Gelir Teyidi Yapılamayan Kredi Kartı Sahiplerine Tahsis Edilebilecek Limit 1.300 TL’ye Çıkarıldı
BDDK tarafından 08.10.2013 tarihinde “Banka Kartları ve Kredi Kartları Hakkında Yönetmelik” (Yönetmelik)’te yapılan değişiklikle o tarihten önce ilk defa kredi kartı sahibi olacak bir gerçek kişinin tüm kart çıkaran kuruluşlardan temin ettiği toplam kredi kartı limitlerinin ilk iki yılı için sınırlandırılmasında kullanılan gelir teyidi uygulaması, 08.10.2013 tarihinden itibaren gerçek kişilerin toplam kredi kartı limitlerine, kredi kartı kullanımlarının ikinci yılından sonraki yıllar için de gelirlerine oranla bir sınırlama getirildiğinden tüm yeni kredi kartı kullanım limiti tahsislerinde ve mevcut kredi kartları için de limit artış işlemleri öncesi yapılacak şekilde genişletilmişti. Yapılan değişiklikte 1.000 TL’sine kadar olan kredi kartı limiti tahsisleri gelir teyidi uygulamasından istisna tutulurken, ilk defa kredi kartı sahibi olacak bir gerçek kişinin aylık veya yıllık ortalama gelir düzeyinin tespit edilememesi durumunda bu kişilerin tüm kredi kartı çıkaran kuruluşlardan edinebileceği toplam kredi kartı limiti de 1.000 TL ile sınırlandırılmıştı.
Söz konusu 1.000 TL’lik limitlerin zaman içinde artan asgari ücret tutarı da göz önüne alınarak güncellemesine ilişkin TBB tarafından yapılan talep üzerine BDDK tarafından alınan 06 Eylül 2016 tarihli ve 7004 sayılı Kurul Kararı ile “Banka Kartları ve Kredi Kartları Hakkında Yönetmelik”’te yer alan gelir teyidi yapılması zorunluluğu bulunmayan kredi kartı limit tutarı ile ilk defa kredi kartı sahibi olacak bir gerçek kişinin, aylık veya yıllık ortalama gelir düzeyinin tespit edilememesi durumunda tüm kart çıkaran kuruluşlardan edinilebileceği toplam kredi kartı limiti 1.000 TL’den 1.300 TL’ye çıkarıldı.
Bu çerçevede, ilgili Yönetmelik hükümlerinin güncellenen limitler göz önüne alınarak yeniden yazılmış halleri aşağıda yer alıyor:
Kredi kartı limiti
MADDE 22 –(1) Kart çıkaran kuruluşlar, kredi kartı almak isteyen kişilerin yasaklık veya engel durumu, ekonomik ve sosyal durumu, aylık veya yıllık ortalama geliri, diğer kart çıkaran kuruluşlarca bu kişilere tahsis edilen kredi kartı limiti, bir model veya skorlama sistemi sonuçları, müşterini tanı ilkeleri ile 27 nci madde uyarınca kurulacak bilgi alışverişi şirketlerinden temin edilecek bilgileri dikkate alarak yapacakları değerlendirmeye istinaden kullanım limiti tespit etmek zorundadır. Bin üç yüz Türk Lirasına kadar limitler hariç olmak üzere, aylık veya yıllık ortalama gelir düzeyi, kart hamili tarafından beyan edilen ve ilgili kuruluşlarca teyit edilen gelirler üzerinden tespit edilir.
…
(3) İlk defa kredi kartı sahibi olacak bir gerçek kişinin tüm kart çıkaran kuruluşlardan temin ettiği kredi kartları için tanınacak toplam kredi kartı limiti, ilk yıl için, ilgilinin aylık ortalama net gelirinin iki katını, ikinci ve sonraki yıllar için ise dört katını aşamaz. İlk defa kredi kartı sahibi olacak bir gerçek kişinin, aylık veya yıllık ortalama gelir düzeyinin tespit edilememesi durumunda tüm kart çıkaran kuruluşlardan edinilebilecek toplam kredi kartı limiti en fazla bin üç yüz Türk Lirasıdır.”
Buna göre, bankalarca gerçek kişilere tahsis edilecek 1.300 TL’ye (eskiden 1.000 TL idi) kadar olan kredi kartı limitlerinde kart hamilinin gelir teyidinin yapılması gerekmezken, herhangi bir banka veya kart çıkaran kuruluş tarafından kredi kartı tahsis edilmemiş gerçek kişilere bir banka tarafından ilk defa kredi kartı tahsis edilmek istenmesi ve bu kişinin aylık veya yıllık ortalama gelir düzeyinin tespit edilememesi durumunda en fazla 1.300 TL (eskiden 1.000 TL idi) kredi kartı limiti tahsis edilebilecektir.
GELİR TEYİDİ UYGULAMASI
Yönetmeliğin 22 nci maddesinin 1 inci fıkrasında gelir teyidi “Kart çıkaran kuruluşların, müşterileri hakkında müşterinin kredi ödeme performansı, varlık ve yükümlülükleri, sosyal statüsü, eğitim düzeyi, yaşı ve benzeri ödeme gücünün değerlendirilmesinde etkili olabilecek hususlara ilişkin alacakları beyan ve temin edecekleri belgeler çerçevesinde yapacağı değerlendirmeler ilgili kuruluşça yapılacak teyit niteliğini taşır.” olarak tanımlanmıştır.
Buna göre, müşterinin gelir teyidi için ödeme gücünün değerlendirilmesini etkileyebilecek kredi ödeme performansı, varlık ve yükümlülükleri, sosyal statüsü, eğitim düzeyi, yaşı ve benzeri konularda müşteriden alınacak beyan ve temin edilecek belgeler üzerinden teyit niteliğinde bir değerlendirme yapılması gerekmektedir. Gelir teyidi uygulaması için sektörde yaygın olarak müşterilerden gelir belgesi (bordro, maaş yazısı, vergi levhası vb.) alınması, maaş müşterilerinde hesaplarına yatan maaş tutarının dikkate alınması, bankada mevduat, yatırım ürünleri gibi varlıkları bulunan müşterilerde ise varlıklarının getirilerinin dikkate alınması gibi yöntemler kullanılıyor.
LİMİT ARTIŞ İŞLEMLERİNDE KART HAMİLLERİNİN TALEPLERİNİN ALINMASI
Yönetmeliğin 22 nci maddesinin 2 nci fıkrası;
“(2) Kart çıkaran kuruluşlar, kart hamilleri talep etmedikçe kredi kartı kart limitlerini artıramazlar. Kart çıkaran kuruluşlarca Kanunun 9 uncu maddesi hükümleri çerçevesinde değerlendirme yapılması şartıyla, kart hamillerinden Kanunun 8 inci maddesi hükümleri çerçevesinde belirlenen yer ve kanallardan alınacak genel nitelikteki talimat üzerine periyodik limit artırımı yapılabilir. Limit artışları, artışın gerçekleşeceği tarihten onbeş gün öncesinde yapılacak bildirime kart hamilince itiraz edilmemesi halinde geçerlidir. Limit artış işlemi öncesinde, ilgili kişinin gelir düzeyi birinci fıkra çerçevesinde kontrol edilir. Yapılan kontrollerde, kart çıkaran kuruluşlardan temin edilen toplam kredi kartı limitinin kart hamilinin gelirinin dört katını aştığının tespiti durumunda, bu kartlar hakkında limit artış işlemi yapılmaz.”
hükümlerini amirdir.
Bu çerçevede, müşterilerin kredi kartı limitlerinin arttırılmasında işleme özel veya periyodik limit artışları için genel nitelikli talimatlarının alınması gerekmekte olup, BDDK’nın 4327 sayılı Kararı ile, kredi kartı limit artırımına ilişkin işlemlerin kart hamillerinin açık ve net irade beyanını gerektirdiği, söz konusu işlemlerin müşterilerin zımni kabulü ile değil, ancak, açık kabulü ile olabileceği, kart hamillerinin kredi kartı limitlerinin artırılacağına ilişkin bankalarca kendilerine yapılan bildirime hareketsiz kalmalarına sonuç bağlanmasının ve kart hamillerinin kendilerine yapılan limit artışına ilişkin bildirime hareketsiz kalmalarına irade atfedilmesinin 5464 sayılı Kanunun amacı ile bağdaşmadığı ve kredi kartı limit artırımı işlemlerinde kart çıkaran kuruluşlarca kart hamillerinden açık irade beyanı ile onay alınması gerektiği belirtilmiştir.
Saygılarımızla,
BANKA KARTLARI VE KREDİ KARTLARI HAKKINDA YÖNETMELİK (YÖNETMELİK’TE 27.09.2016 TARİHLİ RESMİ GAZETE’DE YAYIMLANAN YÖNETMELİKLE YAPILAN DEĞİŞİKLİKLERİN İŞLENDİĞİ HALİ)
Merhaba,
Yazıda bahsedilen 06 Eylül 2016 tarihli ve 7004 sayılı BDDK kurul kararını, BDDK’nın sitesinde bulamadım. Nerede yayımlandı acaba?
Teşekkürler,
Merhaba,
BDDK’nın bu nitelikteki Kurul Kararları, Kurum’un internet sitesinde yayımlanmıyor. Kuruluş birlikleri (TBB, TKBB) aracılığıyla banka ve katılım bankalarına dağıtımı yapılıyor.