35- Bankaların Yurt Dışı Yerleşik Bankalarla Yaptıkları İşlemlerde Yurt dışı Yerleşik Bankanın Vergi Kimlik Numarasını Tespit ve Kullanma Zorunlulukları Var mıdır?
Vergi kimlik numarası kullanımının yaygınlaştırılması hakkındaki 4358 sayılı Kanun’un 2 nci maddesinde,
“Kamu idare ve müesseseleri ile diğer gerçek ve tüzel kişiler, Maliye Bakanlığınca belirlenecek işlemlerin yapılması sırasında, bu işlemlere muhatap veya taraf olan gerçek ve tüzel kişilerin vergi kimlik numarasını tespit etmek ve bu işlemlere ilişkin belge, hesap ve kayıtlarında vergi kimlik numaralarına da yer vermek zorundadırlar. Belirlenecek işlemlere muhatap veya taraf olan kişiler, vergi kimlik numaraları olmadığı takdirde, işlemlerin tamamlanmasından önce vergi kimlik numarasını almak zorundadır.”
hükmü yer almaktadır.
Söz konusu Kanun’un 4 üncü maddesinin Maliye Bakanlığı’na verdiği yetkiye dayanılarak 19.06.2001 tarihli ve 24337 sayılı Mükerrer Resmi Gazete’de yayımlanan ‘‘2 Seri No’lu Vergi Kimlik Numarası Genel Tebliği” (2 Seri No’lu Tebliğ / Tebliğ) yayımlanmıştır. Bu Tebliğ’in ”IV- VERGİ KİMLİK NUMARASININ TESPİTİ İLE İLGİLİ DİĞER HUSUSLAR” başlıklı IV üncü maddesinde, yurt dışında yerleşik kişilere verilecek hizmetler için vergi kimlik numarası aranmayacağı belirtilmektedir.
Yurt dışında yerleşik kişilere verilecek hizmetler için vergi kimlik numarası aranmayacaktır. Ancak, dar mükellefiyete tabi gerçek ve tüzel kişilerden Türkiye’de işyeri olan veya daimi temsilci bulunduranlar, yapacakları bankacılık ve diğer mali işlemlerinde, kendilerinin veya daimi temsilcilerinin adına alınmış vergi kimlik numaralarını kullanacaklardır.
Bu çerçevede, yurt dışı yerleşik bankanın Türkiye’de işyeri veya daimi temsilciliği yok ise bu bankaya verilecek hizmetlerde Vergi Kimlik Numarası (VKN) aranılmayacağı anlaşılmaktadır. Ancak, 10.12.2007 tarihli ve 2007/13012 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan ‘‘Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelik” (Tedbirler Yönetmeliği)’in ”Kimlik Tespiti” başlıklı 5 inci maddesine göre bankaların da içinde bulunduğu yükümlüler,
a) Sürekli iş ilişkisi tesisinde tutar gözetmeksizin,
b) İşlem tutarı ya da birbiriyle bağlantılı birden fazla işlemin toplam tutarı 20.000 TL veya üzerinde olduğunda,
c) Elektronik transferlerde işlem tutarı ya da birbiriyle bağlantılı birden fazla işlemin toplam tutarı 2.000 TL veya üzerinde olduğunda
kimliğe ilişkin bilgileri almak ve bu bilgilerin doğruluğunu teyit etmek suretiyle müşterilerinin ve müşterileri adına veya hesabına hareket edenlerin kimliğini tespit etmek zorundadır.
Bu kapsamda yapılacak kimlik tespitinde ticaret siciline kayıtlı tüzel kişilerden alınması zorunlu olan bilgilerden biri de tüzel kişinin vergi kimlik numarasıdır. Tüzel kişinin vergi kimlik numarasının teyidinin de Gelir İdaresi Başkanlığı’nın ilgili birimi tarafından düzenlenen belgeler üzerinden yapılması gerekmektedir. Ancak, Mali Suçları Araştırma Kurulu’nun Basitleştirilmiş Tedbirler Hakkındaki 5 Sıra No’lu Tebliği ile ”Finansal Kuruluşların Kendi Aralarında Gerçekleştirdikleri İşlemlerde” alınan bilgilerin teyidi zorunlu kılınmamıştır (md. 2.2.1). Basitleştirilmiş tedbirler Türkiye’de yerleşik bir finansal kuruluşun müşterisinin yabancı ülkede yerleşik bir finansal kuruluş olması durumunda da, yabancı finansal kuruluşun aklama ve terörün finansmanıyla mücadele alanındaki uluslararası standartlara uygun düzenleme ve denetime tabi olan bir ülkede yerleşik olmasından emin olunması şartıyla uygulanabilmektedir.
Bu çerçevede, Türkiye’de yerleşik bir bankanın, yurt dışında yerleşik banka ile yaptığı işlemler (bunlara muhabirlik ya da dış ticaret işlemleri de diyebiliriz) Tedbirler Yönetmeliği’nde belirtilen kimlik tespiti gerektiren tutarların üzerindeki işlemleri veya hesap açılması, kredi verilmesi, mevduat / depo yapılması gibi mahiyeti itibarıyla süreklilik taşıyan bir iş ilişkisini içeriyorsa yurt dışı yerleşik (yabancı) bankanın VKN’sinin tespit edilmesi gerekmektedir.
Yine MASAK sitesinde yayımlanan Sıkça Sorulan Sorular arasında yer alan 55 numaralı soruya verilen cevapta, müşterinin tanınması ilkesi kapsamında uygulanacak basitleştirilmiş tedbirlerin öngörüldüğü 5 sıra nolu Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliği’nin, “Finansal Kuruluşların Kendi Aralarında Gerçekleştirdikleri İşlemler” başlıklı 2.2.1 bölümü uyarınca; Yönetmeliğin 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinde tanımlanan finansal kuruluşların kendi aralarında gerçekleştirdikleri işlemlerde, müşteri konumunda olan finansal kuruluşa ilişkin olarak Yönetmeliğin 7 nci maddesinin birinci fıkrasındaki bilgilerin alınarak kaydedilmesi gerektiği, söz konusu bilgiler arasında tüzel kişiliği temsile yetkili kişinin kimlik bilgilerinin de yer aldığı, bununla birlikte kimlik bilgilerinin teyit zorunluluğu bulunmadığı belirtilerek yurt dışı yerleşik bankalarla kurulan ve kimlik tespit zorunluluğuna tabi işlemlerde bu bankaları temsile yetkili kişilerin kimlik bilgilerinin de alınması gerektiği belirtilmiştir.