Çeyiz Hesabı ve Devlet Katkısına Dair Yönetmelik Yayımlandı
07 Nisan 2015 tarihinde burada yayımladığımız yazımızda 07.04.2015 tarihli ve 29319 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “6637 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile “633 sayılı Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname” de yapılan değişikliklerden bahsetmiş ve Türk vatandaşlarına ve Türk Vatandaşlığı’ndan izin almak suretiyle çıkanlara (Mavi Kartlılar) Bankacılık Kanunu’na tabi mevduat ve katılım bankalarının yurtiçi şubelerinde TL cinsinden çeyiz hesabı açmaları, asgari 3 yıl boyunca sistemde kalmaları, 27 yaşını doldurmadan ilk evliliklerini yapmaları ve evliliklerini müteakip ilgili bankaya başvurmaları hâlinde devlet katkısı ödeneceği; çeyiz hesabına yapılacak devlet katkısına dair usul ve esaslar ile hesap sahiplerinin ödeme planları ve bu hesapların denetimi gibi diğer hususların Bakanlar Kurulu Kararı ile belirleneceği belirtilmişti.
Söz konusu yazımızda bahsedilen Bakanlar Kurulu Kararı (14.12.2015 tarih ve 2015/8302 sayılı BKK) 16.12.2015 tarih ve 29564 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak eki ”Çeyiz Hesabı ve Devlet Katkısına Dair Yönetmelik”in yayımından dört ay sonra yani 16.04.2016 tarihinde yürürlüğe girmesi kararlaştırıldı. Söz konusu Yönetmelik çerçevesinde yapılan düzenlemeleri aşağıda veriyoruz.
ÇEYİZ HESABI TÜRK VATANDAŞLARI ve MAVİ KARTLILARCA AÇILABİLECEK
1- Türk vatandaşları veya 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu’nun 28 inci maddesi kapsamına giren kişiler (Mavi Kartlılar) bankalarda çeyiz hesabı açabilmektedirler.
BİRDEN FAZLA ÇEYİZ HESABI AÇILAMIYOR
2- Çeyiz hesabı, bankaların yurtiçi şubelerinde TL cinsinden mevduat hesabı olarak açılabilmektedir. Çeyiz hesabı ortak hesap olarak açılamaz. Ayrıca, bir katılımcı adına birden fazla çeyiz hesabı açılamamakta, çeyiz hesabı bankalar arasında taşınamamaktadır.
3- Bankada adına çeyiz hesabı açılan gerçek kişi, hesabın açılış tarihinde bir defaya mahsus olmak üzere hesabına 1.000 TL’yi aşan bir tutar (15.000 TL’yi geçmemek üzere) yatırabilmektedir.
HESAP AÇILIŞINDA ÇEYİZ HESABI SÖZLEŞMESİ İMZALANACAK
4- Çeyiz hesabı açılışında banka ile müşteri arasında asgari içeriği Yönetmeliğin 8 inci maddesinde belirlenen “çeyiz hesabı sözleşmesi” ve gerektiğinde ürün işleyiş detaylarını içeren müşteri talimatı düzenlenmelidir.
ÇEYİZ HESABINA DÜZENLİ ÖDEME YAPILACAK
5- Çeyiz Hesabı’na ödemeler sözleşme ile belirlenen ödeme planına göre aylık veya üç aylık olarak yapılabilmektedir. Düzenli aylık ödemelere ilişkin alt sınır 100 TL, üst sınır 1.000 TL’dir. Ödemelerin üç aylık ödeme planına göre yapılması durumunda aylık alt ve üst sınırların üç katı geçerlidir. Düzenli ödemeler ilgili ayın veya üç aylık dönemin ilk işgünü ile son işgünü arasında yapılabilmektedir.
6- Katılımcının aylık ödeme planını seçmesi halinde hesabın açılmasını takip eden her bir 12 aylık dönem içerisinde 3 defadan fazla; üç aylık ödeme planını seçmesi halinde ise 1 defadan fazla düzenli ödemeyi aksatamaz.
ÇEKİM HAKKI
7- Bir dönem içerisinde çeyiz hesabından en fazla 2 defa çekim hakkı tanınır. Çekim hakkının kullanılması halinde çeyiz hesabında kalan bakiyenin, çeyiz hesabının açılış tarihinden itibaren yatırılması gereken asgari tutarlar toplamından az olmaması gerekir.
DEVLET KATKISINA HAK KAZANILMASI ve DEVLET KATKISININ ÖDENMESİ
8- Katılımcının Devlet katkısına hak kazanması için;
- a) Evlilik tarihinden önce asgari 3 yıl boyunca hesaba düzenli ödeme yapması,
- b) 27 yaşını doldurmadan ilk evliliğini yapması,
- c) hesaba düzenli ödeme yapması ve düzenli ödemeyi aksatma ve çekim hakkı koşullarında Yönetmelik ile yapılan düzenlemeleri ihlal etmemesi gerekir.
9- Devlet katkısının hesaplanmasında, evlilik tarihindeki birikim esas alınır. Devlet katkısı ödemesi evlilik tarihindeki birikim tutarının % 20’sini ve azami 5.000 TL’yi geçemez. Devlet katkısı katılımcı tarafından çeyiz hesabına yapılan düzenli ödeme sürelerine göre aşağıdaki şekilde hesaplanır:
- Devlet katkısı, düzenli ödeme süresi 36 ila 47 ay olanlar için, hesaptaki birikim tutarının % 10’udur. Ancak, ödenecek tutar 4.000 TL’yi geçemez.
- Devlet katkısı, düzenli ödeme süresi 48 ila 59 ay olanlar için, hesaptaki birikim tutarının % 15’idir. Ancak, ödenecek tutar 4.500 TL’yi geçemez.
- Devlet katkısı, düzenli ödeme süresi 60 ay ve üzeri olanlar için, hesaptaki birikim tutarının % 20’sidir. Ancak, ödenecek tutar 5.000 TL’yi geçemez.
10- Devlet katkısı hak sahibine çeyiz hesabının bulunduğu banka aracılığıyla ödenir. Ödeme için katılımcının, evlilik tarihinden itibaren 6 ay içerisinde uluslararası aile cüzdanı ve ilk evliliği olduğuna dair ilçe nüfus müdürlüklerinden alacağı belge ile çeyiz hesabının bulunduğu bankaya müracaat etmesi gerekmektedir.
11- Banka, Devlet katkısını en geç ilgili tutarın Bakanlıkça aktarılmasını takip eden işgünü hak sahibinin kendi nezdindeki çeyiz hesabına aktarmak veya hak sahibinin kullanımına hazır hale getirmek zorundadır.
12- Katılımcılara sadece tek çeyiz hesabı için Devlet katkısı ödenir. Birden fazla çeyiz hesabı açılması durumunda hesaplar birleştirilemez ve katılımcının Devlet katkısı için başvurduğu ilk hesaba Devlet katkısı ödenir.
13- Hak sahipliğinin tespitinden ve aktarılacak Devlet katkısının doğru ve tam hesaplanmasından çeyiz hesabının bulunduğu banka sorumlu kılınmıştır.
14- Devlet katkısı ödemesi yapıldıktan sonra hesap, çeyiz hesabı statüsünden çıkartılır.
ÇEYİZ HESAPLARININ HACZİ ve REHNİ
15- Hak sahibinin Devlet katkısına hak kazanmış olması koşuluyla, hak ettiği Devlet katkısının tamamı ile çeyiz hesabındaki birikim miktarının Devlet katkısı için başvuru tarihinde geçerli olan bir yıllık asgari net ücrete karşılık gelen tutarı, nafaka borçları hariç olmak üzere haczedilemez, rehnedilemez, iflas masasına dâhil edilemez. Hak sahibinin Devlet katkısını alabilmek amacıyla yapacağı başvuru tarihinden soma ilgili bankaya tebliğ edilen haciz, rehin ve iflas talebine karşılık gelen tutarın ödenmesi, Devlet katkısına hak kazanılıp kazanılmadığı hususu açıklık kazanana kadar bekletilir.
16- Bankaların çeyiz hesabına ilişkin reklam, ilan ve benzeri duyurularında çeyiz hesabı ifadesini kullanmaları zorunludur. Bankalar bu ifadeye eklemeler yapabilirler.
Yönetmelik 16 Nisan 2016 tarihinde yürürlüğe girecektir.
Saygılarımızla,
PROCOMPLIANCE