16- Banka Kredi Komitesi Üyeleri Denetim Komitesinde Yer Alabilir mi?
BDDK, bir banka nezdinde yapılan incelemeler neticesinde tespit edilen bankanın kredi komitesi üyesi yönetim kurulu üyelerinden denetim komitesi oluşturulması uygulamasına ilişkin aldığı 08.11.2007 tarihli ve 2371 sayılı Kurul Kararı’nda, söz konusu uygulamanın 5411 Sayılı Bankacılık Kanunu’nun 24 üncü maddesinde yer alan denetim komitesi üyelerinin icrai görevi bulunmayan yönetim kurulu üyeleri arasından seçilmesi şartını ihlal etmediğine karar vermiştir.
5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nun 24 üncü maddesinde Denetim Komitesi üyelerinin icraî görevi bulunmayan yönetim kurulu üyeleri arasından seçilmesi zorunluluğu bulunmaktadır. İcrai görevi bulunmayan yönetim kurulu üyesi tanımı ise 11.07.2014 tarihli ve 29057 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Bankaların İç Sistemleri ve İçsel Sermaye Yeterliliği Değerlendirme Süreci Hakkında Yönetmelik” (Yönetmelik)’in 3 üncü maddesinde aşağıdaki şekilde yapılmıştır:
“İcrai görevi bulunmayan yönetim kurulu üyesi: Kendisine bağlı icrai mahiyette faaliyet gösteren bir birim bulunmayan yönetim kurulu üyesini …. ifade eder.”
İcrai mahiyette faaliyet gösteren birim ise yine aynı Yönetmelik maddesinde aşağıdaki şekilde tanımlanmıştır:
“İcrai mahiyette faaliyet gösteren birim: Doğrudan gelir getirici faaliyetlerin icra edildiği birimi … ifade eder.”
Buna göre bankacılık mevzuatı çerçevesinde bir Yönetim Kurulu Üyesinin icracı sayılabilmesi için kendisine bağlı doğrudan gelir getirici faaliyetlerin icra edildiği bir birim olması gerekmektedir. Bu bağlılık ilişkisinin Türk Ticaret Kanunu’nda öngörülen “vazifeli üye (murahhas üye)” ataması ile kurulabileceği düşünülmektedir. Bir Yönetim Kurulu’nun üyesinin tek başına murahhas üye olarak atanması onu bankacılık mevzuatı çerçevesinde yine icracı yapmayacak, bu üyeye doğrudan gelir getirici faaliyetler icra edilen bir birimin bağlanması gerekecektir. Doğrudan gelir getirici birim tanımı mevzuatta yapılmamış olsa da bu birimin pazarlama ve satış grupları gibi doğrudan gelir getirici faaliyetler icra eden birimler olacağı düşünülmektedir.
Öte yandan, kredi komitesi üyelerinin sahip oldukları kredi açma yetkisi, 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nun 51 inci maddesi uyarınca yönetim kuruluna ait olan kredi açma yetkisi kapsamında kredi taleplerini onaylama yetkilerinden farklı olmadığından ve yukarıda açıklanan mevzuat uyarınca bir üyenin icracı sayılabilmesi için kendisine bağlı doğrudan gelir getirici faaliyetler icra eden bir birim bulunması gerektiğinden, sadece kredi komitesi üyesi olan bir üyenin aynı zamanda denetim komitesinde görevlendirilmesi 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nun 24 üncü maddesine aykırılık teşkil etmemektedir.