Pandemi Döneminde Alınan Kararlara İlişkin 17.06.2021 Tarihli BDDK Kararı
2020 yılının 1.çeyreğinden itibaren koronavirüs salgınının özelde bankacılık sektörü genelde de makroekonomi üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmaya yönelik olarak bankalarca yerine getirilmesi gereken bazı yükümlülüklerde ve uluslararası düzenlemelerin uygulanmasında geçici nitelikli bazı düzenlemeler yapılmıştı. Bu kapsamda Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) internet sitesinden duyurulan Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nun (Kurul) 17.06.2021 tarihli ve 9624 sayılı Kararı ile içinde bulunduğumuz süreçte pandeminin olası etkilerinin kısmen devam etmesi nedeniyle bazı düzenlemelerin uzatılmasına, bankacılık sektörünün mali bünyesine ilişkin göstergelerin daha şeffaf bir şekilde izlenebilmesi ve olası risklerin daha etkin bir şekilde yönetilebilmesi amacıyla geçici nitelikli olan diğer bazı uygulamaların ise sonlandırılmasına karar verildiği duyurulmuştur.
BDDK internet sitesinde ilan edilen söz konusu 17.06.2021 tarihli ve 9624 sayılı Kurul Kararı’na aşağıda yer verilmiştir:
“Kurul Başkanlığının 16.06.2021 tarihli gündem yazısı ekinde gönderilen 16.06.2021 tarih ve E-24049440-010.99-16442 sayılı yazı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;
A – Pandemi nedeniyle küresel piyasalardaki belirsizliklerin ve risklerin yüksek olduğu bir dönemde, reel kesimi, banka müşterilerini ve bankaları desteklemek amacıyla, bankalar tarafından yerine getirilmesi gereken bazı yükümlülüklerde geçici nitelikli bazı düzenlemeler yapan geçmişte alınmış bazı Kurul Kararlarının ve talimatların tekrar değerlendirilmesi sonucunda, söz konusu düzenlemelerin aynı amaçlarla uzatılmasının yerinde olacağına ve bu çerçevede 08.12.2020 tarihli ve 9312 sayılı Kurul Kararı ile 30.06.2021 tarihi itibariyle süresinin dolacağı belirtilen,
- Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik uyarınca kredi riskine esas tutar hesaplamasında; parasal varlıklar ile parasal olmayan varlıklardan, tarihi maliyet cinsinden ölçülen yabancı para birimindeki kalemler dışında kalanların Türkiye Muhasebe Standartları uyarınca değerlenmiş tutarları ve ilgili özel karşılık tutarları hesaplanırken, hesaplama tarihinden önceki son 252 iş gününe ait Merkez Bankası döviz alış kurlarının basit aritmetik ortalamasının kullanılabilmesine,
- 17.03.2020 tarihli ve 8948 sayılı Kurul Kararı’nda belirtildiği üzere, Kredilerin Sınıflandırılması ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 4 üncü ve 5 inci maddeleri kapsamında kredilerin donuk alacak sınıflandırılması için öngörülen 90 gün gecikme süresinin, 180 gün olarak uygulanmasına ve 90 günlük gecikmeye rağmen İkinci Grupta sınıflandırılmaya devam olunan krediler için ayrılacak karşılıkların, bankaların TFRS 9 kapsamında beklenen kredi zararının hesaplanmasında kullandıkları kendi risk modellerine göre ayırmalarına devam olunmasına,
- 19.03.2020 tarihli ve 8950 sayılı Kurul Kararı’nda belirtildiği üzere, Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Muhasebe Uygulamaları ile Finansal Tabloları Hakkında Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde ve aynı maddenin altıncı fıkrasında belirtilen 90 gün gecikme süresinin, TFRS 9 kapsamında beklenen kredi zararı ayıran şirketler için de geçerli olmak üzere, 180 gün ve finansal kiralama şirketlerince 240 gün olarak uygulanmasına ve 90 günlük gecikmeye rağmen “Tasfiye Olunacak Alacaklar” hesabına aktarılmayan alacaklar için şirketlerce kendi risk modellerine göre karşılık ayrılmasına devam olunmasına,
- 27.03.2020 tarihli ve 8970 sayılı Kurul Kararı’nda belirtildiği üzere, Kredilerin Sınıflandırılması ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 4 üncü maddesi kapsamında kredilerin İkinci Grupta sınıflandırılması için öngörülen 30 gün gecikme süresinin, Birinci Grupta izlenen krediler için 90 gün olarak uygulanmasına ve 30 günlük gecikmeye rağmen Birinci Grupta sınıflandırılmaya devam olunan -krediler için ayrılacak karşılıkların, bankaların TFRS 9 kapsamında beklenen kredi zararının hesaplanmasında kullandıkları kendi risk modellerine göre ayrılmasına devam edilmesine,
- 27.03.2020 tarihli ve 8971 sayılı Kurul Kararı’nda belirtildiği üzere, Bankaların Kredi İşlemlerine İlişkin Yönetmeliğin 12/A maddesinin altıncı fıkrası ile Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Yönetmeliğin 11/A maddesinin beşinci fıkrası uyarınca, bankalarca/şirketlerce kullandırılan tüketici ve taşıt kredilerinin anapara ve faiz ödemelerinin müşterilerin talebi üzerine 30.06.2021 (işbu Karar tarihi itibariyle 30.09.2021) tarihine kadar ertelenmesi halinde erteleme süresinin, Bankaların Kredi İşlemlerine İlişkin Yönetmeliğin 12/A maddesinin üçüncü ve altıncı fıkraları ile Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Yönetmeliğin 11/A maddesinin ikinci ve beşinci fıkraları ile belirlenen vade sınırlarında dikkate alınmamasına,
- 30.03.2020 tarihli ve 8975 sayılı Kurul Kararı’nda belirtildiği üzere, bankaların kart borçlarını öteledikleri süre boyunca kart hamillerinden asgari tutar da dahil olmak üzere alacaklarını talep etmeyerek ödemesiz dönemler tanımlayabilmelerine,
- 09.07.2020 tarihli ve 9093 sayılı Kurul Kararı’nda belirtildiği üzere, asgari ödeme tutarı ödenmeyen kredi kartlarının Banka Kartları ve Kredi Kartları Hakkında Yönetmeliğin 22 nci maddesinin altıncı fıkrası uyarınca nakit kullanımı veya nakit kullanımı ile mal ve hizmet alımına kapatılmasının, kart çıkaran kuruluşların ihtiyarına bırakılmasına
yönelik uygulamaların 30.09.2021 tarihine kadar uzatılmasına,
B – 08.12.2020 tarihli ve 9312 sayılı Kurul Kararı uyarınca 30.06.2021 tarihi itibariyle süresi dolacak olan,
- Bankaların sahip oldukları menkul kıymetlerden, “Gerçeğe Uygun Değer Farkı Diğer Kapsamlı Gelire Yansıtılan Menkul Değerler” portföyünde yer alanların net değerleme farklarının negatif olması durumunda, bu farkların Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmelik uyarınca hesaplanacak ve sermaye yeterliliği oranı için kullanılacak özkaynak tutarında dikkate alınmayabilmesine,
- Bankaların sahip oldukları menkul kıymetlerden, 23.03.2020 tarihi itibariyle portföylerinde yer alanların değer düşüş karşılıklarının Yabancı Para Net Genel Pozisyon / Özkaynak Standart Oranın Bankalarca Konsolide ve Konsolide Olmayan Bazda Hesaplanması ve Uygulanması Hakkında Yönetmelik kapsamında yabancı para net genel pozisyonu hesaplamasında dikkate alınmayabilmesine,
- 09.06.2020 tarihli ve 9054 sayılı Kurul Kararı’nda belirtildiği üzere, Kredilerin Sınıflandırılması ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin (Karşılıklar Yönetmeliği) 16 ncı maddesinin ikinci fıkrasında yer verilen emtia ve gayrimenkullerin edinim tarihinden itibaren 3 yıl içinde elden çıkarılması zorunluluğunun uygulanmamasına,
- 17.03.2020 tarihli ve 8948 sayılı Kurul Kararı’nda belirtildiği üzere, Karşılıklar Yönetmeliğinin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin beşinci alt bendinde yer verilen “Yeniden yapılandırılarak canlı alacak olarak sınıflandırılan ve bir yıllık izleme süresi içerisinde anapara ve/veya faiz ödemesi otuz günden fazla geciken veya bu izleme süresi içinde bir kez daha yeniden yapılandırmaya tabi tutulan” kredilerin, 3.grup-Tahsil İmkânı Sınırlı krediler altında sınıflandırılmasını şart koşan hükmünün uygulanmamasına,
- 08.11.2019 tarihli ve 8653 sayılı Kurul Kararı’nda belirtilen,
-
- Geri alım hakkı uygulaması kapsamında teminatı bankaca kredi borcuna karşılık olarak edinilen veya ayni olarak ödeme yapılan kredilerin, Kredilerin Sınıflandırılması ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin dördüncü fıkrası hükmünden istisna tutulmasına,
- Yeniden yapılandırılan donuk alacakların, İkinci Grup altında yeniden yapılandırılmış bir alacak olarak sınıflandırılması için sağlanması gereken, Kredilerin Sınıflandırılması ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 7 nci maddesinin beşinci fıkrasının (b) bendinde “bir yıl” olarak belirtilen izleme süresinin “altı ay” olarak uygulanmasına
ilişkin diğer uygulamaların ise, bankacılık sektörünün mali bünyesine ilişkin göstergelerin daha şeffaf bir şekilde izlenebilmesini ve olası risklerin daha etkin bir şekilde yönetilebilmesini teminen 30.06.2021 tarihinden itibaren son verilmesine,
C – Bu Kararın Kuruluş Birliklerine duyurulmasına ve Kurum web sitesinde yayımlanmasına karar verilmiştir.”
Bakıldığında salgın nedeniyle küresel piyasalardaki belirsizliklerin ve risklerin yüksek olduğu bir dönemde reel kesimi, banka müşterilerini ve bankaları desteklemek amacıyla, bankalarca yerine getirilmesi gereken bazı yükümlülüklerde geçici nitelikli bir takım düzenlemeler yapan geçmişte alınmış Kurul Kararları ve talimatlar BDDK tarafından tekrardan gözden geçirilmiştir. Netice itibariyle, salgının olası etkilerinin hissedildiği içinde bulunduğumuz süreçte söz konusu düzenlemelerin aynı amaçlarla uzatılması gerekli görülerek bu çerçevede söz konusu kararlardan bir kısmının uygulamasının 30 Eylül 2021 tarihine kadar uzatılmasına, diğerlerinin ise ilgili Kurul Kararlarında öngörüldüğü üzere 30 Haziran 2021 tarihi itibarıyla uygulamasına son verilmesine yönelik adım atılmıştır.
Saygılarımızla,
Vahdet Deniz AKÇAOĞLU
“UYARI: Bu çalışmada yer alan görüşler, yazarın kendi görüşleri olup, çalıştığı kurumun görüşlerini yansıtmamaktadır. Bu yazı yalnızca bilgilendirme amacıyla yayımlanmış olup, herhangi bir hukuki görüş, yönlendirme ve tavsiye içermemektedir. Ayrıca, bilgiler yazının hazırlandığı tarihteki mevzuat göz önünde bulundurularak verilmiş olup, yazı içeriği aradan geçen zaman içerisinde mevzuat değişiklikleri ve ilgili kurumların konu hakkındaki görüşleri çerçevesinde güncelliğini yitirmiş olabilir.”
Makalenin yazarı Vahdet Deniz AKÇAOĞLU, 2007 – 2009 yılları arasında özel bir bankanın İç Kontrol Merkezi Başkanlığı’nda Denetçi olarak, 2009 yılından 2018 yılına kadar aynı bankanın Uyum Başkanlığı’nda Ürün ve Hizmetler Uyum Kontrol Yöneticisi olarak görev yaptı. 2019 yılından itibaren de İç Kontrol ve Uyum Başkanlığı’nda Etik ve Mevzuat Takip Yöneticisi olarak görev yapmaktadır. Bankacılık ve sermaye piyasası mevzuatı ile kurumsal yönetim, etik, iç sistemler konuları başta olmak üzere banka ve finans kurumlarını ilgilendiren her türlü mevzuat üzerinde çalışmaktadır.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nun 17.06.2021 tarihli ve 9624 sayılı Kararı:
Loading...
Reload document 
Open in new tab 
