Destek Hizmetleri Kuruluşlarından Sağlanabilecek Pazarlama Faaliyetleri Hakkında BDDK Kararı

BDDK, Türkiye Bankalar Birliği (TBB)’nin yaptığı bir başvuru üzerine bankacılık sektöründe hali hazırda kullanılmakta olan ürün ve hizmetlere ilişkin talebin müşteri tarafından doğrudan bankaya iletilmesi kaydıyla sadece bilgi belge toplanması, sözleşme imzalatılması ve bankaya gönderilmesi kapsamında alınan destek hizmetlerinin pazarlama faaliyeti niteliğinde olup olmadığına ilişkin aldığı 30.12.2016 tarihli ve 7160 sayılı Kurul Kararı ile;

– Mevcut uygulama paralelinde ürün ve hizmetlere ilişkin talebin müşteri tarafından doğrudan bankaya iletilmesi kaydıyla sadece bilgi belge toplanması, sözleşme imzalatılması ve bankaya gönderilmesi kapsamında alınan destek hizmetlerinin pazarlama faaliyeti niteliğinde sayılmadığı hususunun kuruluş birlikleri (TBB, TKBB) aracılığıyla sektöre duyurulmasına karar verdi.

Bilindiği üzere, bazı bankalarca bireysel kredilerin pazarlanmasına yönelik kullanılmakta olan mevcut iş modelinde, kredilendirilecek ürünlerin bulunduğu teknoloji marketleri ya da çok şubeli mağazalarda alınmak istenen ürün ve hizmetle ilgili anlaşmalı bankalar tarafından sağlanan kredi olanakları hakkında mağaza personeli tarafından müşterilere bilgi verilmekte; müşterinin söz konusu ürün veya hizmeti banka kredisi ile almak istemesi durumunda, müşteri tarafından doğrudan ilgili bankaya gönderilen SMS mesajı veya internet üzerinden doğrudan ilgili bankadan kredi talebi yapılmakta ve kredinin bankaca onaylanması halinde söz konusu işleme ilişkin sözleşme imzalatılması, müşterinin kimlik tespitine ilişkin bilgi ve belgelerin alınarak bankaya gönderilmesi gibi operasyonel hususlar ilgili mağaza personeli tarafından yerine getirilmektedir.

Ancak, bu yapıda bugüne kadar verilen hizmetlerin BDDK tarafından yayımlanan “Bankaların Destek Hizmeti Almalarına İlişkin Yönetmelik” (Destek Hizmetleri Yönetmeliği) kapsamında pazarlama faaliyeti niteliğinde olup olmadığına ilişkin tereddütler bulunması nedeniyle,

– bu kanalla yapılabilecek pazarlama faaliyetlerinin, bireysel nitelikli ürün ve hizmetlerin ve kredi kartlarının pazarlanması ile sınırlı kalması ve

– pazarlama faaliyetlerinin münhasıran ikinci el satış yapan yerler hariç olmak üzere oto bayilerinde, emlak ofislerinde, çağrı merkezleri kullanılarak, şube içerisinde hizmet sunularak veya internet, televizyon, telefon, elektronik hizmet birimleri ve mevzuat ile izin verilen diğer dağıtım kanalları yoluyla gerçekleştirilmesi gibi kısıtlamaların gündeme gelmesi söz konusu olmaktaydı.

Bu sebeple bu kanalla esnaf işletmeleri ve KOBİ’ler gibi ticari müşterilere kredi kullandırılması imkanı bulunmamaktaydı (ya da daha doğru bir ifadeyle bu şekilde bir hizmetin alınıp alınmayacağına yönelik tereddütler bulunmaktaydı)

BDDK’nın 7160 sayılı Kararı ile ürün ve hizmetlere ilişkin talebin müşteri tarafından doğrudan bankaya iletilmesi kaydıyla sadece bilgi belge toplanması, sözleşme imzalatılması ve bankaya gönderilmesi kapsamında alınan destek hizmetlerinin pazarlama faaliyeti niteliğinde sayılmadığına karar verilmesi ile esnaf işletmeleri ve KOBİ’lerin (ve diğer ticari nitelikteki müşterilerin) kendi ihtiyaçları için aldıkları ürünlerin kredilendirilmesinde destek hizmeti kuruluşlarının (mağaza kanalları/bayiler) kullanılabileceği hususu açıklığa kavuşturulmuş oldu.

Öte yandan, ilgili BDDK kararıyla mevcut iş modelinin sadece pazarlama faaliyeti niteliğinde sayılmadığına ilişkin açıklama yapılması ve bu hizmetlerin tamamen destek hizmeti kapsamında olmadığına yönelik bir karar alınmaması nedeniyle konu ile ilgili Destek Hizmetleri Yönetmeliği’nden gelen aşağıdaki diğer kısıtlamaların devam ettiği görülmektedir:

a) Destek hizmeti alınacak kuruluşunun sermaye şirketi (anonim/limited/sermayesi paylara bölünmüş komandit şirket) şeklinde kurulmuş olması,

b) Alınacak hizmete ilişkin risk analiz ve destek hizmeti kuruluşuna ilişkin teknik yeterlilik raporlarının hazırlanarak gerekli diğer bilgi ve belgelerle birlikte Denetim Komitesi görüşüne gidilmesi,

c) Uygun görülen şirketlerle Yönetmelik’te belirtilen içerikteki destek hizmeti alımı sözleşmelerinin imzalanması,

d) Hizmeti alımı süresince destek hizmeti kuruluşuna yönelik denetim ve raporlama yükümlülüklerinin yerine getirilmesi.

Öte yandan, BDDK’nın 7160 sayılı Kararı ile ürün ve hizmetlere ilişkin talebin müşteri tarafından doğrudan bankaya iletilmesi kaydıyla sadece bilgi belge toplanması, sözleşme imzalatılması ve bankaya gönderilmesi kapsamında alınan destek hizmetlerinin pazarlama faaliyeti niteliğinde sayılmadığına (BDDK bu kararıyla bu hizmetleri kurye şirketlerince bankalara verilen sözleşme imzalatılması ve kimlik tespitinin yapılması hizmetlerine benzer kabul etmiş olmaktadır) karar verilmesi ile destek hizmeti kuruluşlarından alınan hangi nitelikteki hizmetlerin pazarlama faaliyeti kabul edileceği sorusu akla gelebilecektir.

BDDK, bu konuda geçmişte TBB’ye hitaben düzenlediği 14.08.2012 tarihli yazısı ile verdiği görüşte;

1-İnternet siteleri veya Yönetmelik ile izin verilen diğer kanallar (çağrı merkezleri, internet, telefon, televizyon ve diğer elektronik hizmet birimleri) aracılığıyla kredi ve diğer bankacılık ürünlerine ilişkin bilgilerin kamuoyuna sunulması ve devamında bahse konu bankacılık ürünlerine ilişkin talepte bulunmak isteyen kişilere dair bilgilerin ilgili bankalara iletilmesi suretiyle banka ile potansiyel müşteriler arasında bilgi akışının sağlanması faaliyetinin Yönetmelik’te tanımlanan “pazarlama” faaliyeti kapsamında yer aldığı ve dolayısıyla destek hizmeti olduğu,

2- İnternet siteleri veya Yönetmelik ile izin verilen diğer kanallar aracılığıyla kredi ve diğer bankacılık ürünlerine ilişkin bilgilerin sadece kamuoyuna sunulması ile sınırlı kalınarak, potansiyel müşterilere dair herhangi bir bilgi akışının banka ile paylaşılmadığı faaliyetlerin ise “reklam” faaliyeti olarak değerlendirildiği ve Destek Hizmeti olmadığı

görüşlerini vermişti.

Bu açıdan Destek Hizmeti Yönetmeliği kapsamında sözleşme imzalanacak mağaza kanalları aracılığıyla, ürün ve hizmetlere ilişkin talebin müşteri tarafından doğrudan bankalara iletilmesi kaydıyla sadece bilgi belge toplanması, sözleşme imzalatılması ve bankaya gönderilmesi işlemlerine yönelik destek hizmeti alınmasının ve bu yolla ticari bankacılık ürünlerinin pazarlanmasının mümkün olduğu hususu açıklığa kavuşmuş olmaktadır.

Saygılarımızla,

(Bu yazı sadece “BANKACI” kategorisindeki site üyeleri tarafından görüntülenebilir. Siteye Bankacı rolü ile üye iseniz aşağıdaki alandan giriş yaptıktan sonra yazı görünür hale gelecek, ancak, bu uyarı kalmaya devam edecektir. “BANKACI” kategorisine banka uzantılı e-posta adresinizle üye olabilirsiniz. Üyelik koşullarını öğrenmek ve üyelik oluşturmak için “Üyelik” sayfasını ziyaret edebilirsiniz)