BDDK’nın Bazı Swap, Forward ve Opsiyon Gibi Türev İşlemlere Getirdiği Sınırlamada 90 Günden Uzun Vadeli İşlemlerin Dikkate Alınma Oranı
BDDK, 13.08.2018 tarihinde Kurum internet sitesinde yaptığı basın açıklamasında (Bkz. 14.08.2018 tarihli yazımız), bankaların yurt dışı yerleşiklerle gerçekleştirdikleri bir bacağı döviz diğer bacağı TL olan para swaplarından, işlemin başlangıç tarihinde spotta yurt içi bankaların TL verip döviz aldıkları swap işlemleri ile yine bu mahiyetteki swap benzeri (spot + vadeli döviz işlemi) işlemler toplamının bankaların en son hesapladıkları yasal özkaynaklarının %50’sini geçemeyeceğini duyurmuş,
– 15.08.2018 tarihinde yaptığı Basın Açıklaması ile (Bkz. 15.08.2018 tarihli yazımız), yasal özkaynakların %50’si olarak belirlenen bu sınırın %25’e indirildiğini açıklamış,
– 17.08.2018 tarihinde yaptığı Basın Açıklaması ile (Bkz. 18.08.2018 tarihli yazımız) yukarıda belirtilen sınırlamanın kapsamına, bankaların vadede TL alım yönünde gerçekleştirecekleri forward, opsiyon ve bu gibi swap dışındaki türev işlemlerinin de dahil edilmesine karar verildiğini duyurmuş,
– ve son olarak 08.09.2018 tarihinde yaptığı Basın Açıklamasında, % 25 sınırlamasına dahil edilen işlemlerden, bankaların konsolidasyona tabi yurt dışındaki kredi kuruluşu ve finansal kuruluş niteliğini haiz ortaklıklarıyla gerçekleştirdiği işlemlerin hesaplamadan muaf tutulmasının uygun bulunduğunu açıklamıştı.
Görüleceği üzere BDDK’nın Ağustos 2018 ayında döviz kurunda görülen yüksek volatiliteye ilişkin aldığı önlemlerden biri olan Swap işlemler sınırlaması yayınlandığı günden bu yana 3 revizyon geçirdi.
Söz konusu düzenlemede son değişiklik ise BDDK’nın 17.09.2018 tarihinde akşam saatlerinde yaptığı Basın Açıklaması ile gerçekleştirildi.
Bahis konusu basın açıklamasında, % 25 sınırlamasına dahil edilen işlemlerin hesaplamasında 90 ilâ 360 gün vadeli işlemlerin %75, 360 gün ve üzeri vadeli işlemlerin ise %50 oranında dikkate alınmasının uygun bulunduğu belirtildi.
Bu çerçevede, düzenlemenin getirdiği sınırlama kapsamındaki türev işlemlerden 90 gün ve daha üzeri vadelerde yapılan işlemlerin hesaplamada daha düşük risk ağırlığı ile dikkate alınması sağlanarak bankaların bu vadeler ve üzerindeki işlemleri mevcuda göre daha yüksek limitlerle gerçekleştirebilmelerine imkan tanınmış oldu.
BDDK’nın getirdiği sınırlama kapsamındaki türev işlemler Türkiye’ye portföy yatırımı yapan yabancı yerleşiklerce yatırımlarının riskten korunmasını sağlamak için bir hedge enstrümanı olarak da kullanılıyor. BDDK, yaptığı son düzenlemede bu tip orta (90 ila 360 gün arası) ve uzun vadeli (360 gün ve üzeri) işlemlerin hesaplamada daha düşük ağırlıkta dikkate alınmasını sağlayarak bu tip işlemlerin yapılabilmesi için bankalara ek limit tanımlamış oluyor.
Aslında bu düzenleme BDDK’ca 07.09.2018 tarihinde yapılan bir Basın Açıklaması ile daha önceden de duyurulmuş, ancak, söz konusu Basın Açıklaması daha sonra BDDK tarafından geri çekilerek 08.09.2018 tarihinde %25 sınırlamasına dahil edilen işlemlerden, bankaların konsolidasyona tabi yurt dışındaki kredi kuruluşu ve finansal kuruluş niteliğini haiz ortaklıklarıyla gerçekleştirdiği işlemlerin istisna tutulmasına ilişkin düzenleme yayınlanmıştı. BDDK son yaptığı açıklama ile daha önce uygulama almayı düşündüğü tedbiri 17.09.2018 tarihi itibarıyla yürürlüğe almış oluyor.
Saygılarımızla,
“UYARI: Bu yazı yalnızca bilgilendirme amacıyla yayımlanmış olup, herhangi bir hukuki görüş, yönlendirme ve tavsiye içermemektedir. Ayrıca, bilgiler yazının hazırlandığı tarihteki mevzuat göz önünde bulundurularak verilmiş olup, yazı içeriği aradan geçen zaman içerisinde mevzuat değişiklikleri ve ilgili kurumların konu hakkındaki görüşleri çerçevesinde güncelliğini yitirmiş olabilir.”
BDDK’NIN 17.09.2018 TARİHLİ BASIN AÇIKLAMASI