Bankaların Risk Yönetimine İlişkin Kamuya Yapacakları Açıklamaların Kapsamı Genişliyor
25 Ekim 2015 tarihinde burada yayımladığımız yazımızda BDDK tarafından Basel Düzenlemelerine Uyum kapsamında 23.10.2015 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ve Tebliğ değişikliklerinden bahsetmiş ve bu değişiklikler hakkındaki detay analizlerimize önümüzdeki günlerde yer vereceğimizi belirtmiştik. Söz konusu Resmi Gazete’de yayımlanan 16 adet Yönetmelik ve Tebliğ değişikliği arasında 4’ünü bankaların risk yönetimine ilişkin kamuya yapacakları açıklamalara ilişkin düzenlemeler getirmelerinden ötürü bir arada değerlendirmek gerekiyor. Bunlar:
– Bankalarca Yıllık Faaliyet Raporunun Hazırlanmasına ve Yayımlanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik,
– Bankaların Muhasebe Uygulamalarına ve Belgelerin Saklanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik,
– Bankalarca Risk Yönetimine İlişkin Kamuya Yapılacak Açıklamalar Hakkında Tebliğ ve
– Bankalarca Kamuya Açıklanacak Finansal Tablolar ile Bunlara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar Hakkında Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ.
Yukarıda verilen Yönetmelik ve Tebliğler ile yapılan değişikliklere baktığımızda;
Bankalarca Yıllık Faaliyet Raporunun Hazırlanmasına ve Yayımlanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin “Yıllık Faaliyet Raporunun İçeriği” başlıklı 6 ncı maddesinde yapılan değişiklikle,
– Bankalarca yayımlanacak yıllık faaliyet raporlarının finansal bilgilerin ve risk yönetimine ilişkin değerlendirmelerin verileceği üçüncü bölümünde, risk türleri itibarıyla uygulanan risk yönetimi politikalarına ilişkin bilgilerin yanısıra risk yönetimi açıklamalarına da yer verileceğinin düzenlendiğini görüyoruz. Bu değişiklik 31.03.2016 tarihinde yürürlüğe girecek.
Bankaların Muhasebe Uygulamalarına ve Belgelerin Saklanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin “Finansal Raporlar” başlıklı 10 uncu maddesinde yapılan değişiklikle ise,
– Risk Yönetimine ilişkin açıklamalar yıl sonu ve ara dönem finansal raporlarının bileşenleri arasına ilave edildi. Bu değişiklik de 31.03.2016 tarihinde yürürlüğe girecek.
“Bankalarca Kamuya Açıklanacak Finansal Tablolar ile Bunlara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar Hakkında Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ”de yapılan değişikliklere bakıldığında ise bu Tebliğ’de aynı tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan “Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ve “Bankalarca Risk Yönetimine İlişkin Kamuya Yapılacak Açıklamalar Hakkında Tebliğ” ile getirilen düzenlemelere paralel değişiklikler yapıldığı görülüyor. Bu çerçevede;
1- Tebliğ’in “Sermaye Yeterliliği Standart Oranı” başlıklı 7 nci maddesinin başlığı “Özkaynaklar” olarak değiştirilerek bu bölümde özkaynak kalemlerine ilişkin bilgi verilen tablodaki alt kalemler, BDDK’nın 23.10.2015 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan bankaların özkaynaklarının hesaplanmasına ilişkin yönetmelikle yaptığı değişikliklere paralel olarak revize edildi.
2- Tebliğ’in 7 nci maddesi 2 nci fıkrasında yapılan değişiklikle ana ortaklık bankalar özkaynak hesaplamasına dahil edecekleri ilave ana sermaye ve katkı sermaye unsurlarına ilişkin kredi sözleşmesini veya borçlanma aracı metnini internet sayfalarında açıklamakla yükümlü kılındı.
3- Bankalar Tebliğ’in 7 nci maddesi 1 inci fıkrasında yer alan özkaynak kalemlerine ilişkin bilgiler tablosu ile konsolide özkaynak kalemlerine ilişkin bilgiler tablosundaki tutarlar ile aynı Tebliğ uyarınca yayımlanan konsolide ve konsolide olmayan bilançolardaki tutarlar arasındaki mutabakatı sağlamak üzere gerekli açıklamaları yapmakla yükümlü kılındı.
4- Tebliğ’in “Piyasa Riski” başlıklı 9 uncu maddesi, “Operasyonel Risk” başlıklı 10 uncu maddesi, “Bankacılık Hesaplarından Kaynaklanan Faiz Oranı Riski” başlıklı 12/A maddesi, “Menkul Kıymetleştirme Pozisyonları” başlıklı 13/A maddesi, “Kredi Riski Azaltım Teknikleri” başlıklı 13/B maddesi ve “Risk Yönetim Hedef ve Politikaları” başlıklı 13/C maddesi yürürlükten kaldırıldı.
5- Tebliğ’in 13 üncü maddesinde yer alan cari döneme ilişkin likidite karşılama oranı tablosunda 19.08.2015 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan “Bankalarca Kamuya Açıklanacak Finansal Tablolar ile Bunlara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar Hakkında Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ”deki eksik veya hatalı başlıkların düzeltilmesine yönelik değişiklikler yapıldı. Öte yandan, bu değişiklikler 31.12.2015 tarihinde yürürlüğe gireceğinden “Likidite Riski Yönetimi ve Likidite Karşılama Oranı”, “Kaldıraç Oranı”na ilişkin açıklamalara bankaların 31.12.2015 mali tablolarına ilişkin dipnotlarında güncellenen formata göre yer verilmesi gerekiyor.
6- Bankaların ara dönem faaliyet raporlarını da Bankaların Muhasebe Uygulamalarına ve Belgelerin Saklanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğe ve Türkiye Muhasebe Standartlarına uygun olarak, bu Tebliğ eklerinde belirlenen şekil ve içerikte hazırlamak zorunda oldukları hükmü Tebliğe eklendi.
7- Bankaların kamuya açıklayacakları finansal raporların içeriğini belirleyen Tebliğ’in 3 numaralı eki “kapak” ve “içindekiler” kısımlarında yapılan değişikliklerle raporların içerik kısımları Tebliğ’de yapılan değişikliklerle uyumlaştırıldı, ayrıca üç aylık konsolide ve konsolide olmayan finansal raporların son bölümünde Ara Dönem Faaliyet Raporlarına (Banka yönetim kurulu başkanı ve genel müdürünün ara dönem faaliyetlerine ilişkin değerlendirmelerini içerecek ara dönem faaliyet raporu) yer verilmesi öngörülüyor.
23.10.2015 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan bir diğer Tebliğ olan “Bankalarca Risk Yönetimine İlişkin Kamuya Yapılacak Açıklamalar Hakkında Tebliğ” ise yukarıda verilen Yönetmelik ve Tebliğ değişikliklerinde atıf yapılan risk yönetimi açıklamalarının kapsam, şekil ve içeriğini belirliyor. Bu Tebliğ’in 1 inci maddesinde Tebliğ’de yer alan risk yönetimine ilişkin açıklamalar ile 28.06.2012 tarihli ve 28337 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Bankalarca Kamuya Açıklanacak Finansal Tablolar ile Bunlara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar Hakkında Tebliğ“in üçüncü bölümünde yer alan risk yönetimine ilişkin açıklamaların bir bütün oluşturduğu belirtiliyor.
Yukarıda “Bankalarca Kamuya Açıklanacak Finansal Tablolar ile Bunlara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar Hakkında Tebliğ“in “Piyasa Riski” başlıklı 9 uncu maddesi, “Operasyonel Risk” başlıklı 10 uncu maddesi, “Bankacılık Hesaplarından Kaynaklanan Faiz Oranı Riski” başlıklı 12/A maddesi, “Menkul Kıymetleştirme Pozisyonları” başlıklı 13/A maddesi, “Kredi Riski Azaltım Teknikleri” başlıklı 13/B maddesi ve “Risk Yönetim Hedef ve Politikaları” başlıklı 13/C maddesinin yürürlükten kaldırıldığından bahsetmiştik. İşte yürürlükten kalkan bu maddelerdeki açıklamaların ve daha fazlasının “Bankalarca Risk Yönetimine İlişkin Kamuya Yapılacak Açıklamalar Hakkında Tebliğ” kapsamında yapılması öngörülüyor. 31.03.2016 tarihinde yürürlüğe girecek olan Tebliğ ile yapılan düzenlemeler kapsamında;
1- Bankalar, Tebliğ’de düzenlenen konsolide risk yönetimine ilişkin tablolar ve şablonlardan yararlanarak konsolide olmayan açıklamaları da düzenlemek ve kamuya açıklamakla yükümlü kılındı.
2- Bankalar risk yönetimine ilişkin bilgilerini finansal raporlarının bir unsuru olarak ayrı bir başlık altında kamuya açıklayacaklar. Risk Yönetimi açıklamaları bankaların yönetim kurulu başkanı, denetim komitesi üyeleri, genel müdürü, finansal raporlamadan sorumlu genel müdür yardımcısı ve ilgili birim müdürü veya bu unvanlara eş değer kişiler tarafından ad, soyad ve unvan belirtilmek suretiyle, yönetim kurulu tarafından kabul edilen iç kontrol süreci ile uyumlu olacak şekilde hazırlandığı belirtilerek imzalanacak.
3- Açıklamalar tablo ya da şablon biçiminde sunulacak. Şablonlar, tanımlar dikkate alınarak nicel veri ile doldurulacak. Genel itibarıyla nitel bilgiler içeren tablolarda gerekli durumlarda nicel veriye de yer verilecek.
4- Bankalar internet sayfalarında Tebliğ’in yürürlük tarihini baz alarak risk yönetimi açıklamalarına ilişkin en az 5 yıllık arşiv oluşturacaklar.
5- Risk yönetimi açıklamalarına ilişkin tablo ve şablonlar Tebliğ’in Ek-1’inde yer alan çizelgede belirtilen formatlar ve raporlanma sıklığı esas alınarak kamuya açıklanacak.
6- Bankalar risk yönetimi açıklamalarının tabi olduğu iç denetim ve iç kontrol süreçlerini kapsayan yönetim kurulu onaylı yazılı politikalar oluşturacaklar.
7- Tebliğ kapsamında kamuya yapılacak açıklamalar bağımsız denetime tabi tutulacak.
Yönetmelik ve Tebliğ değişikliklerinin karşılaştırmalı hali aşağıdaki tablolarda yer alıyor. Bankaların finansal tabloları ekinde kamuya yapacakları açıklamaları önemli ölçüde artıran ve politika oluşturulması ile internet sitelerinde düzenleme gerektiren söz konusu regülasyonlara uyum hazırlıklarına bir an evvel başlamalarında fayda bulunduğunu görüyoruz.
Saygılarımızla,
PROCOMPLIANCE
BANKALARCA YILLIK FAALİYET RAPORUNUN HAZIRLANMASINA VE YAYIMLANMASINA İLİŞKİN USUL VE ESASLAR HAKKINDA YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK 23.10.2015 tarih ve 29511 sayılı Resmi Gazete |
|
ESKİ | YENİ |
Yıllık Faaliyet Raporunun İçeriği
MADDE 6 – (1) Yıllık faaliyet raporu, içeriği aşağıda belirtilen bölümlerden oluşur: … c) Finansal bilgilerin ve risk yönetimine ilişkin değerlendirmelerin verileceği üçüncü bölümde, …. 6) Risk türleri itibarıyla uygulanan risk yönetimi politikalarına ilişkin bilgiler, … verilir. |
Yıllık Faaliyet Raporunun İçeriği
MADDE 6 – (1) Yıllık faaliyet raporu, içeriği aşağıda belirtilen bölümlerden oluşur: … c) Finansal bilgilerin ve risk yönetimine ilişkin değerlendirmelerin verileceği üçüncü bölümde, …. 6) Risk türleri itibarıyla uygulanan risk yönetimi politikalarına ilişkin bilgiler ile risk yönetimi açıklamaları, … verilir. |
BANKALARIN MUHASEBE UYGULAMALARINA VE BELGELERİN SAKLANMASINA İLİŞKİN USUL VE ESASLAR HAKKINDA YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK 23.10.2015 tarih ve 29511 sayılı Resmi Gazete |
|
ESKİ | YENİ |
Finansal Raporlar
MADDE 10 – (1) Bankalar tarafından bu Yönetmelik ve ilgili tebliğlerde belirtilen biçim ve içerikte hazırlanan yıl sonuna ilişkin finansal tablolar, bağımsız denetim raporu ve bunların ekinde yer alacak Kurulca açıklanması gerekli görülen ilave bilgiler yıl sonu finansal raporunu; kâr dağıtım tablosu hariç olmak üzere ilgili ara döneme ilişkin finansal tablolar, bağımsız denetim raporu ve bunların ekinde yer alacak banka yönetim kurulu başkanı ve genel müdürünün ara dönem faaliyetlerine ilişkin değerlendirmelerini içerecek ara dönem faaliyet raporu ile Kurulca açıklanması gerekli görülen ilave bilgiler ara dönem finansal raporunu oluşturur.
|
Finansal Raporlar
MADDE 10 – (1) Bankalar tarafından bu Yönetmelik ve ilgili tebliğlerde belirtilen biçim ve içerikte hazırlanan yıl sonuna ilişkin finansal tablolar, bağımsız denetim raporu ve bunların ekinde yer alacak Kurulca açıklanması gerekli görülen ilave bilgiler ile risk yönetimine ilişkin açıklamalar yıl sonu finansal raporunu; kâr dağıtım tablosu hariç olmak üzere ilgili ara döneme ilişkin finansal tablolar, bağımsız denetim raporu ve bunların ekinde yer alacak banka yönetim kurulu başkanı ve genel müdürünün ara dönem faaliyetlerine ilişkin değerlendirmelerini içerecek ara dönem faaliyet raporu ile Kurulca açıklanması gerekli görülen ilave bilgiler risk yönetimine ilişkin açıklamalar ara dönem finansal raporunu oluşturur. |
2 Cevaplar
[…] Kasım 2015 tarihinde yayımladığımız yazımızda BDDK tarafından Basel Düzenlemelerine Uyum kapsamında 23.10.2015 tarihli Resmi Gazete’de […]
[…] 2- Bankalarca Yıllık Faaliyet Raporunun Hazırlanmasına ve Yayımlanmasına İlişkin Usul ve Esasla…, […]