Sistemik Önemli Bankalarca Hazırlanacak Önlem Planlarına İlişkin Yönetmelik Yayımlandı
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun 02.10.2015 tarihli Basın Açıklaması’nda sistemik önemli bankalar; büyüklükleri, sistem içi bağlantılarının yüksek olması, bilanço yapılarının ve faaliyetlerinin karmaşıklığı ve verdikleri hizmetlerden biri veya bir kaçının diğer kuruluşlarca ikame edilmesinin zor olması gibi özellikleri nedeniyle, mali sıkıntı yaşamaları durumunda, ekonominin geneline yansıyacak çapta negatif dışsallık oluşturabilecek bankalar olarak tanımlanmaktadır. 23.02.2016 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Sistemik Önemli Bankalar Hakkında Yönetmelik madde 5 /1 uyarınca genel skoru, sistemik önemlilik eşik skorunun üzerinde yer alan bankalar sistemik önemli banka olarak kabul edilmekte; bankalar genel skorlarına göre sistemik önem derecelerini temsil eden üç gruba ayrılmakta ve sistemik önemli bankaların belirlenmesi ve gruplanmasına esas teşkil edecek eşik skorlar ve grup skor aralıkları Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (Kurul) tarafından belirlenmektedir. Anılan Yönetmeliğe ilişkin detay bilgiye 24.02.2016 tarihli yazımızdan ulaşabilirsiniz.
Bununla birlikte uluslararası piyasalarla bütünleşik şekilde faaliyet gösteren ülkemiz finansal sektörünün denetim ve düzenlenme çerçevesinin uluslararası ilkeler ve standartlarla uyumunun sağlanması amacıyla 25.02.2020 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 7222 sayılı Kanun ile 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’na (Kanun) “bankalarca hazırlanacak önlem planı” başlıklı 66/A maddesi eklenmiştir. Söz konusu madde ile Kurulca sistemik önemli olarak belirlenen bankaların, Kanun ve Kanuna istinaden çıkarılan düzenlemelerde yer alan koruyucu hükümlere uyumsuzluk nedeniyle veya sair suretle mali bünyelerinde bozulma yaratacak hâllerden herhangi birinin görülmesi veya görülme ihtimalinin ortaya çıkması hâlinde alınacak tedbirlerin önceden belirlenmesi maksadıyla, Kurulca belirlenecek usul ve esaslar çerçevesinde önlem planı hazırlamaları ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’na (BDDK) göndermeleri yükümlülüğü getirilmiştir. Bu kapsamda, BDDK tarafından bahse konu önlem planlarının hazırlanmasına ve uygulanmasına ilişkin usul ve esasların belirlenmesi amacıyla hazırlanan Sistemik Önemli Bankalarca Hazırlanacak Önlem Planlarına İlişkin Yönetmelik (Yönetmelik) 16.03.2021 tarihli ve 31425 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Yönetmelik kapsamında genel itibariyle;
- Önlem planlarının niteliğine ve içeriğine,
- Önlem planlarının her türlü stres koşuluna uygun olup olmadığının test edilmesi amacıyla kullanılacak senaryolar ve senaryo analizlerine,
- Önlem planı tedbirlerinin alınmasını sağlamak üzere belirlenecek göstergelere ve bu göstergelerle ilişkili eşiklere,
- Önlem planları kapsamında BDDK’ya yapılacak bildirimlere ilişkin hususlara açıklık getirilmektedir.
Yönetmelik ile birlikte 1 no.lu ekinde Önlem Planında Asgari Olarak Kullanılması Öngörülen Göstergeler’de yayımlanmıştır.
Bakıldığında sistemik önemli bankaların mali bünyelerinde herhangi bir sorun mevcut değil iken ileride oluşabilecek muhtemel sorunları öngörüp bu durumlara ilişkin olası önlemleri önceden belirlemek suretiyle daha etkin bir gözetim ve denetim sürecinin oluşturulması amaçları ışığında Yönetmelik ile önlem planlarının hazırlanması ve uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar düzenlenmektedir. Sistemik önemli bankalarca yıl sonları itibarıyla hazırlanacak önlem planları, takip eden yılın Mart ayı sonuna kadar BDDK’ya gönderilmesi gerekecektir. Bununla birlikte Yönetmelik ile 2020 yıl sonu itibarıyla hazırlanacak önlem planları için geçiş süreci dikkate alınarak takip eden yılın Haziran ayı sonuna kadar BDDK’ya gönderilebilmesine yönelik esneklik sağlandığı anlaşılmaktadır.
Saygılarımızla,
Vahdet Deniz AKÇAOĞLU
“UYARI: Bu çalışmada yer alan görüşler, yazarın kendi görüşleri olup, çalıştığı kurumun görüşlerini yansıtmamaktadır. Bu yazı yalnızca bilgilendirme amacıyla yayımlanmış olup, herhangi bir hukuki görüş, yönlendirme ve tavsiye içermemektedir. Ayrıca, bilgiler yazının hazırlandığı tarihteki mevzuat göz önünde bulundurularak verilmiş olup, yazı içeriği aradan geçen zaman içerisinde mevzuat değişiklikleri ve ilgili kurumların konu hakkındaki görüşleri çerçevesinde güncelliğini yitirmiş olabilir.”
Sistemik Önemli Bankalarca Hazırlanacak Önlem Planlarına İlişkin Yönetmelik:
EK1 – Önlem Planında Asgari Olarak Kullanılması Öngörülen Göstergeler: