Kaydileştirmede Yanlıştan Dönerken: Yatırımcılar ve Halka Açık Şirketler Ne yapacak?
6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu (Kanun, SPKn)’nun “Sermaye Piyasası Araçlarının Kaydileştirilmesi” başlıklı 13 üncü maddesinin 4 üncü fıkrasında, SPK tarafından kaydileştirilmesine karar verilen sermaye piyasası araçlarının kayden izlenmeye başladığı tarihi izleyen yedinci yılın sonuna kadar teslim edilmemesi halinde Yatırımcı Tazmin Merkezi’ne (YTM) intikal edeceği ve bunların üzerindeki sınırlı ayni hakların kendiliğinden sona ermiş sayılacağı düzenleniyordu.
Ancak, Anayasa Mahkemesi’nin 22.10.2015 tarihli ve 2015/95 sayılı Kararı ile 6362 sayılı SPKn’un 13 üncü maddesi 4 üncü fıkrasında yer alan “ve katılma belgelerinin geri alımı yapılamaz.” ibaresi ile “Kayden izlenmeye başladığı tarihi izleyen yedinci yılın sonuna kadar teslim edilmeyen sermaye piyasası araçları YTM’ye intikal eder. Bunların üzerindeki sınırlı ayni haklar kendiliğinden sona ermiş sayılır. Bunlar YTM’nin hesabına geçmesinden itibaren üç ay içinde satılır.” cümleleri, Anayasamızın mülkiyet hakkını güvenceye alan 35 inci ve “Temel Hak ve Hürriyetlerin Sınırlanması” başlıklı 13 üncü maddelerine aykırı bulunarak iptal edilmişti. Konuya ilişkin 10 Mayıs 2016 tarihli yazımıza buradan ulaşabilirsiniz.
26.04.2016 tarihli ve 29695 sayılı Resmi Gazete‘de yayımlanan “6704 sayılı 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanun ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile Sermaye Piyasası Kanunu’na, “Mülkiyeti YTM’ye intikal eden sermaye piyasası araçlarının hak sahiplerine yapılacak ödemelere ilişkin usul ve esaslar” başlıklı Geçici 10 uncu madde eklenmiş ve kayden izlenmeye başlandığı tarihi izleyen yedinci yılın sonuna kadar teslim edilmediği için mülkiyeti YTM’ye intikal etmiş olan sermaye piyasası araçları için hak sahiplerince yapılacak başvurulara ve bu başvurular üzerine hak sahiplerine YTM tarafından yapılacak ödemelere ilişkin usul ve esasların belirlenmesi konusunda SPK yetkilendirilmişti.
Söz konusu yetkilendirme kapsamında, SPK tarafından hazırlanan “6362 Sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 13 üncü Maddesinin Dördünce Fıkrasının Kısmen İptali Üzerine Yatırımcı Tazmin Merkezi Tarafından Yatırımcılara Yapılacak Ödemelere İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” (Yönetmelik) 7.9.2016 tarih ve 29824 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girdi. Yönetmelik’te dikkat çeken hususlar şöyle:
- Yönetmeliğe göre kayden izlenmeye başlandığı tarihi izleyen yedinci yılın sonuna kadar teslim edilmediği için mülkiyeti YTM’ye intikal etmiş olan sermaye piyasası araçlarının iadesi için yatırımcıların YTM’ye değil söz konusu sermaye piyasası araçlarının İhraççısına başvurmaları gerekiyor. Başvurular hak sahibi tarafından yapılacağı gibi noter onaylı vekaletname ibraz eden vekili tarafından da yapılabilecek.
- YTM’ye yapılacak ödeme başvuruları öncesinde fiziken elde tutulan sermaye piyasası araçlarının İhraççıya teslim edilmesi şart. İhraççı şirketler, bu varlıkları teslim alırken bir örneği kendilerinde kalmak ve en az 3 nüsha olmak üzere bir tutanak (Yönetmelik Eki-2) düzenleyecekler. Ödeme başvurusu dilekçesinde mutlaka bu teslim tutanağına veya varlıkların zayi olmuşsa eğer buna dair mahkemeden alınan iptal kararına yer verilmesi gerekiyor.
- Hak sahipleri tarafından ödeme talebi içeren başvuruların en geç Yönetmeliğin yürürlük tarihinden itibaren 10 yıl içinde YTM’ye yapılması şart. Başka bir ifade ile, hak sahiplerinin veya vekillerinin, fiziki sermaye piyasası araçlarını İhraççısına teslim ettikten sonra, en geç 7 Ekim 2026 tarihine kadar Sermaye Piyasası Kurulu’nun Ankara’daki hizmet binasında faaliyet gösteren Yatırımcı Tazmin Merkezi’ne ödeme talebiyle başvurmaları gerekiyor.
- YTM’ye yapılacak ödeme talebi içeren başvuruların, taahhütlü posta yolu ile veya özel şirketler aracılığıyla imza karşılığı teslim suretiyle yapılması zorunlu tutulmuş. Bu zorunluluğu, ödeme taleplerinin mutlaka posta veya kargo yolu ile yapılması gerektiği, hak sahiplerinin YTM adresine bizzat giderek yapacakları başvuruların işleme alınmayacağı şeklinde anlıyoruz.
- İhraççı şirketler, teslim alınan sermaye piyasası araçlarını MKK sistemine girecek ve akabinde bu araçları MKK’ya teslim edeceklerdir. Teslim sırasında ayrıca, özetle teslim edilen varlıkların gerçekliği ve hak sahipliği konusunda gerekli araştırmaların yapıldığı ve İhraççı şirketin bunlardan sorumlu olduğu hususlarını içeren taahhütnamenin de (Yönetmelik Eki-3) MKK’ya iletilmesi gerekiyor. MKK, teslim aldığı sermaye piyasası araçlarının bilgilerini nezdindeki bilgiler ile teyit ederek YTM’ye iletecek, ödeme hak sahibinin başvurusu üzerine YTM tarafından yapılacak. Bu şekilde iletilen varlıklar herhangi merasime gerek kalmaksızın MKK tarafından imha edilecek.
- İhraççı şirketler tarafından teslim alınan sermaye piyasası araçlarının şirket birleşmesi, grup değişimi, nevi değişimi, sermaye piyasası aracının kendisi olmaksızın yalnızca kupon teslimi ve benzeri nedenlerle MKK sisteminde kayıtlı olmaması da söz konusu olabilir. Bu durumunda, ihraççı şirket, fiziki varlıkları hak sahiplerinden teslim alırken, tutanakta bu varlıkların MKK sisteminde kayıtlı olmadığını ve bunun nedenleri belirtecektir. MKK sisteminde kayıtlı olmayan varlıklar, MKK’ya teslim edilmeyecek, fiziken tedavül etmeleri önlenecek şekilde İhraççılar tarafından saklanacaktır. Bu varlıklar için ayrıca, yine İhraççıların sorumluluğunu belirten taahhütnamenin (Yönetmelik Eki-4) İhraççı tarafından düzenlenerek YTM’ye iletilmesi gerekmektedir. Bu kapsamdaki varlıkların imhası, YTM tarafından ilgilisine ödeme yapıldıktan sonra İhraççı tarafından ve noter huzurunda gerçekleştirilecektir.
- YTM tarafından hak sahibine yapılan ödeme sonrasında, fiziki sermaye piyasası aracının zayi olması nedeniyle mahkemeden iptal kararı alınması veya bu araçların aslının ibrazı durumunda ise YTM’nin sorumlu olmadığı, bu başvuru sahibinin ilk ödeme yapılan kişiye karşı genel hükümler çerçevesinde hak arayabileceği ancak YTM tarafından ikinci kez ödeme yapılmayacağı da Yönetmelik’te hüküm altına alınmıştır.
- YTM tarafından hak sahiplerine yapılacak ödemeler aynen veya nakden yapılacaktır.
- YTM’ye intikal etmiş sermaye piyasası araçları şayet YTM tarafından satılmamış ise, bunlar ve bunlara ait bedelli ve bedelsiz paylar aynen, kar payları ise nakden ödenir. Bedelli payların ödenmesinde YTM tarafından bu amaçla ödenen tutar ve yapılan masraflar kanuni faizi ile birlikte hak sahibinden tahsil edilir. Kar paylarının ödemesinde ise 12.06.1933 tarihli ve 2308 sayılı Şirketlerin Müruru Zamana Uğrayan Kupon Tahvilât ve Hisse Senedi Bedellerinin Hazineye İntikali Hakkında Kanun kapsamında Hazine’ye intikal eden kar payları dikkate alınmaz.
- YTM’ye intikal etmiş sermaye piyasası araçları YTM tarafından satılmış ise; bunlara ilişkin satış tutarları, satış tarihine kadar hesaplanacak bedelsiz paylar ve kar payları, neması ile birlikte, nakden hak sahibi hesabına ödenir. Bedelli sermaye artırımlarından kaynaklanan payların satış tutarının talep edilmesi halinde ise, YTM tarafından bu amaçla ödenen tutar ve yapılan masraflar kanuni faizi ile birlikte hak sahibinden tahsil edildikten sonra ödeme yapılır. Nema tutarı ilgili sermaye piyasası aracı satış bedeli ve/veya kâr payının YTM portföyüne intikal tarihinden itibaren, 18/11/2015 tarihli ve 29536 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kamu Haznedarlığı Genel Tebliği hükümleri çerçevesinde değerlendirilmesi sonucu YTM’nin fiilen elde ettiği getirinin ödenecek tutara isabet eden kısmıdır.
Saygılarımızla,
Konu İle İlgili SPK’nın 07.09.2016 Tarihli ve Yatırımcı Tazmin Merkezi Konulu Duyurusu
Loading...
Reload document 
Open in new tab 
