Genel Hayata Etkili Afet Bölgesi Yerler BDDK Kararlarından Yararlandırılacak
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) internet sitesinde mevzuat başlığı altındaki resmi gazetede yayımlanmayan kurul kararları kısmında “Genel Hayata Etkili Afet Bölgesi İlan Edilen Diğer Yerler Hakkında 23.02.2023 Tarihli ve 10524 Sayılı Kurul Kararı” (10524 Sayılı Karar) yayımlanmıştır. Söz konusu 10524 sayılı Karar “07.02.2023 tarihli ve 10503 sayılı, 10.02.2023 tarihli ve 10507 sayılı ve 14.02.2023 tarihli ve 10508 sayılı Kurul Kararları kapsamında Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Hatay, Gaziantep, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye ve Şanlıurfa illerine yönelik sağlanan imkânlardan, 21.09.1968 tarihli ve 13007 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan “Afetlerin Genel Hayata Etkililiğine İlişkin Temel Kurallar Hakkındaki Yönetmelik” uyarınca, Kahramanmaraş ilinde meydana gelen depremler ve müteakip artçılar nedeniyle “Genel Hayata Etkili Afet Bölgesi” ilan edilen / edilecek diğer yerlerin de yararlandırılmasına” yönelik olarak kamuya duyurulmuştur. Baktığımızda daha önce alınmış olan kararların “Genel Hayata Etkili Afet Bölgesi” ilan edilen/edilecek diğer yerler için de her defasında güncellenmesine yol açmamak açısından 10524 sayılı Karar ile bir teşmil kararı alınmıştır. On ili etkileyen deprem felaketi ile ilgili BDDK nezdinde daha önce alınmış olan kararlara 20.02.2023 tarihli yazımızdan ulaşabilirsiniz.
7269 sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanun 1.maddesinde afetlerin meydana gelmesinde veya muhtemel olması halinde zararın o yerin genel hayatına etkili olup olmadığına Yönetmelik esasları gereğince İmar ve İskan Bakanlığı (şimdiki adıyla Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı) tarafından karar verileceği düzenlenmektedir. Genel hayata etkili zarar kavramını somut ölçülere bağlamaya yönelik olarak çıkarılan Afetlerin Genel Hayata Etkililiğine İlişkin Temel Kurallar Hakkında Yönetmeliğin zarar durumu başlıklı 2.maddesinde idareye takdir yetkisi verilmeksizin,
- 100 haneye kadar olan köylerde ve bucaklarda mevcut konutlardan en az 1/10 ununun,
- 100 haneden fazla olan köylerde ve bucaklarda en az 10 konutun,
- Nüfusu 5 bine kadar olan ilçe ve illerde en az 20 binanın,
- Nüfusu 5 – 10 bine kadar olan ilçe ve illerde en az 25 binanın,
- Nüfusu 10 – 30 bine kadar olan ilçe ve illerde en az 30 binanın,
- Nüfusu 30 – 50 bine kadar olan ilçe ve illerde en az 40 binanın,
- Nüfusu 50 binden fazla olan ilçe ve illerde en az 50 binanın
yıkılması veya kullanılamayacak ölçüde hasar görmesi halinde afetin genel hayatı etkilediği hükme bağlanmıştır. Aynı Yönetmeliğin genel hayata etkililiğin tespitinde göz önünde tutulacak diğer hususlar başlıklı 5.maddesinde ise,
- Afet sebebiyle ölü veya ağır yaralıların bulunması,
- Tarım ürünlerinden en az l/3unun zarar görmüş olması,
- Büyük ve küçük baş hayvanın telef olması,
- O yerde kışların çok şiddetli ve inşaat mevsiminin kısa süreli olması,
- O yerdeki kamu tesislerinin (Yol, su, elektrik, kanalizasyon vs.) kullanılamayacak veya çalışamayacak derecede hasar görmüş olması,
- Ulaşım imkanlarının çok sınırlı olması
durumlarında Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nca takdir yetkisi kullanılarak afetin genel hayata etkili olduğuna karar verilebileceği belirtilmektedir.
Malumunuz 8/2/2023 tarihli ve 6785 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye ve Şanlıurfa illerinde 08.02.2023 çarşamba günü saat 01:00’dan itibaren üç ay süreyle olağanüstü hal (OHAL) ilan edilmişti. 10524 sayılı Karar ile birlikte OHAL ilan edilen 10 ilin dışında genel hayata etkili afet bölgesi ilan edilen yerlerin de söz konusu BDDK Kurul Kararlarından yararlandırılması gerekeceği anlaşılmaktadır. Baktığımızda 18.02.2023 tarihinde Elazığ Valiliği internet sitesinde Elazığ ilinin ve 21.02.2023 tarihinde Gürün Kaymakamlığı internet sitesinde Sivas ili Gürün ilçesinin AFAD (Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı) oluru ile “Genel Hayata Etkili Afet Bölgesi” ilan edildiği belirtilmiştir.
Sonuç itibariyle genel hayata etkili afet bölgesi ilan edilen yerlerin de anılan BDDK Kurul Kararlarından yararlandırılması gerekeceğinden Bankalarca yürütülebilecek CRM sınıflandırma (flagleme) vd. çalışmalar başta olmak üzere 10524 sayılı Kararın mevzuat uyum faaliyetlerinde göz önünde bulundurulması kritiktir. Basına yansıyan haberlerden vakıf olunabilmekle birlikte “genel hayata etkili afet bölgesi ilan edilen yerlerin” kurumsal çerçevede Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı veya AFAD gibi ilgili resmi kurumlar tarafından eş anlı bir şekilde yayımlanması ve toplu olarak bir merkezden görülebilmesi son derece önemlidir. Bu konu için bankaların mevzuat uyum yükümlülüklerini etkin bir şekilde ifasına imkan vermesi bir tarafa kamuda etkin süreç yönetimi ve dezenformasyonla mücadele açısından da mühim denilebilecektir.
Saygılarımızla,
Vahdet Deniz AKÇAOĞLU
“UYARI: Bu çalışmada yer alan görüşler, yazarın kendi görüşleri olup, çalıştığı kurumun görüşlerini yansıtmamaktadır. Bu yazı yalnızca bilgilendirme amacıyla yayımlanmış olup, herhangi bir hukuki görüş, yönlendirme ve tavsiye içermemektedir. Ayrıca, bilgiler yazının hazırlandığı tarihteki mevzuat göz önünde bulundurularak verilmiş olup, yazı içeriği aradan geçen zaman içerisinde mevzuat değişiklikleri ve ilgili kurumların konu hakkındaki görüşleri çerçevesinde güncelliğini yitirmiş olabilir.”
Makalenin yazarı Vahdet Deniz AKÇAOĞLU, 2007 – 2009 yılları arasında özel bir bankanın İç Kontrol Merkezi Başkanlığı’nda Denetçi olarak, 2009 yılından 2018 yılına kadar aynı bankanın Uyum Başkanlığı’nda Ürün ve Hizmetler Uyum Kontrol Yöneticisi olarak görev yaptı. 2019 yılından itibaren de İç Kontrol ve Uyum Başkanlığı’nda Etik ve Mevzuat Takip Yöneticisi olarak görev yapmaktadır. Bankacılık ve sermaye piyasası mevzuatı ile kurumsal yönetim, etik, iç sistemler konuları başta olmak üzere banka ve finans kurumlarını ilgilendiren her türlü mevzuat üzerinde çalışmaktadır.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nun 23.02.2023 tarihli ve 10524 sayılı Kararı:
Loading...
Reload document 
Open in new tab 
