Bankalar, Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Tekdüzen Hesap Planına İlişkin Değişiklikler
01 Ağustos 2019 Tarihli ve 30849 sayılı Resmi Gazete’de BDDK tarafından,
— Tekdüzen Hesap Planı Hakkında Yönetmelik
yayımlandı. 01.01.2020 tarihinde yürürlüğe girmesi öngörülen söz konusu Yönetmelik değişiklikleri ve yeni yayımlanan Yönetmelik ile
1- Bankaların Muhasebe Uygulamalarına İlişkin Yönetmeliğin “Tekdüzen hesap planı ve izahnamesi” başlıklı 15 inci maddesi 01.01.2020 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlükten kaldırıldı. 01.01.2020 tarihi itibarıyla yürürlükten kalkacak olan söz konusu maddede “Bankalar tarafından uygulanacak tekdüzen hesap planı ve izahnameleri Kurulca düzenlenir.” hükmü bulunmaktaydı.
2- Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Muhasebe Uygulamalarına Dair Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin dördüncü fıkrası 01.01.2020 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlükten kaldırıldı. 01.01.2020 tarihi itibarıyla yürürlükten kalkacak olan fıkrada “Şirket tarafından uygulanacak tekdüzen hesap planı ve izahnamesi Kurulca düzenlenir.” hükmü bulunmaktaydı.
3- Yürürlükten kalkan söz konusu hükümler yerine 01.01.2020 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere “Tekdüzen Hesap Planı Hakkında Yönetmelik” (Yönetmelik) yayımlandı. Yönetmeliğin “amaç ve kapsam” başlıklı 1 inci maddesinde, Türkiye’de faaliyette bulunan bankalar, finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketlerinin bu Yönetmelik hükümlerine tâbi olduğu belirtiliyor.
Yönetmeliğin “geçiş süreci” başlıklı geçici maddesinde ise BDDK tarafından bu Yönetmelik hükümleri uyarınca hesap planları ve açıklamaları oluşturulana kadar,
- 20.09.2017 tarihli ve 30186 (mükerrer) sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmış olan Tekdüzen Hesap Planı ve İzahnamesi Hakkında Tebliğ ile,
- Katılım Bankalarınca Uygulanacak Tekdüzen Hesap Planı ve İzahnamesi Hakkında Tebliğ ve
- 24.12.2013 tarihli ve 28861 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmış olan Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerince Uygulanacak Tekdüzen Hesap Planı ve İzahnamesi Hakkında Tebliğ
hükümlerinin uygulanmaya devam olunacağı belirtiliyor.
Bu değişiklikler taslak halinde iken Türkiye Bankalar Birliği (TBB) tarafından taslak düzenlemelere ilişkin verilen görüşte finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketlerinin, bankalarla birlikte aynı Yönetmelik hükümlerine tabi kılınması, gelecekte bankalar ve ilgili şirketler tarafından kullanılacak tek bir hesap planı oluşturulacağı şeklinde yorumlanmıştı.
Yönetmeliğe bağlı olarak bankalar ve ilgili şirketlerce kullanılacak tek bir hesap planının yayımlanmasının ise konsolide mali tabloların hazırlanmasında kolaylık sağlayacağı görüşü ortaya çıkmıştı.
Yönetmelik uyarınca henüz herhangi bir hesap planı yayımlanmamış olması dolayısıyla Tekdüzen Hesap Planlarında ne ölçüde bir değişiklik yapılacağı şu aşamada bilinmiyor. Mevcut hesap planlarında önemli değişiklikler yapılması hem bankalar hem de finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketlerinin sistemsel alt yapıları üzerinde önemli geliştirmeler yapılmasını gerektirebilir. Yapılan bu değişikliklerin ise kaçınılmaz olarak gözetim formlarına, finansal raporlar ve dipnotlarına da etkileri olacaktır.
Bu sebeple ilgili hesap planlarının da Yönetmeliğin yürürlük tarihi olan 01.01.2020 tarihinde yürürlüğe girmesi durumunda gerekli sistemsel altyapı çalışmaları ve hazırlıkların tamamlanabilmesi açısından bankalar ve ilgili şirketler açısından önemli bir operasyonel yük doğabileceği düşünülüyor.
Ancak, Yönetmeliğin “geçiş süreci” başlıklı geçici madde hükmü uyarınca mevcut hesap planlarının 01.01.2020 tarihinden sonra bir süre daha uygulanmaya devam edilmesi de yüksek ihtimal. Öte yandan, BDDK’nın, bu Yönetmelik uyarınca mevcutta olduğu gibi bankalar, katılım bankaları ile finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketleri için ayrı hesap planları yayımlamaya devam etmesi de mümkün görünüyor.
Saygılarımızla,
“UYARI: Bu yazı yalnızca bilgilendirme amacıyla yayımlanmış olup, herhangi bir hukuki görüş, yönlendirme ve tavsiye içermemektedir. Ayrıca, bilgiler yazının hazırlandığı tarihteki mevzuat göz önünde bulundurularak verilmiş olup, yazı içeriği aradan geçen zaman içerisinde mevzuat değişiklikleri ve ilgili kurumların konu hakkındaki görüşleri çerçevesinde güncelliğini yitirmiş olabilir.”
TEKDÜZEN HESAP PLANI HAKKINDA YÖNETMELİK (01.08.2019)