SPK’nın Belge ve Kayıt Düzeni Tebliği Ne Getirdi?
Sermaye Piyasası Kurulu’nun “III-45.1 sayılı Yatırım Hizmet Ve Faaliyetleri İle Yan Hizmetlere İlişkin Belge ve Kayıt Düzeni Hakkında Tebliğ“i 1 Ağustos 2015 tarih ve 29432 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı. Tebliğ’in konuyla ilgili önceki mevzuata (31.01.1992 tarihli ve 21128 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Aracılık Faaliyetlerinde Belge ve Kayıt Düzeni Hakkında Tebliğ (Seri: V, No: 6) ile 27.08.2001 tarihli ve 24506 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Aracı Kuruluşların Türev Araçların Alım Satımına Aracılık Faaliyetlerinde Düzenleyecekleri Belgeler ve Kayıt Düzeni Hakkında Tebliğ (Seri: V, No: 51)) göre ne değişiklikler getirdiğine baktığımızda aşağıdaki hususların ön plana çıktığını görüyoruz.
1- Tebliğ’in 4. maddesi ile muhasebe kayıt süresi uzatıldı. Muhasebe kaydı, yasal defterlere işlem günü yerine işlemi takip eden ya da takası merkezi takasta yapılıyorsa takası takip eden işgünü içinde işlenebilecek.
2- Tebliğ’in 5. maddesi ile elektronik ortamda çerçeve imzalanmasına imkan tanındı. Diğer mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla, sunulacak hizmete ilişkin çerçeve sözleşmenin elektronik ortamda da imzalanabileceği belirtildi. Elektronik ortamda çerçeve sözleşme imzalanması konusuna 20.08.2015 tarihinde burada yayımladığımız yazıda detaylıca değindik.
3- Tebliğ’in 6. maddesi ile, Yatırım Hizmet ve Faaliyetleri Genel Risk Bildirim Formu’nun müşteriye iletilmesinde; işleme konu sermaye piyasası araçlarının risklerine ilişkin genel risk bildirim formuna ilave açıklamaların müşteriye yapılmasında; açıklanan durumlarda değişiklik olması durumunda müşteriye gereken bildirimlerin yapılmasında; bu form, açıklama ve bildirimlerin ulaştığına dair müşteriden beyan alınmasında; müşteriye profesyonel veya genel müşteri olarak sınıflandırılması, bununla ilgili mevzuat hükümleri ve yer aldıkları sınıfı değiştirme hakları hakkında bilgi verilmesinde elektronik ortamın kullanılabileceği belirtildi. Bu işlemlerin yazılı olarak yapılması zorunluluğu kaldırılmış oldu.
4- Belge ve kayıt düzeni eski Tebliğ’de sermaye piyasası araçları türlerine göre belirlenmişken, yeni Tebliği ile tüm ürünler için aynı hükümleri öngören kapsayıcı bir şekilde ele alındı.
5- Müşteri imzasını içeren yazılı emirlerde müşteri emir formunun elektronik ortamda düzenlenme zorunluluğu getirildi. Önceki Tebliğ’de iki nüsha olarak düzenlenen emir formlarının yeni Tebliğ ile tek nüsha olarak düzenlenebileceği belirtildi.
6- Hesap ekstresi gönderilmesi zorunlu tutuldu. Her ayın bitimini takip eden 7 işgünü içinde müşteri adreslerine hesap ekstresi gönderilmesi zorunlu. Ancak müşteri yazılı talep ederse eposta adresine gönderilebilir veya elektronik ortamda (internet sitesinde) yatırımcının erişimine açık tutulabilir. Ekstre gönderilmemesi yönünde münhasıran sözleşme imzalayan müşterilere ekstre gönderilmemesi istisnası ise yalnızca profesyonel müşteriler için geçerli olacak şekilde kısıtlandı.
7- Tezgahüstü işlemlerde müşterilerden emri formu yerine işlem talimat formu alınması ve aylık olarak hesap ekstresi düzenlenmesi zorunlu tutuldu (yürürlük tarihi 01.10.2015). İşlem talimat formunda bulunması gereken asgari hususlar Tebliğ’in 12 nci maddesinde, hesap ekstresinde bulunması gereken hususlar 19 uncu maddesinde düzenleniyor.
8- Tezgahüstünde gerçekleştirilenler dahil olmak üzere türev araçlara ilişkin işlemlerle ilgili olarak müşterilere günlük bildirimde bulunulması zorunlu tutuldu.
9- Belgelerin saklanma süresi Türk Ticaret Kanunu hükümleri ile uyumlu şekilde uzatıldı. Yatırım kuruluşlarının yatırım hizmet ve faaliyetleri ile yan hizmetler dolayısıyla aldıkları ve ürettikleri elektronik olanlar da dahil her türlü belgeyi, gerçekleşip gerçekleşmemesine bakılmaksızın müşteri emirlerine ilişkin tüm emir formları, elektronik ortamda alınan emirler ve bu emirlere ilişkin belgeler ile faks kayıtlarının saklanma süresi 5 yıldan 10 yıla çıkarılmıştır. Sözlü emirlerde ise ses kayıtlarının saklanma süresi emir tarihinden sonra gelen takvim yılı başından itibaren 2 yıl yerine emir tarihinden itibaren 3 yıl olarak yeniden düzenlenmiştir.
10- Saklanması gereken belgelerin kapsamı genişletildi. Eski düzenlemede yalnızca emirlere ilişkin belgelerin saklanması söz konusu iken Yeni düzenleme ile yatırım hizmet ve faaliyetlerinin tamamı ile yatırım danışmanlığına kadar tüm belgelerin de saklanması zorunluluğu getirildi.
Saygılarımızla,
PROCOMPLIANCE