine yönelik kararının MASAK Başkanlığı’nca ilgili yükümlülere tebliğ edilmesi üzerine işlemlerin ertelenmesi (Yönetmelik md. 5),

3- MASAK’ın muadili yabancı bir kuruluşun aklama veya terörizmin finansmanı suçuna ilişkin işlemin ertelenmesi yönündeki gerekçeli talebinin MASAK Başkanlığı’nca değerlendirilmesi sonucu Başkanlıkça aklama veya terörizmin finansmanı suçu ile ilişkili olduğuna dair şüpheyi destekleyen belge veya ciddi emare bulunması durumunda, Maliye Bakanı’nın ilgili malvarlığına ilişkin işlemlerin ertelenmesine yönelik kararının Başkanlıkça ilgili yükümlülere tebliğ edilmesi üzerine işlemlerin ertelenmesi (Yönetmelik md. 6).

Yukarıdaki usullerden ilkinde işlemlerin ertelenmesi için banka ve finans kurumlarının aralarında bulunduğu yükümlülere işlemlerin ertelenmesi için erteleme talepli şüpheli işlem bildirimi yükümlülüğü getirildiği için bu usul yükümlüler için ayrı bir önem arz ediyor. Buna göre;

a) Aralarında banka ve finans kurumlarının da bulunduğu yükümlüler nezdinde veya bunlar aracılığıyla yapılmaya teşebbüs edilen ya da halihazırda devam eden işleme konu malvarlığının aklama veya terörizmin finansmanı suçu ile ilişkili olduğuna dair şüpheyi destekleyen belge veya ciddi emare bulunması durumunda, yükümlüler şüpheli işlem bildirimini MASAK Başkanlığı’na gerekçeleri ile birlikte işlemin ertelenmesi talebi ile göndermelidirler.

b) Erteleme talepli şüpheli işlem bildirimlerine konu işlemin olağandışı nitelikli olması, çeşitli veri tabanlarından ya da diğer kaynaklardan yapılan kontroller sonucunda işlemi yapan kişi ya da kişilerin suçla ilgili olduğunun veya olabileceğinin anlaşılması, işlemin tamamlanmasının terörizmin finansmanı ile ilgili olduğu düşünülen fonlara ya da suçtan elde edilen gelirlere el koymayı engelleyeceğine veya zorlaştıracağına ilişkin tehlikeli bir halin bulunması gibi göstergelere haiz olması gerekmektedir.

c) Şüpheli işlem bildirimlerini işlemin ertelenmesi talebi ile MASAK Başkanlığı’na gönderen yükümlüler, işlem hakkında Maliye Bakanı tarafından verilecek karar MASAK Başkanlığı’nca kendilerine tebliğ edilinceye kadar, işlemi gerçekleştirmekten imtina edeceklerdir. İşlemlerin ertelenmesi, yükümlü tarafından şüpheli işlem bildiriminde bulunulan tarihten itibaren 7 iş gününü geçemeyecektir. İşlem hakkındaki kararın söz konusu süre içerisinde tebliğ edilmemesi durumunda erteleme talebine konu işlem gerçekleştirilebilecektir.

d) İşlemlerin Ertelenmesi Yönetmeliği’nin 5 ve 6 ncı maddeleri uyarınca işlemlerin ertelenmesi kararı yükümlüler tarafından bir bildirimde bulunulmadığı durumlarda da, MASAK Başkanlığı’nın bu yönde yapacağı bir tespit veya yabancı bir muadil kuruluş tarafından yapılacak aklama veya terörizmin finansmanı suçuna ilişkin işlemin ertelenmesi yönündeki gerekçeli talep üzerine Maliye Bakanı’nın ilgili malvarlığına ilişkin işlemlerin ertelenmesine yönelik kararı alması durumunda söz konusu olabilecektir. Banka ve finans kurumları (yükümlüler) böyle bir tebliğ almaları durumunda tebliğ tarihinden itibaren 7 iş günü süresince kararda belirtilen işlemleri gerçekleştiremeyeceklerdir.

Öte yandan, MASAK’ın şüpheli işlem bildirimine ilişkin usul ve esasları düzenleyen 13 Sıra No’lu Genel Tebliği’nde de 10.08.2016 tarihinde bu yönde değişiklikler yapılmıştır.

(Bu yazının geri kalan kısmı “GENEL ABONE” kategorisi dışındaki site üyeleri (“BANKACI, SERMAYE PİYASASI KURUMU ÇALIŞANI, ÖDEME / ELEKTRONİK PARA KURULUŞU ÇALIŞANI, FAKTORİNG, LEASİNG, TÜKETİCİ FİNANSMANI ŞİRKETLERİ ÇALIŞANLARI”) tarafından görüntülenebilir. Üyelik koşullarını öğrenmek ve üyelik oluşturmak için “Üyelik” sayfasını ziyaret edebilirsiniz)