Kripto Varlık Alım Satım Platformlarının Paylarına Dayalı İşlemler
Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği’nin (TSPB) internet sitesinde yayımlanan 01.12.2017 tarihli ve 785 no.lu Genel Mektubu ile Sermaye Piyasası Kurulu’nun (SPK ve Kurul) 27.11.2017 tarih ve 43 sayılı toplantısında; kripto varlıklara ilişkin ülkemizde bir düzenleme bulunmadığı ve Sermaye piyasası Kanunu kapsamında yer alan türev araçlara dayanak teşkil edebilecek unsurlar içerisinde kripto varlıkların bulunmadığı dikkate alınarak, müşterilere yönelik olarak kripto varlıklara dayalı spot ve türev işlemler yapılmaması gerektiği hususunda açıklama yapıldığı belirtilmiştir.
2020 yılının başı itibariyle ülkemizde Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun ödeme hizmetleri ile ödeme ve elektronik para kuruluşlarına ilişkin düzenleme ve denetim yetkisi Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’na (TCMB) devredilmiştir. Bu doğrultuda ödemeler sahasında yetkili tek düzenleyici otorite olan TCMB tarafından 16.04.2021 tarihli ve 31456 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Ödemelerde Kripto Varlıkların Kullanılmamasına Dair Yönetmelik (Yönetmelik) 30.04.2021’de yürürlüğe girmiştir. Anılan Yönetmelik ile birlikte meri mevzuatta ilk defa “kripto varlık” tanımı yapılarak “dağıtık defter teknolojisi veya benzer bir teknoloji kullanılarak sanal olarak oluşturulup dijital ağlar üzerinden dağıtımı yapılan, ancak itibari para, kaydi para, elektronik para, ödeme aracı, menkul kıymet veya diğer sermaye piyasası aracı olarak nitelendirilmeyen gayri maddi varlıklar” olarak ifade edilmiştir. Bakıldığında Yönetmelik ile kripto varlıklara ilişkin olarak bir hukuki statü düzenlenmemiş, yalnızca kripto varlıkların ödeme aracı olarak kabul edilmeyeceği belirlenmiştir.
Malumunuz suç gelirlerinin aklanmasının ve terörizmin finansmanının önlenmesi, söz konusu suçlarla mücadelede etkinliğin sağlanabilmesi ve mali sistemin suçlular tarafından kullanılmasının engellenebilmesi için, 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanunun 2/1-d maddesi ile Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmeliğin (Tedbirler Yönetmeliği) 4/1 inci maddesinde “yükümlüler” belirlenmiş ve yükümlülere yönelik bir takım yükümlülükler getirilmiştir. Bakıldığında Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı (MASAK) tarafından Tedbirler Yönetmeliğinin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasına 1 Mayıs 2021 tarihli ve 31471 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik değişikliği ile eklenen (ü) bendine göre, “kripto varlık hizmet sağlayıcılar” anılan tarih itibariyle yükümlüler arasına alınmış ve aynı zamanda Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcılar Rehberi’de yayımlanmıştır.
Yukarıda belirtilen kripto varlıklara ilişkin mevzuatsal gelişmelere ilaveten kripto varlık alım satım platformlarının paylarına dayalı işlemler hakkında Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği’nin (TSPB) 23.09.2021 tarihli ve 850 no.lu Genel Mektubu internet sitesinde yayımlanmıştır. Anılan TSPB Genel Mektubu’nun ekinde yurtdışı borsalarda payları işlem gören kripto varlık alım satım platformlarının paylarına dayalı fark kontratı işlemlerine ilişkin SPK’nın açıklamalarını içeren 23.09.2021 tarih ve E-32992422-299-11035 sayılı yazısı yer almaktadır.
Kripto varlık alım satım platformlarının paylarına dayalı işlemler hakkında söz konusu 23.09.2021 tarihli SPK Yazısı’na mevcut haliyle aşağıda yer verilmektedir:
“Son dönemde, yurtdışı borsalarda payları işlem gören yurtdışında yerleşik kripto varlık alım satım platformlarının paylarına dayalı fark kontratlarının müşterilerin alım satımına sunulmasının kripto varlıklara dayalı türev araçların müşterilere sunulması kapsamında olup olmadığı hususunda Kurulumuz görüşü talep edilmiştir.
Bilindiği üzere Sermaye Piyasası Kurulu’nun 27.11.2017 tarih ve 43 sayılı toplantısında; kripto varlıklara ilişkin ülkemizde bir düzenleme bulunmadığı ve Sermaye piyasası Kanunu kapsamında yer alan türev araçlara dayanak teşkil edebilecek unsurlar içerisinde kripto varlıkların bulunmadığı dikkate alınarak, müşterilere yönelik olarak kripto varlıklara dayalı spot ve türev işlemler yapılmaması gerektiği hususunda üyelere duyuru yapılmak üzere Birliğinize bildirimde bulunulmasına karar verilmiştir.
Kurulumuza iletilen görüş talebinde bahsi geçen modelde müşterilere sunulacak fark kontratları kripto varlıklara dayalı olmamakla birlikte, yurtdışında yerleşik kripto varlık alım satım platformlarının paylarının fiyatları, kripto varlıkların piyasa değerleri ve kripto varlıklarla ilgili yasal ve teknolojik gelişmelere bağlı olarak değişiklik gösterebileceğinden, müşterilere sunulması öngörülen fark kontratlarının kripto varlıklardan bağımsız olduğuna yönelik değerlendirme yapılmasının mümkün olmadığı kanaatine ulaşılmaktadır.
Bu kapsamda müşterilere yönelik olarak yurtdışı borsalarda payları işlem gören kripto varlık alım satım platformlarının paylarına dayalı fark kontratı işlemi gerçekleştirilmemesi gerektiğinin ilgili üyelerinize duyurulması…“
Saygılarımızla,
UYARI: Bu yazı yalnızca bilgilendirme amacıyla yayımlanmış olup, herhangi bir hukuki görüş, yönlendirme ve tavsiye içermemektedir. Ayrıca, bilgiler yazının hazırlandığı tarihteki mevzuat göz önünde bulundurularak verilmiş olup, yazı içeriği aradan geçen zaman içerisinde mevzuat değişiklikleri ve ilgili kurumların konu hakkındaki görüşleri çerçevesinde güncelliğini yitirmiş olabilir.
Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği’nin 23.09.2021 tarihli ve 850 no.lu Genel Mektubu:
Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği’nin 01.12.2017 tarihli ve 785 no.lu Genel Mektubu: