Kredi Kartı ve KMH Azami Akdi ve Azami Gecikme Faizi Oranları 1 Ekim 2019 Tarihinden Geçerli Olmak Üzere Düşürüldü

TCMB tarafından 28 Eylül 2019 tarihli ve 30902 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Kredi Kartı İşlemlerinde Uygulanacak Azami Faiz Oranları Hakkında Tebliğ (Sayı: 2016/8)’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sayı: 2019/17)” (Tebliğ) ile 1 Ekim 2019 tarihinden geçerli olmak üzere, kredi kartı ve kredili mevduat hesabı (KMH) işlemlerinde uygulanacak aylık azami akdi ve azami gecikme faizi oranlarında Türk Lirası (TL) işlemlerde 40 baz puan, Yabancı Para (YP) işlemlerde 32 baz puan indirim yapıldı.

Yapılan değişiklikle, 1 Ekim 2019 – 31 Aralık 2019 tarihleri arasında kredi kartı (bireysel ve kurumsal) ve KMH (bireysel ve ticari) işlemlerinde uygulanacak aylık azami akdi faiz oranı TL için % 1,60, yabancı para için % 1,28; aylık azami gecikme faizi oranı ise TL için % 2,00, yabancı para için % 1,68 oldu.

Söz konusu oranlar azami oranlar olup, bankalarca kredi kartı ve KMH işlemlerinde 1 Ekim 2019 tarihinden itibaren bu oranların üzerinde bir faiz oranı uygulanması mümkün bulunmuyor. Bankalar bu oranları geçmemek üzere faiz oranlarını serbestçe belirleyebiliyorlar. 1 Ocak 2020 tarihinden itibaren gelecek üç aylık dönem için geçerli olacak azami faiz oranları ise bu tarihten önce yine TCMB tarafından kamuoyuna duyurulacak.

1 Ekim 2019 tarihinden itibaren TL ve yabancı para cinsinden kredi kartı (bireysel ve kurumsal) ve KMH (bireysel ve ticari) işlemlerinde geçerli olacak azami oranlar, 1 Temmuz 2019 tarihinden bu yana uygulanmakta olan mevcut azami oranlarla karşılaştırmalı olarak aşağıda yer alıyor:

	ESKİ ORANLAR	YENİ ORANLAR
TL cinsi aylık azami akdi faiz oranı	%2,00	%1,60
TL cinsi aylık azami gecikme faiz oranı	%2,40	%2,00
YP cinsi aylık azami akdi faiz oranı	%1,60	%1,28
YP cinsi aylık azami gecikme faiz oranı	%2,00	%1,68

TCMB, kredi kartı azami faiz oranlarında en son değişikliği 29 Haziran 2019 tarihli Resmi Gazete’de yayımladığı Tebliğ ile 1 Temmuz 2019 tarihinden itibaren uygulanacak azami akdi ve azami gecikme faizi oranlarında TL’de sırasıyla 15 ve 25 baz puan ve YP’de ise sırasıyla 12 ve 22 baz puan indirime giderek yapmıştı (Söz konusu değişiklikle ilgili ayrıntılı bilgiler için bkz. 1 Temmuz 2019 tarihli yazımız).

Kredi kartı azami faiz oranı sınırlamaları başlangıçta sadece bireysel kredi kartları için geçerli iken 02.08.2013 tarih ve 28726 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 6495 sayılı Torba Kanun ile 5464 sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu (Kanun)’nun “Kurumsal Kredi Kartları” başlıklı 43 üncü maddesinde yapılan değişiklikle, kurumsal kredi (şirket) kartları faiz oranları da TCMB’nin belirlediği kredi kartı işlemlerinde uygulanacak azami akdi ve azami gecikme faizi oranı sınırlamalarına tabi hale getirilmişti. KMH faiz oranları ise TCMB tarafından 25.05.2013 tarih ve 28657 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Mevduat ve Kredi Faiz Oranları ve Katılma Hesapları Kar ve Zarara Katılma Oranları ile Kredi İşlemlerinde Faiz Dışında Sağlanacak Diğer Menfaatler Hakkında Tebliğ (Sayı:2006/1)’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sayı:2013/8)” ile TCMB’nin yayımladığı Kredi Kartı İşlemlerinde Uygulanacak Azami Faiz Oranları Hakkında Tebliğ’e tabi hale gelmişti.

FAİZ DEĞİŞİKLİKLERİ UYGULANIRKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER

Kredi kartı ve KMH işlemlerinde uygulanan aylık azami akdi ve azami gecikme faiz oranları düşürüldüğü için banka ve kredi kartı kuruluşlarının da bu işlemlerde uyguladıkları azami faizleri TCMB tarafından belirlenen oranlarla paralel hale getirmeleri gerekiyor.

TCMB, söz konusu değişikliğe ilişkin yayımladığı Tebliğ‘in yürürlük tarihini 1 Ekim 2019 tarihinden geçerli olacak şekilde belirledi. Bununla birlikte söz konusu faiz oranı değişiklikleri kredi kartı ve KMH işlemleri için bir sözleşme değişikliği olduğu için ilgili mevzuata göre özellikle bireysel kredi kartı işlemlerinde bu değişikliğin müşteriye hesap özeti ile bildirilmesi gerekiyor.

BİREYSEL KREDİ KARTLARI

5464 sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu (Kanun)’nun 25 inci maddesinde,

MADDE 25 – Sözleşmede yapılacak değişiklikler kart hamiline bildirilir. Bu değişiklikler bildirimin yapıldığı döneme ilişkin son ödeme tarihinden itibaren hüküm ifade eder. Bildirimin ait olduğu döneme ilişkin son ödeme tarihinden sonra kartın kullanılmaya devam olunması halinde, sözleşmede meydana gelen değişikliklerin kabul edildiği addolunur. Faiz oranının artırılması durumunda ise bu değişikliğin hüküm ifade edebilmesi için otuz gün önceden kart hamiline bildirilmesi zorunludur. Kart hamili faiz artırımına ilişkin bildirim tarihinden itibaren en geç altmış gün içinde tüm borcunu ödeyip kredi kartını kullanmaya son verdiği takdirde faiz artışından etkilenmez.”

hükmü bulunuyor.

Bu çerçevede, mevcut durumda kredi kartı faiz oranları düşürüldüğü için bu değişikliğin hüküm ifade edebilmesi için 30 gün önceden kart hamiline bildirilmesi zorunluluğu bulunmuyor. Ancak, yine de Kanun’un 25 inci maddesinin ilk cümlesi gereği kredi kartı faiz oranlarındaki değişikliğin kart hamiline bildirilmesi gerekiyor. Yine aynı düzenleme uyarınca bu değişiklikler bildirimin yapıldığı döneme ilişkin son ödeme tarihinden itibaren hüküm ifade ediyor.

Aynı Kanun’un 43 üncü maddesi uyarınca tacirlere verilen kurumsal kredi kartları Kanun’un 25 inci maddesindeki düzenlemeden istisna tutulmuş durumda. Bu çerçevede, kredi kartı faiz oranlarındaki değişikliğin kart hamiline bildirilmesi yükümlülüğünün sadece bireysel kredi kartları için geçerli olduğu görülüyor.

Diğer taraftan, 10.03.2007 tarihli ve 26458 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Banka Kartları ve Kredi Kartları Hakkında Yönetmelik”in 18/1 maddesi uyarınca kredi kartı sözleşmelerinde yapılacak değişikliklerin kart hamiline hesap özeti ile ve en az 12 punto harfler kullanılarak bildirilmesi gerekiyor. Bildirimin ait olduğu döneme ilişkin son ödeme tarihinden sonra kartın kullanılmaya devam olunması halinde, sözleşmede meydana gelen değişikliklerin kabul edildiği addolunuyor.

Bu çerçevede, bireysel kredi kartlarında faiz oranlarının yeni belirlenen sınırlar dahilinde düşürülmesi için kart hamiline hesap özeti ile bildirilmesi ve bu bildirimin hesap özetinde en az 12 punto harfler kullanılarak yapılması gerekiyor.

KURUMSAL KREDİ KARTLARI

Yukarıda belirtildiği üzere 5464 sayılı Kanun’un 43 üncü maddesi uyarınca tacirlere verilen kurumsal kredi kartları, Kanun’un sözleşme değişikliklerine ilişkin 25 inci maddesinden istisna tutulmuş durumda. Bu çerçevede, 5464 sayılı Kanun’da kredi kartı azami faiz oranlarında gerçekleşen değişikliğin, kurumsal kredi kartlarına yansıtılması için önceden kart hamiline bildirilmesine ilişkin bir zorunluluk bulunmadığı görülüyor.

Ancak, genel hükümler gereği söz konusu faiz oranı değişikliklerinin kurumsal kredi kartlarına yansıtılmasından önce bankalar ve kredi kartı kuruluşlarının internet sitelerindeki faiz oranları ile TCMB ve BDDK’ya bildirimi yapılan faiz oranlarının güncellenmesi gerekecektir. Bu ilan ve bildirim yükümlülükleri yerine getirildikten sonra 16.10.2006 tarihli ve 2006/11188 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki “Mevduat ve Kredi Faiz Oranları ve Katılma Hesapları Kâr ve Zarara Katılma Oranları ile Özel Cari Hesaplar Dahil Bu İşlemlerde Sağlanacak Diğer Menfaatler Hakkında Karar” (Karar)’ın 6/2 fıkrası uyarınca yeni faiz oranlarının, kurumsal kredi kartlarında ilan tarihinden itibaren uygulanmasına bir engel bulunmadığı görülüyor (Kurumsal kredi kartı müşterilerine SMS, e-posta gibi iletişim araçları ve hesap özeti gibi bildirim yöntemleriyle yeni faiz oranlarının bildirilmesinde fayda bulunuyor).

BİREYSEL (TÜKETİCİLERE KULLANDIRILAN) KREDİLİ MEVDUAT HESAPLARI (BİREYSEL KMH)

Tüketici Kredisi Sözleşmeleri Yönetmeliği’nin 2/5/b bendi uyarınca bu Yönetmelik hükümleri kredinin 30 gün içerisinde geri ödenmesini gerektiren kredili mevduat hesabı (KMH) sözleşmelerine uygulanmamakta. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, 31.12.2015 tarihli ve 23763071/404.03 sayılı yazısında verdiği görüşte de, KMH sözleşmelerinin ilgili Yönetmelik hükümleri çerçevesi dışında olduğunu teyit etmişti.

Bu kapsamda ilgili Yönetmeliğin belirsiz süreli kredi sözleşmelerinde faiz değişikliğine ilişkin hükümlerinin KMH sözleşmeleri için uygulanması gerekmiyor. Bu konuda “Finansal Tüketicilerden Alınacak Ücretlere İlişkin Usûl Ve Esaslar Hakkında Yönetmelik“ (Ücretler Yönetmeliği) hükümlerine bakıldığında da, faiz oranları değişikliklerinin tüketicilere bildirimine ilişkin Yönetmeliğin 9/1 fıkrasında yer alan internet sitesindeki oranların güncellenmesi yükümlülüğü dışında ek bir yükümlülük bulunmadığı görülüyor.

Bu çerçevede, bireysel KMH oranlarındaki indirimin de genel hükümler gereği bankaların internet sitelerindeki faiz oranları ile TCMB ve BDDK’ya bildirimi yapılan faiz oranları güncellendikten ve bu konuda yetkili kurumlara gerekli ilan ve bildirim yükümlülükleri yerine getirildikten sonra yukarıda verilen Bakanlar Kurulu Kararı’nın 6/2 fıkrası uyarınca ilan tarihinden itibaren müşteri hesaplarına yansıtılabileceği anlaşılıyor. Ancak, söz konusu faiz oranları başlangıçta Ücretler Yönetmeliği uyarınca bir bilgi formu ekinde tüketiciye sunulduğu için açık bir hüküm olmasa da, bu değişikliğin finansal tüketiciye SMS, e-posta gibi iletişim araçları, hesap özeti gibi bildirim yöntemleriyle bildirilmesinde fayda bulunuyor.

TİCARİ KMH ORANLARI

Yukarıda kurumsal kredi kartı faiz oranları değişikliği bölümünde verilen bilgiye benzer şekilde, genel hükümler gereği ticari KMH oranlarındaki indirimin ticari KMH’lara yansıtılmasından önce bankaların internet sitelerindeki faiz oranlarının ve TCMB ve BDDK’ya bildirimi yapılan faiz oranlarının güncellenmesi ve bu konuda yetkili kurumlara gerekli ilan ve bildirim yükümlülükleri yerine getirildikten sonra yukarıda verilen Bakanlar Kurulu Kararı’nın 6/2 fıkrası uyarınca ilan tarihinden itibaren müşteri hesaplarına yansıtılabileceği anlaşılıyor. Bu değişikliğin ticari KMH müşterilerine SMS, e-posta gibi iletişim araçları ve hesap özeti gibi bildirim yöntemleriyle bildirilmesinde de fayda bulunuyor.

TCMB’nin söz konusu değişikliğe ilişkin 28 Eylül 2019 tarihli Basın Duyurusu ve 28 Eylül 2019 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Tebliğ değişikliği aşağıda yer alıyor.

Saygılarımızla,

Hamdi GİRGİN

“UYARI: Bu çalışmada yer alan görüşler, yazarın kendi görüşleri olup, çalıştığı kurumun görüşlerini yansıtmamaktadır. Bu yazı yalnızca bilgilendirme amacıyla yayımlanmış olup, herhangi bir hukuki görüş, yönlendirme ve tavsiye içermemektedir. Ayrıca, bilgiler yazının hazırlandığı tarihteki mevzuat göz önünde bulundurularak verilmiş olup, yazı içeriği aradan geçen zaman içerisinde mevzuat değişiklikleri ve ilgili kurumların konu hakkındaki görüşleri çerçevesinde güncelliğini yitirmiş olabilir.”

KREDİ KARTI İŞLEMLERİNDE UYGULANACAK AZAMİ FAİZ ORANLARI HAKKINDA TEBLİĞ (SAYI: 2016/8)’DE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ (SAYI: 2019/17) 28 Eylül 2019 tarihli ve 30902 sayılı Resmi Gazete
ESKİ DÜZENLEME	YENİ DÜZENLEME
Azami akdi faiz oranları MADDE 4 – (1) Türk lirası cinsinden kredi kartı işlemlerinde uygulanacak aylık azami akdi faiz oranı yüzde 2,00’dir. (2) Yabancı para cinsinden kredi kartı işlemlerinde uygulanacak aylık azami akdi faiz oranı yüzde 1,60’tır.	Azami akdi faiz oranları MADDE 4 – (1) Türk lirası cinsinden kredi kartı işlemlerinde uygulanacak aylık azami akdi faiz oranı yüzde 1,60’tır. (2) Yabancı para cinsinden kredi kartı işlemlerinde uygulanacak aylık azami akdi faiz oranı yüzde 1,28’dir.
Azami gecikme faiz oranları MADDE 5 – (1) Türk lirası cinsinden kredi kartı işlemlerinde uygulanacak aylık azami gecikme faiz oranı yüzde 2,40’tır. (2) Yabancı para cinsinden kredi kartı işlemlerinde uygulanacak aylık azami gecikme faiz oranı yüzde 2,00’dir.	Azami gecikme faiz oranları MADDE 5 – (1) Türk lirası cinsinden kredi kartı işlemlerinde uygulanacak aylık azami gecikme faiz oranı yüzde 2,00’dır. (2) Yabancı para cinsinden kredi kartı işlemlerinde uygulanacak aylık azami gecikme faiz oranı yüzde 1,68’dir.

TCMB’NİN KREDİ KARTI İŞLEMLERİNDE 2019 YILI DÖRDÜNCÜ ÇEYREĞİNDE UYGULANACAK AZAMİ FAİZ ORANLARINA İLİŞKİN 29 EYLÜL 2019 TARİHLİ VE 2019-40 SAYILI BASIN DUYURUSU

KREDİ KARTI İŞLEMLERİNDE UYGULANACAK AZAMİ FAİZ ORANLARI HAKKINDA TEBLİĞ (SAYI: 2016/8)’DE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ (SAYI: 2019/17)

KREDİ KARTI İŞLEMLERİNDE UYGULANACAK AZAMİ FAİZ ORANLARI HAKKINDA TEBLİĞ (SAYI: 2016/8) (TEBLİĞ’DE 28 EYLÜL 2019 TARİHİNDE YAPILAN DEĞİŞİKLİKLERİN İŞLENDİĞİ HALİ)