Ön Ödemeli Kart, Emeklilik ve Hayat Sigortası Sözleşmeleri ile Elektronik Para İşlemlerinde Kimlik Tespit Sınırları Değişti
18.03.2016 tarihli ve 29657 sayılı Resmi Gazete‘de “Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliği (Sıra No: 5)’nde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Tebliğ (Sıra No: 14)” yayımlandı. MASAK’ın 5 Sıra Nolu Tebliği, “Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelik“inde düzenlenen müşterinin tanınmasına yönelik tedbirlerin daha basitleştirilmiş şekilde uygulanacağı işlem türlerini belirleyen bir düzenleme. Bu Tebliğ’de 18 Mart 2016 tarihinde yapılan değişikliklerle ön ödemeli kartlar, emeklilik sözleşmeleri ve hayat sigortası sözleşmelerinde kimlik tespitine ilişkin basitleştirilmiş tedbirlerin uygulanacağı parasal sınırlar değiştirilirken mevzuatımıza yeni giren elektronik para kuruluşlarının elektronik para teminine ilişkin işlemlerinde kimlik tespitine ilişkin düzenlemeler yapıldı. Bu çerçevede Tebliğ’de yapılan değişikliklerle;
1- Kıymetli madenler aracı kuruluşlarının Borsa İstanbul A.Ş. bünyesinde ve kendi aralarında gerçekleştirdikleri işlemler bakımından, 09.01.2008 tarihli ve 26751 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelik“in (Tedbirler Yönetmeliği) 7 nci maddesinde geçen kimlik bilgilerinin teyidi, 17 nci maddesinde geçen başkası hesabına hareket edenlerde kimlik tespiti yükümlülüklerini ve 17/A maddesinde geçen gerçek faydalanıcının tanınması hükmündeki teyide ilişkin yükümlülükleri uygulamayabilecekleri öngörülmüştür. Bu işlemlerde, aynı yönetmeliğin 19 uncu maddesinde geçen müşterinin durumunun ve işlemlerin izlenmesine ilişkin yükümlülüklerinin ve müşteri hakkındaki bilgi, belge ve kayıtların güncellenmesi sıklığı azaltılabilecektir.
2- Emeklilik sözleşmeleri ve hayat sigortası sözleşmelerinde gerçek kişilerin kimlik tespitinde, teyit belgelerine gerek olmaksızın kimlik bilgilerini almak suretiyle yapılabilecek işlemlere ilişkin sınır artırılmıştır. Buna göre emeklilik sözleşmeleri ve çalışanlara ücretlerinden kesinti yapılmak suretiyle emeklilik hakları sağlayan emeklilik planları ile bir yıl içinde ödenecek prim tutarı toplamı 3.000 TL’nin (eski tutar 2.000 TL) veya tek primli olup prim tutarı 7.500 TL’nin (eski tutar 5.000 TL) altında olan hayat sigortası sözleşmelerine ilişkin işlemlerde yükümlüler; gerçek kişilerin kimlik tespitinde Tedbirler Yönetmeliği’nin 6 ncı maddesinin birinci fıkrasındaki bilgileri, teyit belgelerine gerek olmaksızın, almak suretiyle işlem yapabileceklerdir.
3- Emeklilik sözleşmelerinin yanısıra yukarıdaki prim sınırları içinde kalan hayat sigortası sözleşmelerinin de mesafeli satış kapsamında imza örneği aranmadan düzenlenmesine imkan tanındı. Mesafeli satış kapsamında düzenlenen sözleşmelerin onaylanmasında hizmet riskinin yanısıra yüzyüze olmayan işlemlerin yapılmasını mümkün kılan sistemlerdeki teknolojik risklere ilişkin tedbirler de (bu sistemlerin aklama ve terörün finansmanı amacıyla kullanılmamasına yönelik tedbirler) göz önünde bulundurulacak.
4- Ön ödemeli kartların satışında kimlik tespiti yapılmayacak işlemlere ilişkin sınırlar değiştirilmiştir. Buna göre;
Üzerindeki numara bazında hesap takibi yapılan, isimsiz, önceden ödeme ya da yükleme yapılması suretiyle kullanılabilir hale gelen ve yüklenen bakiye kadar kullanıma izin verilen ön ödemeli kartlarla ilgili işlemlerde yükümlüler;
– Aynı yıl içinde nakit çekim tutarı 300 TL’yi,
– Tek kullanımlık olup tekrar yükleme yapılması mümkün olmayanlarda yüklü para tutarı 750 TL’yi (eski tutar 300 TL),
– Yeniden yükleme yapılabilen ve toplam yükleme limiti bir ay içinde 750 TL’yi (eski tutar bir takvim yılı içinde 5.000 TL idi) ve her halükarda bakiyesi 750 TL’yi
aşmayan ön ödemeli kartların satışında Tedbirler Yönetmeliği’nin 6 ncı maddesi kapsamında kimlik tespiti yapmayabilecektir.
Ancak, ön ödemeli kartlarda bankaların tutardan bağımsız olarak vergi kimlik no (VKN) tespit yükümlülüğü devam ettiği için, ön ödemeli kart satışı yapan bankaların tutardan bağımsız olarak müşterilerin VKN’sini tespit etmeleri, bu çerçevede de müşterilerinden üzerinde TCKN olan bir kimlik belgesi alması zorunluluğu bulunmaktadır. Yukarıdaki sınırlardaki değişikliklerin bankalara pratik etkisi adres beyanı ve imza örneği alınmadan ön ödemeli kart satışı yapılacak işlemlerin tutarlarının değişmesine yöneliktir.
5- Ticari faaliyetlerinin tamamını fiziki bir işyeri bulunmaksızın ve müşteri ile yüz yüze olmaksızın münhasıran elektronik ortamda gerçekleştiren yükümlülerce; müşterinin elektronik ortamda alınan üyelik başvurusunda doğum yeri bilgisinin alınması ve bu bilginin İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü veri tabanı kullanılarak sorgulanması yoluyla teyit edilmesi yükümlülüğü kaldırılmıştır.
6- Elektronik para kuruluşlarının kimlik tespiti yapmadan gerçekleştirebilecekleri işlemlere ilişkin sınırlar belirlenmiştir. Buna göre, elektronik paranın teminine yönelik işlemlerde yükümlüler;
– Aynı yıl içinde nakit çekim tutarı 300 TL’yi,
– Yeniden yükleme imkanı bulunmaması halinde, elektronik olarak saklanan fon tutarı 750 TL’yi,
– Yeniden yükleme yapılabilen ve toplam yükleme tutarı bir ay içinde 750 TL’yi ve her halükarda bakiyesi 750 TL’yi,
aşmayan ve sadece mal ve hizmet alımında kullanım amaçlı elektronik para ihracında kimlik tespiti yapmayabileceklerdir.
Belirtilen tutarların üzerinde elektronik para ihracını müşteri ile yüz yüze olmaksızın münhasıran elektronik ortamda elektronik bir hesap üyeliği vasıtasıyla gerçekleştiren yükümlülerce;
– Gerçek kişi müşterinin elektronik ortamda alınan başvurusunda, kimliğe ilişkin bilgilerin (Adı, soyadı, doğum yeri ve tarihi, uyruğu, Türk vatandaşları için T.C. kimlik numarası, yabancı uyruklular için yabancı kimlik numarası) İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü kimlik paylaşım sistemi veri tabanı kullanılarak sorgulanması yoluyla teyit edilmesi,
– Ticaret siciline kayıtlı tüzel kişi müşterinin elektronik ortamda alınan başvurusunda, tüzel kişiyi temsile yetkili kişinin kimliğe ilişkin bilgilerinin gerçek kişilerdeki usule göre teyit edilmesi, tüzel kişiye ilişkin bilgilerin ise (tüzel kişinin unvanı, ticaret sicil numarası, vergi kimlik numarası, faaliyet konusu, açık adresi) Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, Gelir İdaresi Başkanlığı veya bu bilgilere ilişkin merkezi kayıt tutan diğer kurumların veri tabanları üzerinden tescil belgeleri ve kayıtların sorgulanması suretiyle teyit edilmesi,
– Tüm tahsilat ve ödemelerin, kimlik bilgileri teyit edilerek üyeliği kabul edilmiş kişinin kimlik bilgileri ile uyumlu bir banka hesabı veya kredi kartı hesabı vasıtasıyla yapılması,
koşuluyla müşterinin kimlik bilgilerinin Tedbirler Yönetmeliği’nin 6 ve 7 nci maddesindeki usul çerçevesinde teyidi ile imza örneği alınması zorunluluğunun uygulanmayacağı belirtilmiştir.
Tebliğ değişiklikleri 18.03.2016 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Saygılarımızla,
ProCompliance
