Kredilerin Sınıflandırılması Hakkında Yönetmelikte Yeniden Yapılandırma Uygulamalarına İlişkin Değişiklikler
15.08.2018 tarihli ve 30510 sayılı Resmi Gazete’de Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından “Kredilerin Sınıflandırılması ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” (Yönetmelik) yayımlandı.
Bu Yönetmelik ile “Kredilerin Sınıflandırılması ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik”te yeniden yapılandırma uygulamalarına ilişkin yapılan değişiklikler aşağıda yer alıyor:
TFRS 9 UYGULAYAN BANKALARIN YENİDEN YAPILANDIRDIKLARI KREDİLERİ İKİNCİ GRUPTAN BİRİNCİ GRUBA AKTARMALARI İÇİN GEREKEN 1 YILLIK İZLEME SÜRESİ 3 AYA İNDİRİLDİ
Yönetmeliğin 7 nci maddesine eklenen yeni bir fıkra (md. 7/8) ile TFRS 9 uygulayan bankaların, canlı olmakla birlikte İkinci Grup altında yeniden yapılandırılmış alacak olarak sınıflandırdıkları kredilerini en az 3 aylık izleme süresi sonunda, “borçluya kullandırılan herhangi bir kredinin anapara ve/veya faiz ödemelerinde 30 günden fazla gecikme olmaması ve yeniden yapılandırmaya neden olan finansal güçlüğün ortadan kalkmış olması şartlarıyla” yeniden yapılandırma kapsamından çıkarmalarına imkan tanındı.
Değişiklik öncesi İkinci Grupta izlenen yeniden yapılandırılmış bir krediyi yeniden yapılandırma kapsamından çıkartarak tekrar Birinci Grup krediler arasında izlemek için yukarıdaki şartların yanı sıra “kredinin en az bir yıl süreyle İkinci Grup altında yeniden yapılandırılmış alacak olarak izlenmiş olması ve bir yıllık izleme süresinde kalan anapara ve faiz ödemelerinin en az %10’unun ödenmiş olması şartlarının da sağlanması” gerekiyordu. Yapılan değişiklikle yeniden yapılandırılan kredilerin İkinci Grupta 1 yıl izlenme süresi 3 aya indirilmiş (anapara ve/veya faiz ödemelerinde 30 günden fazla gecikme olmaması ve finansal güçlüğün kalkmış olması şartlarıyla) ve anapara ve faiz ödemelerinin en az %10’unun yapılmış olması şartı kaldırılmış oldu.
Öte yandan, bu değişiklik yeniden yapılandırılan ve donuk alacak olarak Üçüncü, Dördüncü ve Beşinci Grup krediler arasında izlenen firmaların İkinci Grup krediler arasında sınıflandırılması için gereken en az 1 yıl donuk alacak olarak izlenme süresinde bir değişiklik yaratmıyor. Bu kredilerin donuk alacaklar arasından çıkarılarak İkinci Grup krediler arasında sınıflandırılması için gereken ve Yönetmeliğin 7 nci maddesinin 5 inci fıkrasında sayılan şartlar devam ediyor. Yapılan değişiklik sadece yeniden yapılandırılan ve İkinci Grup olarak sınıflandırılmış olan kredilerin tekrar canlı alacak olarak izlenmesine (yeniden yapılandırma kapsamından çıkartılmasına) ilişkin.
BORÇLUSU FİNANSAL GÜÇLÜK İÇİNDE OLMAYAN KREDİLERİN SÖZLEŞME KOŞULLARININ DEĞİŞTİRİLMESİ VE/VEYA KISMEN VEYA TAMAMEN YENİDEN FİNANSE EDİLMESİ, YENİDEN YAPILANDIRMA KAPSAMINDA DEĞERLENDİRİLMEYECEK
Yönetmeliğin 7 nci maddesine eklenen yeni bir fıkra (md. 7/9) ile Birinci Grup altında izlenen ve borçlusu finansal güçlük içinde olmayan kredilerin sözleşme koşullarının değiştirilmesi ve/veya kısmen veya tamamen yeniden finanse edilmesinin, yeniden yapılandırma kapsamında değerlendirilmeyeceği ve bu kredilerin Birinci Grup altında izlenmeye devam edilebileceği belirtildi.
Aslında bu hüküm pratikte bir değişiklik yaratmıyor. 7 Mart 2018 tarihli yazımıza konu edilen “Yeniden Yapılandırma Konulu 2018/1 Sayılı BDDK Genelgesi” (Genelge)’nde de belirtildiği gibi yeniden yapılandırmadan bahsedebilmek için finansal güçlük ve imtiyaz koşullarının birlikte gerçekleşmesi gerekiyor. Dolayısıyla, finansal güçlük yaşamayan bir borçlu için yapılan sözleşme değişiklikleri (ödeme planı uzatılanlar dâhil) veya yeniden finansman durumları yeniden yapılandırma kapsamında değerlendirilmiyor. Söz konusu Genelge hükmü yapılan değişiklik ile Yönetmeliğe derç edilmiş oldu.
HANGİ DURUMLARDA BORÇLUYA İMTİYAZ TANINDIĞINI BELİRTEN HÜKÜMLER YÖNETMELİKTEN ÇIKARILDI
Yönetmeliğin “yeniden yapılandırma” başlıklı 7 nci maddesinin 2 nci fıkrasında yapılan değişiklikle hangi durumlarda borçluya imtiyaz tanındığının kabul edileceğini belirten hükümler Yönetmelik’ten çıkarıldı. Yönetmelik’ten silinen hükümler aşağıda yer alıyor:
(2) Aşağıdaki durumlarda, borçluya imtiyaz tanındığı kabul edilir:
a) Yeniden yapılandırma öncesi ve sonrası sözleşme koşulları arasında finansal güçlük yaşayan veya yaşaması muhtemel olan borçlu lehine farklılıklar bulunması.
b) Yeniden yapılandırma kapsamında yapılan yeni sözleşmede, yeniden yapılandırma tarihinde benzer risk profiline sahip diğer borçlulara sağlananlardan daha avantajlı koşulların yer alması.”
Ancak, bu konuda 7 Mart 2018 tarihli yazımıza konu ettiğimiz “Yeniden Yapılandırma Konulu 2018/1 Sayılı BDDK Genelgesi”ndeki imtiyaz durumlarına ilişkin örnekler geçerliliğini korumakta. Söz konusu Genelge’de uygulamada karşılaşılabilecek finansal güçlük ve imtiyaz durumlarının, Genelge’de örnek olarak verilen hususlar dikkate alınarak bankalarca değerlendirilmesi gerektiği belirtilmişti.
HANGİ DURUMLARDA KREDİLERİN YENİDEN YAPILANDIRILDIĞININ KABUL EDİLECEĞİNİ BELİRTEN HÜKÜMLER YÖNETMELİKTEN ÇIKARILDI
Yönetmeliğin “yeniden yapılandırma” başlıklı 7 nci maddesinin 4 nci fıkrasında yapılan değişiklikle de, hangi durumların varlığı halinde, aksi ispatlanana kadar, kredinin yeniden yapılandırıldığının kabul edileceğini belirten hükümler Yönetmelik’ten çıkarıldı. Yönetmelik’ten silinen hükümler aşağıda yer alıyor:
(4) Aşağıdaki durumların varlığı halinde, aksi ispatlanana kadar, kredinin yeniden yapılandırıldığı kabul edilir:
a) Kredi donuk alacak olarak izlenmemekle birlikte, yeniden yapılandırma öncesindeki üç aylık dönemde kredinin anapara ve/veya faizinin tamamen veya kısmen ödenmesinde 30 günü aşan gecikme olması veya yeniden yapılandırmanın gerçekleşmemesi durumunda ödemelerin tamamında veya bir kısmında 30 günün üzerinde gecikme olmasının muhtemel olması.
b) Banka tarafından yeni bir kredi kullandırılmasıyla eş anlı veya yakın zamanlı olarak, borçlunun yeni kullandırılan bir krediyi yeniden finansman öncesindeki üç aylık dönemde anapara ve/veya faiz ödemesi 30 güne kadar gecikmiş başka bir kredisini ödemek için kullanması.
c) Anapara ve/veya faiz ödemeleri 30 güne kadar gecikmiş veya sözleşme hükmünün uygulanmaması halinde ödemelerinde 30 güne kadar gecikme olması muhtemel olan borçlu bakımından, kredi sözleşmesinde yer alan ve borçluya imtiyaz tanınmasını sağlayan bir hükmün uygulanması.”
Böylece yeniden yapılandırma kabul edilen durumlara ilişkin kesin tanımlamalar Yönetmelik’ten çıkarılmış oldu. Bu tanımların yürürlükte olduğu dönemde bankaların, anapara ve/veya faizinin tamamen veya kısmen ödenmesinde 30 günü aşan gecikme olan firmalarda yukarıdaki aksiyonları almış olmaları halinde kredinin yeniden yapılandırılmış olduğunu kabul ederek ilgili kredi borçlusunun tüm kredilerini en az İkinci Grup (yakın izleme) krediler arasında, gerektiği takdirde ise donuk alacaklar altında sınıflandırmaları gerekmekte idi. Mevcut durumda yeniden yapılandırmadan bahsedebilmek için finansal güçlük ve imtiyaz koşullarının birlikte gerçekleşip gerçekleşmediğine bakılması gerekiyor. Uygulamada karşılaşılabilecek finansal güçlük ve imtiyaz durumlarının ise 2018/1 sayılı BDDK Genelgesi’nde örnek olarak verilen hususlar dikkate alınarak bankalarca değerlendirilmesi gerekiyor.
Saygılarımızla,
KREDİLERİN SINIFLANDIRILMASI VE BUNLAR İÇİN AYRILACAK KARŞILIKLARA İLİŞKİN USUL VE ESASLAR HAKKINDA YÖNETMELİK (YÖNETMELİK’TE 15.08.2018 TARİHİNDE YAPILAN DEĞİŞİKLİKLERİN İŞLENDİĞİ HALİ)
|
15.08.2018 Tarihli ve 30510 Sayılı Resmi Gazete’de Yayımlanmıştır |
|
|
ESKİ DÜZENLEME |
YENİ DÜZENLEME |
|
Yeniden yapılandırma MADDE 7 – (1) Canlı veya donuk alacaklar için uygulanabilen yeniden yapılandırma, kredi borçlusunun ödemelerinde karşılaştığı veya karşılaşması muhtemel olan finansal güçlükler nedeniyle borçluya tanınan ve geri ödeme sıkıntısı çekmeyen bir borçluya tanınmayacak olan imtiyazları ifade eder. Borçluya sağlanan imtiyazlar, finansal güçlük nedeniyle yükümlülüklerini yerine getiremeyen ya da getiremeyecek olan borçlu lehine; a) Kredi sözleşmesi koşullarının değiştirilmesi veya b) Kredinin kısmen veya tamamen yeniden finanse edilmesidir. (2) Aşağıdaki durumlarda, borçluya imtiyaz tanındığı kabul edilir: a) Yeniden yapılandırma öncesi ve sonrası sözleşme koşulları arasında finansal güçlük yaşayan veya yaşaması muhtemel olan borçlu lehine farklılıklar bulunması. b) Yeniden yapılandırma kapsamında yapılan yeni sözleşmede, yeniden yapılandırma tarihinde benzer risk profiline sahip diğer borçlulara sağlananlardan daha avantajlı koşulların yer alması. (3) Kredi sözleşmesinde yer alan ve finansal güçlük yaşayan borçluya imtiyaz tanınmasını sağlayan hükümlerin uygulanması da yeniden yapılandırma olarak kabul edilir. (4) Aşağıdaki durumların varlığı halinde, aksi ispatlanana kadar, kredinin yeniden yapılandırıldığı kabul edilir: a) Kredi donuk alacak olarak izlenmemekle birlikte, yeniden yapılandırma öncesindeki üç aylık dönemde kredinin anapara ve/veya faizinin tamamen veya kısmen ödenmesinde otuz günü aşan gecikme olması veya yeniden yapılandırmanın gerçekleşmemesi durumunda ödemelerin tamamında veya bir kısmında otuz günün üzerinde gecikme olmasının muhtemel olması. b) Banka tarafından yeni bir kredi kullandırılmasıyla eş anlı veya yakın zamanlı olarak, borçlunun yeni kullandırılan bir krediyi yeniden finansman öncesindeki üç aylık dönemde anapara ve/veya faiz ödemesi otuz güne kadar gecikmiş başka bir kredisini ödemek için kullanması. c) Anapara ve/veya faiz ödemeleri otuz güne kadar gecikmiş veya sözleşme hükmünün uygulanmaması halinde ödemelerinde otuz güne kadar gecikme olması muhtemel olan borçlu bakımından, kredi sözleşmesinde yer alan ve borçluya imtiyaz tanınmasını sağlayan bir hükmün uygulanması. (5) Aşağıdaki koşulların tümünün sağlanması halinde, yeniden yapılandırılmış bir donuk alacak İkinci Grup altında yeniden yapılandırılmış bir alacak olarak sınıflandırılır: a) Borçlunun finansal durumunun değerlendirilmesi sonucunda donuk alacak olarak sınıflandırma koşullarının ortadan kalktığının tespit edilmesi. b) Yeniden yapılandırma sonrasında en az bir yıl süreyle donuk alacak olarak izlenmesi. c) Yeniden yapılandırma sonrasında İkinci Gruba alındığı tarih itibarıyla anapara ve/veya faiz ödemelerinde herhangi bir gecikme olmaması ve gelecekteki ödemelerin zamanında yapılmasına dair herhangi bir şüphe bulunmaması. ç) Yeniden yapılandırmaya konu edilen krediye ilişkin gecikmiş ödemelerin ve/veya aktiften silinmiş anapara tutarlarının tahsil edilmiş olması. (6) Beşinci fıkrada belirtilen koşulların gerçekleşmesi sebebiyle İkinci Grup altında yeniden yapılandırılmış alacak olarak sınıflandırılan ve canlı olmakla birlikte İkinci Grup altında yeniden yapılandırılmış alacak olarak sınıflandırılan krediler aşağıdaki koşulların tümünün sağlanması halinde yeniden yapılandırma kapsamından çıkarılır: a) Sınıflandırma tarihinden itibaren en az bir yıl süreyle İkinci Grup altında yeniden yapılandırılmış alacak olarak izlenmiş olması. b) Bir yıllık izleme süresinde kalan anapara ve faiz ödemelerinin en az yüzde onunun (%10) ödenmiş olması. c) İzleme süresi içinde, borçluya kullandırılan herhangi bir kredinin anapara ve/veya faiz ödemelerinde otuz günden fazla gecikme olmaması. ç) Yeniden yapılandırmaya neden olan finansal güçlüğün ortadan kalkmış olması. (7) Kanunun 49 uncu maddesinin ikinci fıkrasında tanımlanan bankanın dâhil olduğu risk grubundaki gerçek ve tüzel kişilere kullandırılan krediler, bu maddede belirtilen esaslar dâhilinde yeniden finansman sağlanmaması kaydıyla yeniden yapılandırılabilir. |
Yeniden yapılandırma MADDE 7 – (1) Canlı veya donuk alacaklar için uygulanabilen yeniden yapılandırma, kredi borçlusunun ödemelerinde karşılaştığı veya karşılaşması muhtemel olan finansal güçlükler nedeniyle borçluya tanınan ve geri ödeme sıkıntısı çekmeyen bir borçluya tanınmayacak olan imtiyazları ifade eder. Borçluya sağlanan imtiyazlar, finansal güçlük nedeniyle yükümlülüklerini yerine getiremeyen ya da getiremeyecek olan borçlu lehine; a) Kredi sözleşmesi koşullarının değiştirilmesi veya b) Kredinin kısmen veya tamamen yeniden finanse edilmesidir. (2) (MÜLGA: 15.08.2018 tarihli Resmi Gazete) (3) Kredi sözleşmesinde yer alan ve finansal güçlük yaşayan borçluya imtiyaz tanınmasını sağlayan hükümlerin uygulanması da yeniden yapılandırma olarak kabul edilir. (4) (MÜLGA: 15.08.2018 tarihli Resmi Gazete) (5) Aşağıdaki koşulların tümünün sağlanması halinde, yeniden yapılandırılmış bir donuk alacak İkinci Grup altında yeniden yapılandırılmış bir alacak olarak sınıflandırılır: a) Borçlunun finansal durumunun değerlendirilmesi sonucunda donuk alacak olarak sınıflandırma koşullarının ortadan kalktığının tespit edilmesi. b) Yeniden yapılandırma sonrasında en az bir yıl süreyle donuk alacak olarak izlenmesi. c) Yeniden yapılandırma sonrasında İkinci Gruba alındığı tarih itibarıyla anapara ve/veya faiz ödemelerinde herhangi bir gecikme olmaması ve gelecekteki ödemelerin zamanında yapılmasına dair herhangi bir şüphe bulunmaması. ç) Yeniden yapılandırmaya konu edilen krediye ilişkin gecikmiş ödemelerin ve/veya aktiften silinmiş anapara tutarlarının tahsil edilmiş olması. (6) Beşinci fıkrada belirtilen koşulların gerçekleşmesi sebebiyle İkinci Grup altında yeniden yapılandırılmış alacak olarak sınıflandırılan ve canlı olmakla birlikte İkinci Grup altında yeniden yapılandırılmış alacak olarak sınıflandırılan krediler aşağıdaki koşulların tümünün sağlanması halinde yeniden yapılandırma kapsamından çıkarılır: a) Sınıflandırma tarihinden itibaren en az bir yıl süreyle İkinci Grup altında yeniden yapılandırılmış alacak olarak izlenmiş olması. b) Bir yıllık izleme süresinde kalan anapara ve faiz ödemelerinin en az yüzde onunun (%10) ödenmiş olması. c) İzleme süresi içinde, borçluya kullandırılan herhangi bir kredinin anapara ve/veya faiz ödemelerinde otuz günden fazla gecikme olmaması. ç) Yeniden yapılandırmaya neden olan finansal güçlüğün ortadan kalkmış olması. (7) Kanunun 49 uncu maddesinin ikinci fıkrasında tanımlanan bankanın dâhil olduğu risk grubundaki gerçek ve tüzel kişilere kullandırılan krediler, bu maddede belirtilen esaslar dâhilinde yeniden finansman sağlanmaması kaydıyla yeniden yapılandırılabilir. (8) TFRS 9 uygulayan bankalar, canlı olmakla birlikte İkinci Grup altında yeniden yapılandırılmış alacak olarak sınıflandırılan kredilerini en az üç aylık izleme süresi sonunda, altıncı fıkranın (c) ve (ç) bentlerindeki koşulların sağlanması kaydıyla, aynı fıkranın (a) ve (b) bentlerinde yer verilen koşullar aranmaksızın, yeniden yapılandırma kapsamından çıkararak Birinci Grup altında yeniden sınıflandırabilir. (9) Birinci Grup altında izlenen ve borçlusu finansal güçlük içinde olmayan kredilerin sözleşme koşullarının değiştirilmesi ve/veya kısmen veya tamamen yeniden finanse edilmesi, yeniden yapılandırma kapsamında değerlendirilmez ve bunlar Birinci Grup altında izlenmeye devam olunabilir. |
