Serbest Bölgelerde TL ile Yapılacak Ödemelere İlişkin Tereddütlü Hususlarla İlgili Ekonomi Bakanlığı Açıklamaları
12 Mayıs 2017 tarihinde yayımladığımız yazımızda, Bakanlar Kurulu’nca 11.05.2017 tarihli Resmi Gazete’de “Serbest Bölgelerde Türk Lirası ile Yapılabilecek Ödemeler Hakkında Karar” (“Karar“)’ın yayımlanarak yürürlüğe girdiği; bahse konu Karar ile serbest bölgeler ile diğer ülkeler arasındaki ticarete ilişkin ödemelerin dövizin yanı sıra Türk Lirası (TL) ile de yapılabileceğinin, bunun dışında kalan tüm ödemelerin ise sadece TL ile yapılacağının, ayrıca, kira, ruhsat, izin, belgeler ile işleticiler tarafından sağlanan hizmet ve faaliyetlere ilişkin tarife ve ücretlerin TL üzerinden belirleneceğinin ve ödeneceğinin hükme bağlandığını belirtmiştik.
02.06.2017 tarihinde yayımladığımız yazımızda da, söz konusu Karar’ın uygulanmasına ilişkin olarak Ekonomi Bakanlığı (“Bakanlık”)’nca Serbest Bölge Müdürlüklerine gönderilen 11.05.2017, 15.05.2017 ve 22.05.2017 tarihli talimat yazılarında yer alan ve bankaların bilgilendirilmesi istenen konular hakkında bilgi vermiştik.
Bu yazının konusunu ise söz konusu Karar’ın uygulanmasında oluşan tereddütlerle ilgili Türkiye Bankalar Birliği (TBB)’nin, Ekonomi Bakanlığı’na yaptığı başvuruya cevaben alınan 07.06.2017 tarihli Bakanlık yazısındaki açıklamalar oluşturuyor. Bu yazıdaki hususlar değerlendirildiğinde aynı konuda daha önce yayımladığımız yazılarımızdaki konulara ilave olarak
– Türkiye, Karar’da yer alan “diğer ülkeler” içerisine değerlendirilmediği için serbest bölgeler ile Türkiye arasındaki ticarete ilişkin ödemeler dahil tüm ödemelerin TL üzerinden yapılması gerektiği,
– Yabancı Para (YP) hesaplardan gerçeğe uygun açıklama yapmak ve mal/hizmet ödemesi olmamak kaydı ile serbest bölgeler arasında, serbest bölge içinde, serbest bölge – Türkiye, serbest bölge – üçüncü ülkeler arasında kâr/para/sermaye transferi yapılmasının mümkün olduğu,
– Türkiye’deki ana firma tarafından serbest bölgedeki şube/iştirak/grup şirketine Hazine Müsteşarlığı’nın Karar ve Tebliğleri ve TCMB’nin genelgelerinde belirtilen şekil doğrultusunda kredi mahiyetinde YP olarak borç verilebileceği,
– Bankaların serbest bölge müşterilerine 11.05.2017 tarihi ve öncesinde teslim ettikleri çek karnelerine ait ödemelerin YP olarak yapılabilmesinin mümkün olduğu; ayrıca, bankaya 11.05.2017 öncesinde teslim edilmiş senetlerin de YP olarak ödenebileceği,
– Firmaların üçüncü ülkeler ile ticari ilişkilerinin devam etmekte olduğu gözetilerek serbest bölge firmalarına limiti YP olarak belirlenmiş kredi kartı verilmesinin mümkün olduğu,
– Serbest bölge çalışanlarının maaşlarının TL cinsinden ödenmesi gerektiğinin, ancak, çalışanların yurt dışı görevleri için yapacakları seyahatlere ilişkin harcırahlarının YP cinsinden de ödenmesinin mümkün olduğu
hususlarının açıklığa kavuşturulduğunu görüyoruz. Bakanlık değerlendirmelerine ilişkin detaylar soru cevap şeklinde aşağıda yer alıyor:
1- Karardaki ticarete ilişkin ödeme ifadesinden ne tür ödemelerin anlaşılacağı sorulmuştur?
Bakanlar Kurulu Kararı’nın 1 inci maddesinde yer alan “serbest bölgeler ile diğer ülkeler arasındaki ticaret ilişkin ödemeler TL ile de yapılabilir” ifadesindeki “ticarete ilişkin ödemeler” ibaresinden serbest bölgeler ile diğer ülkeler (Türkiye hariç) arasındaki mal ve/veya hizmet alım-satımına ilişkin faaliyetlere yönelik tüm ödemelerin kastedildiği belirtilmiştir.
2- Kararda yer alan “diğer ülkeler” ifadesi içerisinde Türkiye’nin yer alıp almadığı sorulmuştur?
Türkiye ile serbest bölgeler arasında yapılan ticarette (serbest bölgelerden Türkiye’ye veya Türkiye’den serbest bölgelere yönelik mal/hizmet ticareti) Türkiye’nin diğer ülke olarak kabul edilmediği belirtilmiştir. Bu çerçevede, serbest bölgeler ile Türkiye arasındaki ticarete ilişkin ödemeler dahil tüm ödemelerin TL üzerinden yapılması gerektiği açıklığa kavuşmuş olmaktadır.
3- Bakanlığın 22.05.2017 tarihli yazısında yer alan “Firmaların döviz cinsi kar/para/sermaye transferi yapmaları mümkündür” ifadesindeki işlemlerin yönünün ne olduğu sorulmuştur?
Bakanlık cevabında, Serbest Bölgeler Uygulama Yönetmeliği’nin 47 nci maddesine atıf yapılarak YP hesaplardan gerçeğe uygun açıklama yapmak ve (Türkiye – serbest bölge arası / serbest bölge için ve serbest bölgeler arası ticarete ilişkin) mal/hizmet ödemesi olmamak kaydı ile serbest bölgeler arasında, serbest bölge içinde, serbest bölge – Türkiye, serbest bölge – üçüncü ülkeler arasında kâr/para/sermaye transferi yapılmasının mümkün olduğu belirtilmiştir.
4- Bakanlığın 22.05.2017 tarihli yazısında yer alan “Firmaların döviz cinsi kar/para/sermaye transferi yapmaları mümkündür” ifadesindeki “para transferi” ile hangi işlemlerin anlaşılması gerektiği sorulmuştur?
Yine Serbest Bölgeler Uygulama Yönetmeliği’nin 47 nci maddesine atıf yapılarak YP hesaplardan gerçeğe uygun açıklama yapmak ve (Türkiye – serbest bölge arası / serbest bölge için ve serbest bölgeler arası ticarete ilişkin) serbest bölge ticaretinden doğan mal/hizmet ödemesine ilişkin olmamak kaydı ile para transferi yapılmasının mümkün olduğu belirtilmiştir.
5- Serbest bölge kullanıcılarının serbest bölgedeki YP hesaplarından, Türkiye’deki aynı veya farklı serbest bölgelerdeki kendi hesaplarına YP olarak transfer yapılıp yapılamayacağı sorulmuştur?
Yukarıda 4 üncü soruya verilen cevap tekrarlanarak YP hesaplardan gerçeğe uygun açıklama yapmak ve (Türkiye – serbest bölge arası / serbest bölge için ve serbest bölgeler arası ticarete ilişkin) serbest bölge ticaretinden doğan mal/hizmet ödemesine ilişkin olmamak kaydı ile para transferi yapılmasının mümkün olduğu belirtilmiştir.
6- Türkiye’deki ana firma tarafından serbest bölgedeki şube/iştirak/grup şirketine YP olarak borç verilip verilemeyeceği sorulmuştur?
Yukarıda 4 üncü soruya verilen cevap tekrarlanarak YP hesaplardan gerçeğe uygun açıklama yapmak ve serbest bölge ticaretinden doğan mal/hizmet ödemesine ilişkin olmamak kaydı ile para transferi yapılmasının mümkün olduğu belirtilmiştir. Bu çerçeve Hazine Müsteşarlığı’nın Karar ve Tebliğleri ve TCMB’nin genelgelerinde belirtilen şekil doğrultusunda kredi mahiyetinde YP olarak borç verilmesinin mümkün olduğu ifade edilmiştir.
7- Bankaların serbest bölge müşterilerine 11.05.2017 tarihi ve öncesinde teslim ettikleri çek karnelerine ait ödemelerin YP olarak yapılabilmesi için imkan sağlanması istenmiştir.
Çek karnesinin 11.05.2017 öncesinde teslim edilmiş olması kaydı ile ödemelerin YP olarak da yapılmasının mümkün olduğu belirtilmiştir. Ayrıca, bankaya 11.05.2017 öncesinde teslim edilmiş senetlerin de YP olarak ödenebileceği belirtilmiştir.
8- Bankaların serbest bölge şubelerince serbest bölgedeki firmalara verdikleri limiti YP olarak belirlenen kredi kartlarının uygulamasına devam edilip edilemeyeceği sorulmuştur?
Firmaların üçüncü ülkeler ile ticari ilişkilerinin devam etmekte olduğu gözetilerek serbest bölge firmalarına limiti YP olarak belirlenmiş kredi kartı verilmesinin mümkün olduğu belirtilmiştir.
9- Bankaların serbest bölge müşterilerine 11.05.2017 tarihi ve öncesinde kullandırılan gayrinakdi YP kredilerinin, vadelerinde temdit edilmeksizin, tutar artırımı yapılmaksızın YP üzerinden sonuçlandırılabilmesinin mümkün olup olmadığı ve 11.05.2017 tarihi ve öncesinde açılan, bir gayri nakdi kredi türü olan rotatif akreditiflerin, tutar artırımı ve temdit işlemlerine imkan sağlayacak şekilde yenileme şartlarında değişiklik yapmaksızın YP üzerinden sonuçlandırılmasının uygun olup olmadığı sorulmuştur?
Serbest bölge müşterilerine 11.05.2017 öncesinde kullandırılan gayrinakdi YP kredilerin vadelerinde temdit edilmeksizin, tutar artırımı yapılmaksızın YP üzerinden de sonuçlandırılabileceği ve 11.05.2017 öncesinde açılan bir gayrinakdi kredi türü olan rotatif akreditiflerin, tutar artırımı ve temdit işlemlerine imkan sağlayacak şekilde yenileme şartlarında değişiklik yapılmaksızın YP üzerinden sonuçlandırılabileceği belirtilmiştir.
10- Serbest bölgedeki kullanıcıların/işleticilerin çalışanlarının maaşları ile yurt dışı görevleri için yapılacak harcırahlarının YP olarak ödenip ödenmeyeceği sorulmuştur?
Serbest bölge çalışanlarının maaşlarının TL cinsinden ödenmesi gerektiği, ancak, çalışanların seyahatlere ilişkin harcırahlarının YP cinsinden de ödenmesinin mümkün olduğu belirtilmiştir.
Bakanlık yazısında, ayrıca, serbest bölgelere ilişkin düzenlemelerin (TCMB Sermaye Hareketleri Genelgesi) güncellenmesine ilişkin çalışmaların yapılması konusunda gerekli girişimlerde bulunulduğu belirtilmiştir. TCMB, Sermaye Hareketleri Genelgesi’ni, “Serbest Bölgelerde Türk Lirası ile Yapılabilecek Ödemeler Hakkında Karar” doğrultusunda 15.06.2017 tarihinde güncelledi. Bu Genelge’de yapılan değişiklikler de ayrı bir yazımızın konusunu oluşturacak.
Saygılarımızla
T.C. EKONOMİ BAKANLIĞI Serbest Bölgeler, Yurtdışı Yatırım ve Hizmetler Genel Müdürlüğü’nün 07.06.2017 Tarihli ve 62871 Sayılı “Serbest Bölgelerde TL ile Yapılabilecek İşlemler Hakkında Bakanlar Kurulu Kararı” konulu yazısı
(Bu yazı sadece “BANKACI” kategorisindeki site üyeleri tarafından görüntülenebilir. Siteye Bankacı rolü ile üye iseniz aşağıdaki alandan giriş yaptıktan sonra yazı görünür hale gelecek, ancak, bu uyarı kalmaya devam edecektir. “BANKACI” kategorisine banka uzantılı e-posta adresinizle üye olabilirsiniz. Üyelik koşullarını öğrenmek ve üyelik oluşturmak için “Üyelik” sayfasını ziyaret edebilirsiniz)
Bu içerik sadece yukarıda belirtilen kategorideki site üyeleri tarafından görüntülenebilmektedir. Eğer kayıtlı bir kullanıcı iseniz, lütfen giriş yapın. Daha önce sitemize üye olmadı iseniz aşağıdaki linkten ücretsiz olarak bir kullanıcı hesabı yaratabilirsiniz.