İşyeri Kayıt Sistemi
Bilindiği üzere Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nca (TCMB) yürütülen ikincil düzenleme çalışmaları çerçevesinde sektör ihtiyaçları, tüketici şikâyetleri, uluslararası standartlar, en iyi uygulamalar ve diğer ülkelerdeki düzenlemeler de dikkate alınarak hazırlanan Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para İhracı ile Ödeme Hizmeti Sağlayıcıları Hakkında Yönetmelik (“Yönetmelik”) 1 Aralık 2021 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Ödeme hizmeti sağlayıcısı (Bankalar, Elektronik Para ve Ödeme Kuruluşları, PTT) ve ödeme hizmeti kapsamına giren bir ödeme yöntemiyle mal ve hizmet sunan üye işyerleri ile akışın ve işleyiş yapısının etkin, sorunsuz ve kesintisiz bir şekilde işletimi açısından Anılan Yönetmeliğin işyeri kayıt sistemi başlıklı 9.maddesi ve işyerlerine sunulan hizmetler başlıklı 10.maddesi kapsamında kuralları düzenlenmiştir. Bu doğrultuda detayları beklenen İşyeri Kayıt Sistemi (İKS) Kuralları TCMB resmi internet sitesinde mevzuat / ödeme sistemleri ile ilgili mevzuat / diğer düzenleyici dokümanlar kısmında yayımlanmıştır.
Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para İhracı ile Ödeme Hizmeti Sağlayıcıları Hakkında Yönetmelik’in 9. maddesinde düzenlenen İşyeri Kayıt Sistemi ile ödeme işlemlerine dair süreçlerin kolaylaştırılması ve dolandırıcılık / kötü niyetli kullanım faaliyetlerinin önlenmesi amaçlanmakta ve üye işyerlerinin merkezi bir sistem üzerinden kaydedilmesi, her bir işyerine özgü bir kod üretilmesi ve sorgulama işlemlerinin bu sistemden gerçekleştirilmesi öngörülmektedir. İKS, “merkezi işyeri veritabanı”, “merkezi terminal veritabanı” ve “fesih takip sistemi” uygulamalarından oluşmaktadır. Söz konusu İKS Kuralları ile sistemin işletim kuralları, katılım şartları ve ücretlendirme esasları ile işleyişine ilişkin usul ve esaslar düzenlenmektedir. Böylelikle bahse konu Yönetmelik’te Bankalararası Kart Merkezi A.Ş. (BKM) bünyesinde 30 Haziran 2022 tarihine kadar oluşturulması öngörülen İKS kuralları, TCMB sitesinde yakın bir tarihte yayımlanarak uygulamaya konulmuştur.
Malumunuz üzere anılan Yönetmelik ile ödeme hizmeti; hizmetlerin sunumuna başlamadan önce işyeri kayıt sisteminde kayıtlı olup olmadığının kontrolü, işyerinin kaydı olmaması halinde kaydolmasının sağlanması, olumsuz kaydın içeriği nedeniyle işyerine ilişkin mevzuatla getirilmiş bir hizmet sunma yasağı bulunması durumunda buna uygun hareket etme, bu tür bir zorunluluk bulunmaması halinde risk yönetimi çerçevesinde gerekli değerlendirmeleri yapmakla yükümlü kılınmıştır. İşyeri ile sözleşme imzalayan ödeme hizmeti sağlayıcısı, işyeri kodu için alınacak bilgilerin doğruluğunu teyit etmek için gerekli önlemleri almakla ve üye işyeri ilişkisini ticari ve/veya teknik olmayan sebeplerle sonlandırması halinde bu durumu İKS’ye iletmekle yükümlü tutulmuştur. İlaveten ödeme hizmeti sağlayıcısı, sunacağı hizmetlere ilişkin çerçeve sözleşme yapılmadan önce işyerini, bilgi paylaşımlarına ve sorgulamalara ilişkin açıkça bilgilendirmekle, konuya ilişkin işyerinin onayını almakla ve çerçeve sözleşmede işyerinin onayının alınmasına ilişkin gerekli hususların bulunmasını sağlamakla yükümlüdür. Ödeme hizmeti sağlayıcısı, İKS’de hizmet sunduğu işyerlerine ilişkin olumsuz bir kayıt olup olmadığını yılda en az bir defa olmak üzere düzenli aralıklarla kontrol etme ve kayıt bulunması durumunda kaydın içeriğine göre gerekli önlemleri almakla yükümlü kılınmıştır.
Sonuç itibariyle ödeme hizmeti sağlayıcısı (Bankalar, Elektronik Para ve Ödeme Kuruluşları, PTT) olan tüm kuruluşlar açısından TCMB internet sitesinde yayımlanan İşyeri Kayıt Sistemi Kuralları ve BKM’nin teknik dokümanları ile anılan Yönetmeliğin işyeri kayıt sistemi başlıklı 9.maddesi ve işyerlerine sunulan hizmetler başlıklı 10.maddesi birlikte dikkate alınarak değerlendirilmesi ve uyum için 01.12.2022 tarihine kadar sisteme dâhil olmaları hususu vd. çalışmaların yapılması gerekliliği bulunmaktadır.
Saygılarımızla,
Vahdet Deniz AKÇAOĞLU
“UYARI: Bu çalışmada yer alan görüşler, yazarın kendi görüşleri olup, çalıştığı kurumun görüşlerini yansıtmamaktadır. Bu yazı yalnızca bilgilendirme amacıyla yayımlanmış olup, herhangi bir hukuki görüş, yönlendirme ve tavsiye içermemektedir. Ayrıca, bilgiler yazının hazırlandığı tarihteki mevzuat göz önünde bulundurularak verilmiş olup, yazı içeriği aradan geçen zaman içerisinde mevzuat değişiklikleri ve ilgili kurumların konu hakkındaki görüşleri çerçevesinde güncelliğini yitirmiş olabilir.”
Makalenin yazarı Vahdet Deniz AKÇAOĞLU, 2007 – 2009 yılları arasında özel bir bankanın İç Kontrol Merkezi Başkanlığı’nda Denetçi olarak, 2009 yılından 2018 yılına kadar aynı bankanın Uyum Başkanlığı’nda Ürün ve Hizmetler Uyum Kontrol Yöneticisi olarak görev yaptı. 2019 yılından itibaren de İç Kontrol ve Uyum Başkanlığı’nda Etik ve Mevzuat Takip Yöneticisi olarak görev yapmaktadır. Bankacılık ve sermaye piyasası mevzuatı ile kurumsal yönetim, etik, iç sistemler konuları başta olmak üzere banka ve finans kurumlarını ilgilendiren her türlü mevzuat üzerinde çalışmaktadır.
İşyeri Kayıt Sistemi (İKS) Kuralları
Loading...
Reload document 
Open in new tab 
