Çiftçilere Tarıma Yönelik Kullandırılan Azami 15.000 TL’ye Kadar Olan Kredilerde KKDF Kesintisi %0 Oldu
01.01.2018 tarihli ve 30288 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Bakanlar Kurulu’nun 22.12.2017 tarihli ve 2017/11176 sayılı Kararı Eki “193 Sayılı Gelir Vergisi Kanununun Geçici 82 nci Maddesinin Birinci Fıkrasında Belirtilen Sürenin Uzatılması ile Bazı Mallara Uygulanacak Tütün Fonu Tutarları, Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu Kesintisi Oranları ve Özel Tüketim Vergisi Oran ve Tutarlarının Tespit Edilmesi Hakkında Karar” ile;
1- Bankalarca Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın ilgili mevzuatı uyarınca oluşturulan Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS), Hayvan Bilgi Sistemi ve diğer sistemlerde kaydı olduğu tespit edilen veya il ve ilçe tarım müdürlüklerince düzenlenen belgeler ile çiftçilik faaliyeti tevsik olunan çiftçilere tarıma yönelik kullandırılan azami 15.000 TL’sine kadar olan kredilerde KKDF kesintisi oranı % 0 (sıfır) olarak tespit edildi.
2- Yukarıdaki kapsamda KKDF kesintisi yapılmaksızın tekrar kredi kullanılabilmesi için yukarıdaki madde kapsamında kullanılan kredinin kapanmış olması gerektiği belirtildi.
Bilindiği üzere banka ve finansman şirketlerince kullandırılan tüketici kredileri dışındaki diğer kredilerde KKDF oranı 2004/7633 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 29.07.2004 tarihinden itibaren %0 olarak tespit edilmişti.
Bu karar sonrasında KKDF Hakkında 6 Sıra No’lu Tebliğ’in “Fon’a Kesinti Yapılmayacak Krediler” başlıklı 3 üncü maddesinin 14 üncü fıkrasında yer alan,
“T.C.Ziraat Bankası (Teşvik Belgesiz, orta ve uzun vadeli tarımsal sanayi kredileri hariç) ve T.Halk Bankası’nca kullandırılan ihtisas kredileri ile T.Kalkınma Bankası tarafından doğrudan veya ticari bankalar aracılığı ile kullandırılan turizm ihtisas kredileri, diğer bankalarca tarım kooperatifleri üyesi çiftçilere, münhasıran tarıma yönelik olarak kullandırılan azami 2 Milyar Türk Lirasına kadar olan krediler (tarımsal sanayi kredileri hariç),”
şeklindeki istisna hükmü işlevsiz hale gelmişti.
Bu çerçevede, Maliye Bakanlığı’nın TBB’yi muhatap 24.05.2011 ve 28.12.2016 tarihli yazılarında açıklanan belge yükümlülüklerinin yerine getirilmesi kaydıyla tutar sınırlaması olmaksızın tüm bankaların kullandırdığı çiftçi kredileri dolayısıyla zaten halihazırda KKDF kesintisi yapılmasına gerek bulunmuyordu.
Yeni düzenleme ile önceki düzenlemeye göre getirilen yenilik çiftçilere tarıma yönelik kullandırılan azami 15.000 TL’sine kadar olan kredilerde çiftçilik faaliyetinin Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS), Hayvan Bilgi Sistemi ve diğer sistemlerdeki kayıtlarla veya il ve ilçe tarım müdürlüklerince düzenlenen belgelerle tevsik edilmesi kaydıyla ilave belge yükümlülüğü aranmaksızın (fatura, perakende satış fişi, işletme defterine kayıt, yazılı beyan vs.) bu kredilerin KKDF’den istisna edilmesi oldu. Böylece küçük çiftçilerin belgelendirmede sorun yaşadıkları götürü giderlerinin, sarf malzemesi alımlarının da kredilendirilmesine imkan tanınmış oldu.
Çiftçilere bu tutarın (15.000 TL) üzerinde kullandırılan kredilerin KKDF’den istisna edilebilmesi için ise Maliye Bakanlığı’nın TBB’yi muhatap 24.05.2011 ve 28.12.2016 tarihli yazılarında belirtilen aşağıdaki belge yükümlülüklerin yerine getirilmesi gerekiyor:
1- Çiftçilerin zirai mahiyetteki iktisadi kıymet alışlarının Vergi Usul Kanunu (VUK)’ndaki belgelerden (fatura, perakende satış fişi vb.) biriyle tevsik edilmesi,
2- Gerçek usulde vergiye tabi olan çiftçilerin satın aldıkları iktisadi kıymetleri (tarla, arazi, araç vb.) tuttukları defterlerin aktifine kaydetmeleri, yukarıda belirtilen belgelerden uygun olanı ve bu defterlere kayıt yapıldığını ilgili bankaya ibraz etmeleri ve kredi ile satın alınacak iktisadi kıymetin zirai faaliyette kullanılacağına dair ilgili bankaya yazılı beyanda bulunmaları,
3- Gerçek usulde vergiye tabi olmayan çiftçilerin ise defter tutmamaları sebebiyle satın aldıkları iktisadi kıymetleri aktife kaydetmeleri mümkün olmadığından bunların alışlarını tevsik edebilmeleri için yukarıda belirtilen belgelere ilave olarak ziraat odaları tarafından verilen Çiftçilik Belgesini de krediyi kullandıracak ilgili banka ya da finansman şirketine ibraz etmeleri, ayrıca, kredi ile satın alınacak iktisadi kıymetin zirai faaliyette kullanılacağına dair yazılı beyanda bulunmaları.
Bunlara ilaveten Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı’nın 24.05.2011 tarihli yazısında, KKDF kesintisi yapılmadan kredi kullandırılabilmesi için, çiftçi tarafından satın alınacak kredi konusu iktisadi kıymetin zirai faaliyetin icrasına yönelik tarla, traktör, biçerdöver vb. mahiyette olmasının zorunlu olduğu, zirai faaliyetin icrasına yönelik olmayan iktisadi kıymetlerin (örneğin çiftçinin zati ve ailevi ihtiyaçları için kullanılacak binek otomobil) alımında kullanılacak kredilerin KKDF kesintisine tabi tutulması gerektiği belirtiliyor.
Görüldüğü gibi yeni gelen düzenleme öncesi çiftçilere yönelik kullandırılan kredilerin KKDF kesintisi yapılmadan kullandırılabilmesi için istenen belge yükümlülükleri daha fazla idi. Yeni yapılan düzenleme ile çiftçilere tarıma yönelik kullandırılan azami 15.000 TL’sine kadar olan kredilerde çiftçilik faaliyetinin, ÇKS, Hayvan Bilgi Sistemi ve diğer sistemlerdeki kayıtlarla veya il ve ilçe tarım müdürlüklerince düzenlenen belgelerle tevsik edilmesi kaydıyla ilave belge yükümlülüğü aranmaksızın KKDF’den istisna edilmesi sağlanmış oldu.
Ancak, yeni gelen mevzuat, her değişiklikte olduğu gibi uygulamada bazı tereddütlere sebep oldu. Bu düzenleme ile ilgili temel tereddüt, çiftçilere tarıma yönelik kullandırılan kredilerde kararda belirtilen 15.000 TL sınırı aşılırsa; örneğin 16.000 TL kredi verilirse ilave belge yükümlülüklerinin sadece sınırı aşan 1.000 TL’lik kısım için mi yoksa kredinin tamamı olan 16.000 TL için mi aranacağı noktasında. Uygulamada bazı görüşler kararda belirtilen sınır aşılırsa çiftçinin kullanacağı tüm krediler için ilave belge yükümlülüklerinin aranacağını; bazı görüşler ise sadece aşılan kısım için ilave belge yükümlülüğü doğacağını söylüyor. Her durumda uygulamanın açıklığa kavuşturulması için Maliye Bakanlığı’ndan ilave bir görüş gelmesini beklemek yanlış olmayacaktır.
Saygılarımızla,