BDDK’nın Tüketici Kredisi ve Kredi Kartı Taksit Sınırlarına İlişkin Düzenlemeleri Yayımlandı
BDDK’nın tüketici kredisi vade ve kredi kartı taksit sınırlarında yapmayı planladığı değişikliklere 12 Kasım 2015 tarihli yazımızda yer vemiştik. Söz konusu değişiklikler 25 Kasım 2015 tarihli ve 29543 sayılı Resmi Gazete‘de yayımlanarak yürürlüğe girdi. 25 Kasım 2015 tarihli Resmi Gazete’de;
– Banka Kartları ve Kredi Kartları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik,
– Bankaların Kredi İşlemlerine İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
– Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
yayımlandı. Yönetmelik değişikliklerine baktığımızda daha önce taslak halinde BDDK sitesinde yayımlanan düzenleme değişikliklerinin aynen Resmi Gazete’de yer aldığını görüyoruz. Bu çerçevede, 12 Kasım 2015 tarihli yazımızda değindiğimiz üzere yapılan düzenlemelerle;
1-Bireysel kredi kartlarıyla yapılan beyaz eşya ve mobilya ile eğitim ve öğrenim ücretine ilişkin harcamalarda taksit sınırı 9 aydan 12 aya çıkarıldı.
2- Kurumsal kredi kartlarıyla yapılan kuyum harcamaları ile telekomünikasyon, yemek, gıda, akaryakıt harcamalarında önceden olduğu gibi 9 taksit sınırı uygulanmaya devam ediliyor. Ancak, kurumsal kredi kartlarıyla yapılan beyaz eşya ve mobilya ile eğitim ve öğrenim ücretine ilişkin harcamalardaki taksitlendirme süresi bireysel kartlarda olduğu gibi 9 aydan 12 aya çıkarıldı.
3- Bireysel kredi kartlarıyla yapılan telekomünikasyonla ilgili (cep telefonları, ön ödemeli aramalarda kullanılan arama kartları, ön ödemeli hatlara yapılan TL/Kr yüklemeleri) harcamalarda ve yemek, gıda, akaryakıt alımlarındaki taksit yasağı ise devam ediyor.
4- Bankaların Kredi İşlemlerine İlişkin Yönetmelik’te yapılan değişiklikle eğitim ve öğrenim ücretinin finansmanı amacıyla kullandırılacak tüketici kredileri ile bu kredilerin yeniden finansmanı amacıyla kullandırılan tüketici kredilerinde vade sınırlaması kaldırıldı.
5- Bankaların Kredi İşlemlerine İlişkin Yönetmelik’te vade sınırlamasından istisna edilecek tüketici kredilerinin tek tek sayılması yoluna gidildi. Yönetmeliğin önceki halinde 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun 57 nci maddesinin birinci fıkrasına atıf yapılarak, bu fıkrada tarif edilen konut finansmanı kapsamındaki krediler vade sınırlamasından muaf tutulmuşken bu kez tüketicilerin,
- Konut edinmeleri,
- konut tadilatı kapsamında konutun 22/11/2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 684 üncü maddesinde düzenlenen bütünleyici parçası niteliğini haiz olacak şekilde mal veya hizmet alımı amacıyla kullandıkları krediler ve
- konutların finansal kiralama yoluyla tüketicilere kiralanması işlemleri
vade sınırlamasından muaf tutuldu. Yönetmelik’te atıf yapılan 4721 sayılı Medeni Kanun’un 684 üncü maddesinde;
“Madde 684- Bir şeye malik olan kimse, o şeyin bütünleyici parçalarına da malik olur.
Bütünleyici parça, yerel âdetlere göre asıl şeyin temel unsuru olan ve o şey yok edilmedikçe, zarara uğratılmadıkça veya yapısı değiştirilmedikçe ondan ayrılmasına olanak bulunmayan parçadır.”
hükmü bulunuyor. Yönetmeliğin önceki halinde doğrudan 6362 sayılı Kanun’un 57/1 maddesine atıf yapıldığı için bu madde kapsamında sayılan “sahip oldukları konutların teminatı altında tüketicilere kredi kullandırılması” (konut teminatlı ihtiyaç kredileri) işlemlerinin de tüketici kredilerinde yer alan 36 aylık vade sınırından muaf olduğunun kabul edilmesi gerekiyordu. Ancak, BDDK bu konuda daha önce TBB’ye verdiği görüşlerinde konut veya başka herhangi bir gayrimenkulün teminat olarak alınması suretiyle kullandırılacak tüketici kredilerinin taksit vadesinin hiçbir şekilde 36 aydan daha uzun olmasının mümkün bulunmadığını bildirmişti. Bu defa vade sınırlamasından istisna tutulacak kredilerin Yönetmelik’te tek tek sayılması yoluna gidilerek bu konudaki tartışmaların ortadan kaldırıldığı görülüyor. Bankalar “sahip oldukları konutların teminatı altında tüketicilere kredi kullandırılması” işlemlerinde önceden de BDDK talimatları çerçevesinde hareket ettiklerinden bu düzenleme değişikliğinin önemli bir etkisinin olmayacağını düşünüyoruz.
6- Son olarak Bankaların Kredi İşlemlerine İlişkin Yönetmelik’te yapılan değişikliklerin aynen Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Yönetmelik’te de tekrarlandığını görüyoruz.
BDDK’nın yönetmelik taslaklarına ilişkin kuruluş birliklerine gönderdiği 15.10.2015 tarihli yazı ekindeki değişiklik gerekçelerinde, yerli üretimin güçlü olduğu dayanıklı tüketim malları sektöründe üretimin desteklenmesi amacıyla, temel ihtiyaç niteliğindeki ve fiili ömrü uzun olan beyaz eşya ve mobilya sektörü bakımından kredi kartlarında 12 taksit uygulamasına gidilmesinin uygun görüldüğü belirtilmişti. Eğitim ve öğrenim ücretinin finansmanı amacıyla kredi kartıyla yapılacak harcamaların ve kullanılacak kredilerin ise cari açığı ve tüketimi artırıcı etkisi bulunmadığı dikkate alınarak bu kredilerdeki vade ve taksit sınırlarının gevşetildiği açıklaması yapılmıştı.
Söz konusu değişiklikler Resmi Gazete’de yayımlandığı 25 Kasım 2015 tarihi itibarıyla yürürlüğe girmiş oldu.
Saygılarımızla,
PROCOMPLIANCE
BANKA KARTLARI VE KREDİ KARTLARI HAKKINDA YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA İLİŞKİN YÖNETMELİK 25 Kasım 2015 tarih ve 29543 sayılı Resmi Gazete |
|
ESKİ DÜZENLEME | YENİ DÜZENLEME |
Kart çıkaran kuruluşlarda koruyucu hükümler, hesap ve kayıt düzeni, mali tablolar ve denetim
MADDE 26 – … (7) Mal veya hizmet alımı sonrası belli bir ücret karşılığı borcun taksitlendirilmesi veya ödemenin ertelendiği dönemler de dâhil olmak üzere, kredi kartları ile gerçekleştirilecek mal ve hizmet alımları ile nakit çekimlerinde taksitlendirme süresi dokuz ayı geçemez. Kuyumla ilgili harcamalarda bu süre dört ayı geçemez. Kredi kartlarıyla gerçekleştirilecek telekomünikasyonla ilgili harcamalarda ve yemek, gıda, akaryakıt ile hediye kart, hediye çeki ve benzeri şekillerde herhangi somut bir mal veya hizmeti içermeyen ürünlerin alımlarında taksit uygulanamaz.
(8) Yedinci fıkranın ikinci ve üçüncü cümlesi, kurumsal kredi kartları hakkında uygulanmaz. |
Kart çıkaran kuruluşlarda koruyucu hükümler, hesap ve kayıt düzeni, mali tablolar ve denetim
MADDE 26 – … (7)Mal veya hizmet alımı sonrası belli bir ücret karşılığı borcun taksitlendirilmesi veya ödemenin ertelendiği dönemler de dâhil olmak üzere, kredi kartları ile gerçekleştirilecek mal ve hizmet alımları ile nakit çekimlerinde taksitlendirme süresi dokuz ayı geçemez. Kuyumla ilgili harcamalarda bu süre dört ay, beyaz eşya ve mobilya ile eğitim ve öğrenim ücretine ilişkin harcamalarda ise bu süre on iki ay olarak uygulanır. Kredi kartlarıyla gerçekleştirilecek telekomünikasyonla ilgili harcamalarda ve yemek, gıda, akaryakıt ile hediye kart, hediye çeki ve benzeri şekillerde herhangi somut bir mal veya hizmeti içermeyen ürünlerin alımlarında taksit uygulanamaz. (8) Kurumsal kredi kartları ile, mal veya hizmet alımı sonrası belli bir ücret karşılığı borcun taksitlendirilmesi veya ödemenin ertelendiği dönemler de dâhil olmak üzere gerçekleştirilecek mal ve hizmet alımları ile nakit çekimlerinde taksitlendirme süresi dokuz ayı geçemez. Bu süre, beyaz eşya ve mobilya ile eğitim ve öğrenim ücretine ilişkin harcamalarda on iki ay olarak uygulanır. |
BANKALARIN KREDİ İŞLEMLERİNE İLİŞKİN YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK 25 Kasım 2015 tarih ve 29543 sayılı Resmi Gazete |
|
ESKİ DÜZENLEME | YENİ DÜZENLEME |
Konut, taşıt ve tüketici kredilerine ilişkin sınırlamalar
MADDE 12/A – … (3) 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 57 nci maddesinin birinci fıkrasında tarif edilen konut finansmanı kapsamında kullandırılan krediler ile diğer gayrimenkul alımı amaçlı krediler hariç olmak üzere, tüketici kredilerinin vadesi otuz altı ayı, taşıt kredileri ile taşıt teminatlı kredilerin vadesi kırk sekiz ayı aşamaz. |
Konut, taşıt ve tüketici kredilerine ilişkin sınırlamalar
MADDE 12/A – … (3) Konut edinmeleri ve konut tadilatı kapsamında konutun 22/11/2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 684 üncü maddesinde düzenlenen bütünleyici parçası niteliğini haiz olacak şekilde mal veya hizmet alımı amacıyla tüketicilere kullandırılan krediler, konutların finansal kiralama yoluyla tüketicilere kiralanması, diğer gayrimenkul alımı amaçlı krediler ve eğitim ve öğrenim ücretinin finansmanı amacıyla kullandırılacak krediler ile bu kredilerin yeniden finansmanı amacıyla kullandırılan krediler hariç olmak üzere, tüketici kredilerinin vadesi otuz altı ayı, taşıt kredileri ile taşıt teminatlı kredilerin vadesi kırk sekiz ayı aşamaz. |
FİNANSAL KİRALAMA, FAKTORİNG VE FİNANSMAN ŞİRKETLERİNİN KURULUŞ VE FAALİYET ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK 25 Kasım 2015 tarih ve 29543 sayılı Resmi Gazete |
|
ESKİ DÜZENLEME |
YENİ DÜZENLEME |
Taşıt ve tüketici kredilerine ilişkin sınırlamalar
MADDE 11/A – (1) Tüketicilere, binek araç edinimi amacıyla kullandırılacak taşıt kredilerinde ve taşıt teminatlı kredilerde veya yapılacak finansal kiralama işlemlerinde, kredi tutarının taşıtın değerine oranı taşıtın nihai fatura değeri elli bin Türk Lirası ve altında olanlar için yüzde yetmişi aşamaz. Bu oran, nihai fatura değeri elli bin Türk Lirasını aşan binek araçlarda, bedelin elli bin Türk Lirasına kadar olan kısmı için yüzde yetmiş, elli bin Türk Lirasının üstünde olan kısım için yüzde elli olarak uygulanır. İkinci el binek araçlarda taşıtın değerinin tespitinde kasko değeri esas alınır. (2) 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 57 nci maddesinin birinci fıkrasında tarif edilen konut finansmanı kapsamında kullandırılan krediler ile diğer gayrimenkul alımı amaçlı krediler hariç olmak üzere, tüketici kredilerinin vadesi otuz altı ayı, taşıt kredileri ile taşıt teminatlı kredilerin vadesi kırk sekiz ayı aşamaz.
(3) Bu maddenin birinci ve ikinci fıkralarındaki sınırlamalar, bu maddenin yayımı tarihinden önce kullandırılan krediler ile bu kredilerin yeniden yapılandırılması halinde uygulanmaz. (4) Bu maddede belirtilen sınırların aşılması halinde, aşan kredi tutarı şirketin özkaynağının hesaplanmasında sermayeden indirilen değer olarak dikkate alınır. |
Taşıt ve tüketici kredilerine ilişkin sınırlamalar
MADDE 11/A – (1) Tüketicilere, binek araç edinimi amacıyla kullandırılacak taşıt kredilerinde ve taşıt teminatlı kredilerde veya yapılacak finansal kiralama işlemlerinde, kredi tutarının taşıtın değerine oranı taşıtın nihai fatura değeri elli bin Türk Lirası ve altında olanlar için yüzde yetmişi aşamaz. Bu oran, nihai fatura değeri elli bin Türk Lirasını aşan binek araçlarda, bedelin elli bin Türk Lirasına kadar olan kısmı için yüzde yetmiş, elli bin Türk Lirasının üstünde olan kısım için yüzde elli olarak uygulanır. İkinci el binek araçlarda taşıtın değerinin tespitinde kasko değeri esas alınır. (2) Konut edinmeleri ve konut tadilatı kapsamında konutun 22/11/2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 684 üncü maddesinde düzenlenen bütünleyici parçası niteliğini haiz olacak şekilde mal veya hizmet alımı amacıyla tüketicilere kullandırılan krediler, konutların finansal kiralama yoluyla tüketicilere kiralanması, diğer gayrimenkul alımı amaçlı krediler ve eğitim ve öğrenim ücretinin finansmanı amacıyla kullandırılacak krediler ile bu kredilerin yeniden finansmanı amacıyla kullandırılan krediler hariç olmak üzere, tüketici kredilerinin vadesi otuz altı ayı, taşıt kredileri ile taşıt teminatlı kredilerin vadesi kırk sekiz ayı aşamaz. (3) Bu maddenin birinci ve ikinci fıkralarındaki sınırlamalar, bu maddenin yayımı tarihinden önce kullandırılan krediler ile bu kredilerin yeniden yapılandırılması halinde uygulanmaz. (4) Bu maddede belirtilen sınırların aşılması halinde, aşan kredi tutarı şirketin özkaynağının hesaplanmasında sermayeden indirilen değer olarak dikkate alınır. |