BDDK Tarafından Hazırlıkları Sürdürülen Düzenleme Çalışmaları (Mayıs 2019)
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK)’nun 2018 Yıllık Faaliyet Raporu, 24 Mayıs 2019 tarihinde Kurum’un internet sitesinde yapılan Basın Açıklaması ile kamuoyuna duyuruldu.
Kurum’un 2018 Yıllık Faaliyet Raporu‘nun 49 ila 50 nci sayfalarında hali hazırda “Hazırlıkları Sürdürülen Düzenleme Çalışmaları” hakkında da bilgi veriliyor. Söz konusu taslak düzenlemelerden aşağıda yer alan üçü Kurum’un önceki sene yayımlanan Faaliyet Raporu’nda da hazırlıkları sürdürülen düzenleme çalışmaları arasında yer alıyordu:
1- Bankaların Net İstikrarlı Fonlama Oranı Hesaplamasına İlişkin Yönetmelik Taslağı,
2- Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik Taslağı,
3- Kredi Riski Azaltım Tekniklerine İlişkin Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ Taslağı”
Söz konusu düzenleme çalışmaları arasında yer alan ve önceki aylarda kamuoyu görüşüne açılan “Bankaların Bilgi Sistemleri ve Elektronik Bankacılık Hizmetleri Hakkında Yönetmelik Taslağı”nın ise Rapor’da bilgisi verilen düzenleme çalışmaları arasında bankaların mevcut faaliyetleri üzerinde en çok etkisi olacak düzenleme olduğu görülüyor.
Bu kapsamda BDDK tarafından yayımlanması beklenen ve halen taslak halinde olan düzenlemeler hakkında bilgileri BDDK’nın 2018 Yıllık Faaliyet Raporu’nda yer aldığı şekliyle aşağıda paylaşıyoruz:
Bankaların Net İstikrarlı Fonlama Oranı Hesaplamasına İlişkin Yönetmelik Taslağı
Basel Bankacılık Denetim Komitesi (BCBS) tarafından 2014 Ekim ayında kabul edilen ve hakkındaki en son değişiklik 2018 Haziran ayında yayımlanan Net İstikrarlı Fonlama Oranına İlişkin Basel III Standardı ve ilgili dokümanlar dikkate alınarak Bankaların Net İstikrarlı Fonlama Oranı Hesaplamasına İlişkin Yönetmelik Taslağı hazırlanmıştır. Basel III standardı ile bankaların orta ve uzun vadede maruz kalabilecekleri fonlama riskinin likidite düzeylerinin bozulmasına yol açmasını önleyebilmek amacıyla, pasif yapılarını güçlendirerek daha istikrarlı ve güvenilir bir fonlama yapmalarının sağlanması hedeflenmektedir. Hem konsolide hem de konsolide olmayan biçimde ölçülmesi planlanan net istikrarlı fonlama oranının Mart, Haziran, Eylül ve Aralık dönemleri itibarıyla üçer aylık basit aritmetik ortalamasının yüzde yüzden az olmaması gerekmektedir.
Bankaların Kaldıraç Oranı Ölçümüne İlişkin Yönetmelik Taslağı
Kaldıraç oranı hesaplamasında yapılması planlanan menkul kıymet veya emtia teminatlı finansman işlemlerinin, bilanço içi varlıklar yerine ayrı bir risk tutarı kalemi olarak hesaplanması ve hesaplama yönteminin muhtelif netleştirme kriterleri çerçevesinde detaylandırılması, bilanço içi ve bilanço dışı varlıkların risk tutarından özel karşılığın yanı sıra genel karşılığın da düşülmesi, bilanço dışı işlemlerin risk tutarları hesaplanırken, bilanço dışı işlemlere Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmeliğin 5 inci maddesinin üçüncü fıkrasında belirtilen dönüştürme oranlarının uygulanması, türev finansal araçların ve kredi türevlerinin risk tutarlarına ilişkin hesaplama yönteminin değişmesi gibi yenilikler getirmesi planlanmaktadır. Bu yeniliklerin mevcut Yönetmeliğin içeriğinde ve yapısında kapsamlı değişiklikler yaratacağı dikkate alınarak, yönetmelik değişiklik taslağı hazırlanması yerine Bankaların Kaldıraç Oranı Ölçümüne İlişkin Yönetmelik Taslağı hazırlanmış ve bu Taslak ile mevcut Yönetmeliğin yürürlükten kaldırılması öngörülmüştür.
Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik Taslağı
Basel Bankacılık Denetim Komitesi (BCBS) tarafından ortaya konulan Basel III reform önerileri kapsamında, karşı taraf kredi riski hesaplamasına ve merkezi karşı taraflara olan risklere ilişkin sermaye yükümlülüğü hesaplamasına dair getirilen değişiklikler “Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik” ekleri EK-2 ve EK-4’te düzenlenerek 23/10/2015 tarihli ve 29511 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır. Sonrasında BCBS tarafından yayımlanan “The Standardised Approach for Measuring Counterparty Credit Risk Exposures” adlı doküman ile karşı taraf kredi riski hesaplamasında bazı değişiklikler öngörülmüş olup, karşı taraf kredi riski hesaplamasında “gerçeğe uygun değerine göre değerleme yöntemi” ile “standart yöntem” yerine “karşı taraf kredi riski ölçümüne ilişkin standart yaklaşım”ın kullanılması gerekli kılınmıştır. Bu çerçevede, Basel III’e tam uyumun sağlanabilmesini teminen anılan Yönetmeliğin EK-2’sinde değişiklik yapılması ihtiyacı hasıl olmuştur. Buna ilaveten, yine BCBS tarafından hazırlanan “Capital Requirements for Bank Exposures to Central Counterparties” adlı doküman ile merkezi karşı taraflara olan risklere ilişkin sermaye yükümlülüğü hesaplamasında değişiklikler öngörülmüş olup, Basel III’e tam uyumun sağlanabilmesini teminen Yönetmeliğin EK-4’ünde de değişiklik yapılması ihtiyacı hasıl olmuştur. Bu kapsamda, Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik Taslağı hazırlanmıştır.
Kredi Riski Azaltım Tekniklerine İlişkin Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ Taslağı
Karşı taraf kredi riski hesaplamasında “gerçeğe uygun değerine göre değerleme yöntemi” ile “standart yöntem” yerine “karşı taraf kredi riski ölçümüne ilişkin standart yaklaşım”ın kullanılmasının bir sonucu olarak “Kredi Riski Azaltım Tekniklerine İlişkin Tebliğ”in ilgili yerlerinde “gerçeğe uygun değerine göre değerleme yöntemi” ve/veya “standart yöntem”e yapılan atıfların “karşı taraf kredi riski ölçümüne ilişkin standart yaklaşım”a yapılacak şekilde değiştirilmesi ihtiyacı hasıl olmuş ve bu çerçevede bir tebliğ değişiklik taslağı hazırlanmıştır.
Bankaların Risk Yönetimine İlişkin Olarak Bankalarca Kamuya Yapılacak Açıklamalar Hakkında Tebliğ Taslağı
Basel Bankacılık Denetim Komitesi (BCBS) tarafından 2015 Ocak ayında yayımlanan “Revised Pillar 3 Disclosure Requirements” adlı Basel standardı dikkate alınarak “Bankalarca Risk Yönetimine İlişkin Kamuya Yapılacak Açıklamalar Hakkında Tebliğ” (mevcut Tebliğ) hazırlanmış ve bu Tebliğ 23/10/2015 tarihli ve 29511 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır. BCBS tarafından daha sonra anılan standartta bazı değişiklikler yapılmıştır. Basel standartlarında yapılan değişikliklerin mevcut Tebliğin yapısı ve içeriğinden kapsamlı şekilde farklı olması nedeniyle tebliğ değişiklik taslağı hazırlanması yerine yeni bir Tebliğ Taslağı hazırlanmış, mevcut Tebliğin de taslak düzenlemenin yürürlüğe girmesini müteakip yürürlükten kaldırılması öngörülmüştür.
Bankaların Bilgi Sistemleri ve Elektronik Bankacılık Hizmetleri Hakkında Yönetmelik Taslağı
14/09/2007 tarihli ve 26643 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Bankalarda Bilgi Sistemleri Yönetiminde Esas Alınacak İlkelere İlişkin Tebliğ”in yayımlandığı tarihten günümüze kadar bilişim teknolojilerinde önemli gelişmeler yaşanmıştır. Bankaların hâlihazırda kullandığı çeşitli hizmet kanalları, bu hizmetlerin kullanımından kaynaklanacak riskler, teknolojik altyapı, siber ve fiziksel güvenlik kontrolleri gibi bilgi sistemleri yönetimi bileşenlerine ilişkin kontrollerin, teknolojik gelişmeler karşısında güncellenmesi ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Hem Kurumca hem de bağımsız denetim kuruluşları tarafından gerçekleştirilen denetim çalışmalarında edinilen tecrübeler, bankaların bilgi sistemlerinin yönetimi ve denetimi konusundaki diğer ülke düzenlemeleri, denetim ve gözetim faaliyetlerinde tespit edilen sorunları gidermek amacı ile verilen talimatlar, konu hakkında yapılan değerlendirmeler ve hazırlanan raporlar ile diğer kurumlardan, bankalardan ve banka müşterilerinden gelen talepler, öneriler ve şikâyetlerin değerlendirilmesi sonucunda, Tebliğin yerini almak üzere “Bankaların Bilgi Sistemleri ve Elektronik Bankacılık Hizmetleri Hakkında Yönetmelik Taslağı” hazırlanmıştır. Tebliğ’de yer alan bankaların bilgi sistemleri yönetiminde esas alacakları genel hükümlere ilave olarak, Yönetmelik Taslağı’nda dijital kanallar üzerinden verilen bankacılık hizmetlerinde sektöre yön verebilecek yenilikçi yaklaşımlara ilişkin hükümler de yer almaktadır.
Bankaların Katılım Bankacılığı İlke ve Standartlarına Uyumuna İlişkin İç Sistemleri Hakkında Tebliğ Taslağı
Söz konusu Tebliğ ile katılım bankaları ile Bankaların Kredi İşlemlerine İlişkin Yönetmeliğin 19 uncu maddesinin birinci fıkrasında sayılan yöntemlere dayalı olarak, müşterilerine finansman sağlayan kalkınma ve yatırım bankalarının faizsiz bankacılık ilke ve standartlarına uygun şekilde faaliyet göstermelerini teminen kuracakları iç sistemlere ilişkin usul ve esaslar düzenlenecektir.
Saygılarımızla,
Hamdi GİRGİN
“UYARI: Bu çalışmada yer alan görüşler, yazarın kendi görüşleri olup, çalıştığı kurumun görüşlerini yansıtmamaktadır. Bu yazı yalnızca bilgilendirme amacıyla yayımlanmış olup, herhangi bir hukuki görüş, yönlendirme ve tavsiye içermemektedir. Ayrıca, bilgiler yazının hazırlandığı tarihteki mevzuat göz önünde bulundurularak verilmiş olup, yazı içeriği aradan geçen zaman içerisinde mevzuat değişiklikleri ve ilgili kurumların konu hakkındaki görüşleri çerçevesinde güncelliğini yitirmiş olabilir.”
Makalenin yazarı Hamdi Girgin 2001 – 2004 yılları arasında Bankalar Yeminli Murakıp Yardımcısı, 2004 yılından 2010 yılı sonuna kadar da Bankalar Yeminli Murakıbı olarak Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nda görev yaptı. 2011 yılı başından bu yana özel bir bankada Mevzuat ve Uyum Müdürü olarak görev yapmaktadır. Bankacılık, AML ve sermaye piyasası mevzuatı başta olmak üzere banka ve finans kurumlarını ilgilendiren her türlü mevzuat üzerinde çalışmaktadır.
BDDK YILLIK FAALİYET RAPORU 2018
Loading...
Reload document 
Open in new tab 
