Resmi Kuruluşlar Mevduatının Zorunlu Karşılık Yükümlülüğünden İstisna Tutulması ve Diğer ZK Değişiklikleri
Mevduat kabulüne yetkili bankaların topladığı mevduat ile katılım bankalarının müşterilerinden kabul ettikleri katılım fonları, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB)’nın Zorunlu Karşılıklar Hakkında Tebliği’nin 4 üncü maddesi uyarınca bankalar ve katılım bankalarının, zorunlu karşılığa tabi bilanço kalemleri (yükümlülükleri) arasında yer alıyor (Merkez Bankasına, Hazineye, yurt içi bankalara ve uluslararası anlaşmayla kurulmuş olan bankaların Türkiye’deki merkez ve şubelerine olan yükümlülükler hariç olmak üzere).
19.01.2019 tarihli ve 30660 sayılı Resmi Gazete’de TCMB tarafından yayımlanan “Zorunlu Karşılıklar Hakkında Tebliğ (Sayı: 2013/15)’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sayı: 2019/2)” ile yapılan değişiklikle resmi kuruluşlardan kabul edilen mevduat zorunlu karşılık yükümlülüğünden istisna tutuldu. Diğer bir ifadeyle resmi kuruluşlar mevduatı zorunlu karşılığa tabi TL ve YP yükümlülükler arasında dikkate alınmayacak.
RESMİ KURULUŞLAR MEVDUATININ ZORUNLU KARŞILIK YÜKÜMLÜLÜĞÜNDEN İSTİSNA TUTULMASI
Resmi Kuruluşlar Mevduatı, TCMB’nin yayımladığı “Mevduat ve Katılım Fonlarının Vadeleri ve Türleri Hakkında 2007/1 Sayılı Tebliğ”de; genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerine, özel bütçeli idarelere, düzenleyici ve denetleyici kurumlara, sosyal güvenlik kurumlarına, yerel yönetimlere, mahkemelere, savcılıklara, icra ve iflas dairelerine ve tereke hakimliklerine ait hesaplar olarak tanımlanıyor.
08.12.2016 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan “Kamu Haznedarlığı Genel Tebliği” uyarınca ise mahkemelere, savcılıklara, icra ve iflas dairelerine ve tereke hakimliklerine ait olanlar hariç, TCMB tarafından Resmi Kuruluşlar Mevduatı altında tanımlanan kamu kurumlarına ait mevduatların kamu sermayeli bankalarda (Hazine Müsteşarlığı dışında kalan genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinin ise TCMB veya muhabiri olan bankada açılacak TL cinsi vadesiz hesaplarda) tutulması yükümlülüğü bulunuyor.
Bu kurumlar sadece tahsilat ve ödeme işlemleri için yurt içinde yerleşik bankaları kullanabiliyorlar. Bu durumda da gerçekleştirilen tahsilat tutarlarının, özel kanunların verdiği yetki kapsamında yapılan düzenlemelerde yer alan hükümler saklı kalmak kaydı ile takip eden işgünü içinde; yurt içinde yerleşik tüm bankalar aracılığıyla kredi kartları ile yapılan tahsilatın ise azami 20 gün içerisinde ilgili kurumun kamu sermayeli bankadaki hesabına aktarılması zorunluluğu bulunuyor.
Dolayısıyla yapılan değişiklik, kamu sermayeli bankalar dışındaki bankaların zorunlu karşılık yükümlülüklerini sınırlı şekilde etkileyecek.
TEBLİĞ’İN GEÇİCİ 6 NCI MADDESİNİN YÜRÜRLÜKTEN KALDIRILMASI
Zorunlu Karşılıklar Hakkında Tebliğ’de, 29.08.2015 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Tebliğ ile yapılan değişiklikle 3 yıla kadar vadeli (3 yıl dahil) mevduat dışı yabancı para cinsinden yükümlülüklerin zorunlu karşılık oranları 500 baz puan ile 700 baz puan arasında artırılmıştı. Bu değişiklik sırasında, değişikliğin 28 Ağustos 2015 tarihinden sonra oluşacak yeni yükümlülüklere uygulanması öngörülmüş ve 28 Ağustos 2015 tarihi itibarıyla mevcut yükümlülüklere ise vadeleri sonuna kadar, mevcut oranların uygulanmasına devam edileceği açıklanmıştı. Bunu teminen de Tebliğe geçici bir madde (Geçici 6 ncı madde) eklenmişti.
Bu defa yapılan değişiklikle yukarıda bahsedilen Geçici 6’ncı madde kapsamındaki yükümlülük kalemlerinde görülen belirgin azalış dikkate alınarak ilgili madde yürürlükten kaldırıldı. Konuya ilişkin TCMB Basın Duyurusu aşağıda yer alıyor.
11 OCAK 2019 TARİHLİ ZORUNLU KARŞILIK CETVELLERİNİN YENIDEN DÜZENLENMESi
Tebliğ değişikliği 11 Ocak 2019 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girdi. Dolayısıyla söz konusu değişiklikler 25 Ocak 2019 tarihinde tesisi başlayacak olan 11 Ocak 2019 tarihli yükümlülük cetvelinden itibaren geçerli olacak. Bu çerçevede, hali hazırda bankalarca TCMB’ye gönderilmiş olan 11 Ocak 2019 tarihli zorunlu karşılık hesaplama cetvellerinin belirtilen değişiklikler çerçevesinde güncellenerek tekrar gönderilmesi gerekiyor.
Saygılarımızla,
|
ESKİ DÜZENLEME |
YENİ DÜZENLEME |
|
Zorunlu karşılığa tabi yükümlülükler MADDE 4- (1) Bankaların ve finansman şirketlerinin, tabi oldukları muhasebe standartları ve kayıt düzeni esas alınarak, yurt dışı şubelerinin yükümlülükleri dâhil, Merkez Bankasına, Hazineye, yurt içi bankalara ve uluslararası anlaşmayla kurulmuş olan bankaların Türkiye’deki merkez ve şubelerine olan yükümlülükleri hariç olmak üzere, aşağıda belirtilen bilanço kalemleri zorunlu karşılığa tabi Türk lirası ve yabancı para yükümlülüklerini oluşturur. a) Mevduat/katılım fonu. b) Repo işlemlerinden sağlanan fonlar (Borsa İstanbul piyasalarından sağlananlar hariç). c) Kullanılan krediler (Hazine garantisiyle sağlananlar hariç). ç) İhraç edilen menkul kıymetler (net). d) Sermaye hesaplamasına dâhil edilmeyen borçlanma araçları. e) Yurt dışı merkeze yükümlülükler (net). f) Kredi kartı ödemelerinden borçlar. g) Müstakrizlerin fonları. (2) Yukarıda sayılan bilanço kalemleri toplamından, yurt dışı şubelerce bankalar ve kredi vermeye yetkili diğer kuruluşlar hariç olmak üzere yurt dışı yerleşiklere kullandırılan kredi tutarı kadar indirim yapılabilir. Bu indirim, en kısa vadeli diğer yükümlülüklerden başlayarak yapılır. |
Zorunlu karşılığa tabi yükümlülükler MADDE 4- (1) Bankaların ve finansman şirketlerinin, tabi oldukları muhasebe standartları ve kayıt düzeni esas alınarak, yurt dışı şubelerinin yükümlülükleri dâhil, Merkez Bankasına, Hazineye, yurt içi bankalara ve uluslararası anlaşmayla kurulmuş olan bankaların Türkiye’deki merkez ve şubelerine olan yükümlülükleri hariç olmak üzere, aşağıda belirtilen bilanço kalemleri zorunlu karşılığa tabi Türk lirası ve yabancı para yükümlülüklerini oluşturur. a) Mevduat/katılım fonu (Resmi kuruluşlardan kabul edilenler hariç). b) Repo işlemlerinden sağlanan fonlar (Borsa İstanbul piyasalarında yapılanlar hariç). c) Kullanılan krediler (Hazine garantisiyle sağlananlar hariç). ç) İhraç edilen menkul kıymetler (net). d) Sermaye hesaplamasına dâhil edilmeyen borçlanma araçları. e) Yurt dışı merkeze yükümlülükler (net). f) Kredi kartı ödemelerinden borçlar. g) Müstakrizlerin fonları. (2) Yukarıda sayılan bilanço kalemleri toplamından, yurt dışı şubelerce bankalar ve kredi vermeye yetkili diğer kuruluşlar hariç olmak üzere yurt dışı yerleşiklere kullandırılan kredi tutarı kadar indirim yapılabilir. Bu indirim, en kısa vadeli diğer yükümlülüklerden başlayarak yapılır. |
|
Mevduat/katılım fonu dışı yabancı para yükümlülüklere uygulanacak zorunlu karşılık oranlarına ilişkin istisna GEÇİCİ MADDE 6 – (1) 28/8/2015 tarihi itibarıyla mevcut olan mevduat/katılım fonu dışı yabancı para yükümlülükler için zorunlu karşılık oranları vadeleri sonuna kadar aşağıdaki gibidir: a) 1 yıla kadar (1 yıl dâhil) vadeli mevduat/katılım fonu dışı yükümlülükler %15 b) 2 yıla kadar (2 yıl dâhil) vadeli mevduat/katılım fonu dışı yükümlülükler %9 c) 3 yıla kadar (3 yıl dâhil) vadeli mevduat/katılım fonu dışı yükümlülükler %7 ç) 5 yıla kadar (5 yıl dâhil) vadeli mevduat/katılım fonu dışı yükümlülükler %6 d) 5 yıldan uzun vadeli mevduat/katılım fonu dışı yükümlülükler %5 |
TEBLİĞİN GEÇİCİ 6 NCI MADDESİ YÜRÜRLÜKTEN KALDIRILMIŞTIR. |
TCMB’NİN ZORUNLU KARŞILIKLARA İLİŞKİN 18 OCAK 2019 TARİHLİ VE 2019-03 SAYILI BASIN DUYURUSU
Loading...
Reload document 
Open in new tab ZORUNLU KARŞILIKLAR HAKKINDA TEBLİĞ (SAYI: 2013/15) (TEBLİĞ’DE 19.01.2019 TARİHİNDE YAPILAN DEĞİŞİKLİKLERİN İŞLENDİĞİ HALİ)
Loading...
