55- Tezgahüstü İşlemlerde Emir Formu Düzenlenmesi Gerekli midir? SPK Mevzuatı Çerçevesinde Emir Formu Yerine Talimat Formu Alınabilir mi?
Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından 01.08.2015 tarihli ve 29432 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Yatırım Hizmet ve Faaliyetleri ile Yan Hizmetlere İlişkin Belge ve Kayıt Düzeni Hakkında Tebliğ (III-45.1)”in 7 inci maddesinin 3 üncü fıkrası uyarınca tezgahüstü işlemlerde müşteri emri formu yerine işlem talimat formu ve aylık olarak hesap ekstresi düzenlenir. Dolayısıyla tezgahüstü işlemlerde emir formu düzenlenmesi gerekmemektedir. Bu işlemlerde emir formu yerine işlem talimat formu düzenlenecek ve müşteriye aylık olarak hesap ekstresi gönderilecektir.
YATIRIM HİZMET VE FAALİYETLERİ İLE YAN HİZMETLERE İLİŞKİN BELGE VE KAYIT DÜZENİHAKKINDA TEBLİĞ (III-45.1)
Yatırım kuruluşları tarafından düzenlenecek belgeler
MADDE 7 ‒ (1) Yatırım kuruluşları tarafından yatırım hizmet ve faaliyetleri ile yan hizmetlerin sunumu sırasında, gerçekleştirilen faaliyetin türü gözetilmek suretiyle aşağıdaki belgelerin düzenlenmesi zorunludur:
a) Nakit Alındı/Nakit Ödendi Belgesi.
b) Müşteri Emir Formu.
c) Türev Piyasalar Emir Takip Formu.
ç) Seans Takip Formu.
d) İşlem Sonuç Formu, Türev Araç İşlem Sonuç Formu ve Kaldıraçlı Alım Satım İşlemleri İşlem Sonuç Formu.
e) İşlem Talimat Formu.
f) Türev Piyasalar Teminat Durum Raporu.
g) Türev Piyasalar Pozisyon Limit Aşımı Raporu.
ğ) Hesap Ekstresi (aylık bildirimler).
(2) III-37.1 sayılı Tebliğde tanımlanan emir iletimine aracılık faaliyeti kapsamında gişe hizmetinin verilmesi sırasında yatırım kuruluşları bu maddenin birinci fıkrasında yer alan belgelerden müşteri emir formu ile işlemlerin niteliğine göre nakit alındı-ödendi belgesi düzenlemekle yükümlüdür.
(3) Tezgahüstü işlemlerde müşteri emri formu yerine işlem talimat formu ve aylık olarak hesap ekstresi düzenlenir.“
Aynı Tebliğ’in 12 nci maddesinin 1 inci fıkrası uyarınca da kaldıraçlı alım satım işlemleri hariç olmak üzere tezgahüstü piyasalarda müşterilerle gerçekleştirilecek sermaye piyasası aracı işlemleri için yatırım kuruluşu bir İşlem Talimat Formu hazırlamak zorundadır. İşlem Talimat Formunda asgari olarak aşağıdaki bilgilerin bulunması şarttır:
a) Müşteri numarası ve hesap numarası.
b) İşlemin yapılacağı müşterinin ve varsa müşteriye vekalet eden kişinin adı ve soyadı ya da unvanı.
c) İşlemin tarih ve zamanı.
ç) Sıra numarası.
d) Sermaye piyasası aracının adı/tanımı/tipi.
e) Müşteri açısından işlemin türü (alım/satım).
f) Emrin iletilme şekli (telefon, faks, internet ve benzeri).
g) İşleme konu miktar ve işlemin yapıldığı para birimi ve Türk lirası cinsinden parasal tutarı.
ğ) İlgili dayanak varlığın tür ve niteliğine bağlı olarak fiyat/değer/gösterge bilgisi.
h) Vade günü (takas tarihi, bildirim tarihi/saati).
ı) Varsa prim tutarı ve/veya kullanım fiyatı.
i) Varsa teminat tutarı.
(2) İşlem talimat formunda varsa gerekli görülen diğer hususlara da yer verilir.
(3) Emirlerin yazılı olarak alınması halinde, elektronik olarak düzenlenecek talimat formundan yazılı bir örnek alınarak müşterinin imzasının alınması zorunlu olup emir formunun müşteri ve emri alan yatırım kuruluşu görevlisi tarafından imzalanmış bir örneği talebi halinde müşteriye verilir. Sözlü olarak verilmiş emirler için alındıkları anda müşteri imzası aranmaksızın elektronik ortamda işlem talimat formu düzenlenir.