Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi ve Bildirim Yükümlülükleri Hk. Tebliğ Uyarınca Getirilen Kayıt ve Bildirim Yükümlülükleri

TEBLİĞ’İN AMACI

11 Ağustos 2017 tarihli ve 30151 sayılı Resmi Gazete’de Gümrük ve Ticaret Bakanlığı (“Bakanlık”) tarafından “Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi ve Bildirim Yükümlülükleri Hakkında Tebliğ” (“Tebliğ”) yayımlandı. Bu Tebliğ’in amacı, hizmet sağlayıcı ve aracı hizmet sağlayıcıların kayıt altına alınması, elektronik ticaret verilerinin toplanması, bu verilerin işlenerek istatistiki bilgilerin üretilmesi amacıyla Bakanlık tarafından oluşturulan Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi (“ETBİS”)’ne yapılması gereken kayıt ve bildirimlere ilişkin usul ve esasları düzenlemek.

Bu Tebliğ taslak olarak ortaya çıktığında açıklanan genel gerekçesinde de, Türkiye’de e-ticaretin farklı ticaret türlerinde ve mal/hizmet sektörlerinde gelişimini izlemenin bu alandaki verilerin eksikliğinden dolayı sağlıklı şekilde yapılamadığı, ülkemizde bu alanda kullanılan verilerin büyük çoğunluğunun, Bankalararası Kart Merkezi (BKM) tarafından derlenen ve internet üzerinden gerçekleşen kartlı ödemelere dayandığı ve bu haliyle, Türkiye’de gerçekleşen e-ticaretin hacim ve detaylarının tam olarak ortaya konamadığı belirtilmiş; Tebliğ sayesinde e-ticaretin gelişimini izlemeye ve değerlendirmeye imkân sağlayacak istatistiki verilerin ayrıntılı şekilde izleneceği ve değerlendirileceği ifade edilmişti.

Bu yazıda Tebliğ kapsamında getirilen yükümlülükleri banka ve diğer finansal kuruluşlar özelinde inceleyeceğiz.

TEBLİĞ’İN KAPSAMI

Tebliğ’de elektronik ticaret, fizikî olarak karşı karşıya gelmeksizin, elektronik ortamda gerçekleştirilen çevrim içi iktisadî ve ticari her türlü faaliyet; elektronik ticaret ortamı da, elektronik ticaret faaliyetinde bulunulan internet sitesi, mobil site veya uygulama gibi platformlar olarak tanımlanıyor. Bu anlamda klasik e-ticaret şirketlerinin yanı sıra banka ve diğer finans kurumlarının da internet şubesi, mobil şube ve telefon uygulamaları üzerinden verdikleri çevrimiçi bankacılık hizmetleri ve bu platformlar üzerinden yapılan finansal işlemler nedeniyle Tebliğ kapsamında oldukları anlaşılıyor.

KAYIT VE BİLDİRİM YÜKÜMLÜLÜKLERİ

Bu çerçevede, Tebliğ’in 5/1 maddesi uyarınca e-ticaret şirketlerinin yanısıra çevrimiçi uygulama ve platformlar vasıtasıyla finansal hizmet veren banka ve diğer finansal kuruluşların da ETBİS’e kayıt yükümlülükleri bulunmakta olup, bu hizmetleri çevrimiçi sunan finansal kuruluşların kayıt için ETBİS’e,

a)  MERSİS numarası ve vergi kimlik numaralarını,

b) Elektronik ticaret veya aracılık faaliyetinde bulunulan mobil uygulama ve alan adını

girmeleri gerekiyor.

İnternet şubeleri ve mobil uygulamaları aracılığıyla bu hizmetleri sunan finansal kuruluşların kayıt yükümlülükleri dışında Tebliğ’in 6 ncı maddesi uyarınca bildirim yükümlülükleri de bulunuyor. Bu maddenin 3 üncü fıkrası uyarınca bankalar, ödeme ve elektronik para kuruluşlarına ayrıca özel bir bildirim yükümlülüğü de getirilmiş durumda. Bu maddeye (md. 6/3) göre ödeme ve elektronik para kuruluşlarının, bankaların, Bankalararası Kart Merkezi A.Ş.’nin, kargo ve lojistik işletmecilerinin, elektronik ticaret altyapı sağlayıcılarının ve aracı hizmet sağlayıcıların internet üzerinden yapılan sözleşme ve verilen siparişlere ilişkin Bakanlıkça detayları belirlenen ve anonim hale getirilmiş istatistiki bilgileri aylık dönemler halinde bildirmeleri gerekiyor. Bir aya ait bilgilerin, takip eden ayın son günü saat 24:00’e kadar iletilmesi gerekiyor. Tebliğ uyarınca bu raporlamanın format ve detayları Bakanlıkça ayrıca belirlenecek.

Bu kuruluşlarca yukarıdakiler dışında ayrıca Tebliğ’in 6/1 maddesindeki bilgilerin de ETBİS’e bildirilmesi gerekiyor.

BİLDİRİMLERİN SÜRESİ

Tebliğ’in 6/1 maddesi kapsamındaki bildirimlerin ETBİS’e kayıt tarihinden itibaren 30 gün içinde yapılması gerekiyor. Kayıt ve bildirim yükümlülüğü bulunan hususlarda meydana gelen değişikliklerin de, değişiklik tarihinden itibaren 30 gün içinde bildirilmesi zorunlu. Bunlar dışında bankalar, ödeme ve elektronik para kuruluşlarının Tebliğ’in 6/3 maddesi uyarınca aylık olarak yapacakları bildirimler için bir aya ait bilgilerin, takip eden ayın son günü saat 24:00’e kadar iletilmesi gerekecek.

BİLDİRİMLERİN BAŞLANGIÇ TARİHİ

Tebliğ’in geçici madde 1’i uyarınca Tebliğ’in 5 inci maddesindeki kayıt ve 6/1 maddesindeki bildirim yükümlülükleri 01.12.2017 tarihinden itibaren başlayacak. Bu yükümlülüklerin anılan tarihten itibaren 30 gün içinde yerine getirmesi gerekiyor. Bankalar, ödeme ve elektronik para kuruluşlarına Tebliğ’in 6/3 maddesi uyarınca getirilen internet üzerinden yapılan sözleşme ve verilen siparişlere ilişkin Bakanlıkça detayları belirlenen ve anonim hale getirilmiş aylık istatistiki bilgileri raporlama yükümlülüğü ise 01.01.2018 tarihinden itibaren başlayacak.

BİLDİRİM USULÜ

Tebliğ’de tüzel kişiler tarafından yapılacak bildirimlerin yetkili temsilcileri tarafından e-Devlet kapısı üzerinden ETBİS’e yapılması öngörülüyor.

Saygılarımızla,

ELEKTRONİK TİCARET BİLGİ SİSTEMİ VE BİLDİRİM YÜKÜMLÜLÜKLERİ HAKKINDA TEBLİĞ