Banka ve Kredi Kartları Kanunu, Tüketici Kanunu, Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerine İlişkin Kanunda Yapılan Değişiklikler

“7222 sayılı Bankacılık Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun“ (7222 sayılı Kanun) 25.02.2020 tarihli ve 31050 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yayımı tarihinde yürürlüğe girdi. Bu Kanun taslak halinde iken 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’na ilişkin getirdiği değişikliklere 10 Şubat 2020 tarihli yazımızda değinmiştik. İlgili yazıya buradan erişebilirsiniz.

Bugünkü yazımızın konusunu ise artık Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren bu Kanun ile,

• 5464 sayılı Banka ve Kredi Kartları Kanunu’nda,
• 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nda ve,
• 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’da

yapılan değişiklikler oluşturuyor.

5464 sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanununda Yapılan Değişiklikler

7222 sayılı Kanun’un 20 nci maddesi ile 5464 sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu’nun “Faiz hesaplaması” başlıklı 26 ncı maddesinin üçüncü fıkrasındaki

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, azami akdi ve gecikme faiz oranlarını tespit etmeye yetkilidir ve belirlediği bu oranları 3 ayda bir açıklar.“

ifadesi,

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, azami akdi ve gecikme faiz oranlarını tespit ve ilan etmeye yetkilidir.”

şeklinde değiştirildi ve böylece TCMB’nin kredi kartlarına ilişkin tespit ettiği azami akdi ve gecikme faiz oranlarını 3 aylık dönemlerle açıklama zorunluluğu kaldırıldı. Bu değişiklik sonrası TCMB’nin kredi kartlarına ilişkin azami akdi ve azami gecikme faiz oranlarını 3 aylık dönemleri beklemeden, piyasalarda oluşan değişikliklere bağlı olarak gerektiği zamanlarda ve belirli bir takvime bağlı olmadan belirlemesini bekleyebiliriz.

Bu değişiklik bireysel ve ticari kredili mevduat hesaplarının (KMH) faiz oranları da TCMB’nin açıkladığı kredi kartı faiz oranlarına bağlı olarak belirlendiği için bu hesapların faiz oranı değişim sıklıklarını da etkileyecektir. Değişikliğin TCMB’ye kredi kartı ve KMH faiz oranlarını belirli bir süreyi beklemeden gerektiğinde değiştirmek için esneklik sağlaması bakımından olumlu olduğunu ve piyasa ihtiyaçlarını karşıladığını söyleyebiliriz.

Öte yandan, 7222 sayılı Kanun’un 21 inci maddesi ile 5464 sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu’nun “idari para cezaları” başlıklı 35 inci maddesindeki idari para cezalarının tutarları da artırıldı. Ayrıca, ilgili maddeye eklenen

“Kurul, yaptırım kararı verilinceye kadar aykırılığın birden fazla işlenmiş olmasını veya idari para cezasının uygulanmasından itibaren iki yıl içerisinde aynı aykırılığın tekrarlanmasını dikkate alarak bu fıkrada yer alan tutarları iki katına kadar artırarak uygulamaya yetkilidir.”

hükmü ile Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (Kurul)’na bir fiil hakkında idari yaptırım kararı verilinceye kadar aykırılığın birden fazla işlenmiş olmasını veya idari para cezasının uygulanmasından itibaren iki yıl içerisinde aynı aykırılığın tekrarlanmasını dikkate alarak daha yüksek tutarda (maddedeki cezaların iki katına kadar) idari para cezası uygulama hakkı verildi.

6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanununda Yapılan Değişiklikler

7222 sayılı Kanun’un 22 nci maddesi ile 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun “kuruluş şartları” başlıklı 5 inci maddesine,

(2) Birinci fıkranın (e) bendinde yer alan tutar faktoring şirketleri için elli milyon Türk lirası olarak uygulanır.”

hükmü eklendi. Böylece faktoring şirketleri için asgari ödenmiş sermaye şartı 20 milyon TL’den 50 milyon TL’ye çıkarılmış oldu. Kanun’un bu maddesinin yürürlük tarihi de diğer maddeleri ile birlikte Resmi Gazete’de yayımlandığı tarih olan 25 Şubat 2020 olarak belirlenmiş durumda. Ancak, 6361 sayılı Kanuna eklenen aşağıdaki geçici madde ile faktoring şirketlerine ödenmiş sermayelerini 50 milyon TL seviyesine getirmeleri için 25.02.2020 tarihinden itibaren 1 yıllık bir süre verildi. BDDK uygun görmesi halinde bu süreyi 2 yılı geçmemek üzere artırabilecek. Öngörülen sürelerde asgari ödenmiş sermayelerini artırmayan şirketlerin faaliyet izinleri iptal edilecek.

Faktoring şirketlerinin asgari ödenmiş sermayelerinin artırılması

GEÇİCİ MADDE 6 – (1) Faktoring şirketleri asgari ödenmiş sermayelerini bu maddenin yürürlük tarihinden itibaren bir yıl içinde 5 inci maddenin ikinci fıkrasında belirtilen tutara artırmak zorundadır.

(2) Kurulca uygun görülmesi hâlinde birinci fıkrada yer alan süre Kurulca iki yılı geçmemek üzere uzatılabilir.

(3) Bu maddede öngörülen sürelerde asgari ödenmiş sermayelerini artırmayanların faaliyet izinleri iptal edilir.”

Öte yandan, 7222 sayılı Kanun’un 23 üncü maddesi ile 6361 sayılı Kanun’da yapılan bir diğer değişiklikle Kanun’da yer alan idari para cezası tutarları artırıldı. 5464 sayılı Kanun’da, Kurul’a verilen yetkiye benzer şekilde, Kurul’a, yaptırım kararı verilinceye kadar aykırılığın birden fazla işlenmiş olmasını veya idari para cezasının uygulanmasından itibaren iki yıl içerisinde aynı aykırılığın tekrarlanmasını dikkate alarak idari para cezası tutarlarını iki katına kadar artırarak uygulamaya yetkisi tanındı.

6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunda Yapılan Değişiklikler

7222 sayılı Kanun’un 39 uncu maddesi ile 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 4 üncü maddesinin üçüncü fıkrasının ikinci cümlesinde yer alan “Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu” ibaresi “Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası” şeklinde değiştirildi.

Peki bu düzenleme ne anlama geliyor? 6502 sayılı Kanun’un 4/3 fıkrası, bankalar, tüketici kredisi veren finansal kuruluşlar ve kart çıkaran kuruluşlar tarafından tüketiciye sunulan ürün veya hizmetlerde tüketiciden faiz dışında alınacak her türlü ücret, komisyon ve masraf türleri ile bunlara ilişkin usul ve esasları belirleme yetkisini BDDK’ya veriyordu. Şimdi bu yetki BDDK’dan alınarak TCMB’ye aktarılmış oldu. TCMB’nin ticari müşterilerden alınabilecek ücret ve komisyonları belirleme yetkisinin de bulunduğunu düşünürsek bu iki yetkinin tek kurumda toplanması ile işin tek elden yönetilmesinin amaçlandığını düşünebiliriz.

Öte yandan, bu değişiklikle birlikte daha önce BDDK tarafından 3.10.2014 tarihli ve 29138 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe konulan ve yakın zamanda değişiklik yapılan (bkz. 10.02.2020 tarihli yazımız) “Finansal Tüketicilerden Alınacak Ücretlere İlişkin Usûl ve Esaslar Hakkında Yönetmelik“in yürürlükten kaldırılarak yerine benzeri bir düzenlemenin TCMB tarafından yapılmasını beklemek yanlış olmayacaktır.

Saygılarımızla,

Hamdi GİRGİN

“UYARI: Bu çalışmada yer alan görüşler, yazarın kendi görüşleri olup, çalıştığı kurumun görüşlerini yansıtmamaktadır. Bu yazı yalnızca bilgilendirme amacıyla yayımlanmış olup, herhangi bir hukuki görüş, yönlendirme ve tavsiye içermemektedir. Ayrıca, bilgiler yazının hazırlandığı tarihteki mevzuat göz önünde bulundurularak verilmiş olup, yazı içeriği aradan geçen zaman içerisinde mevzuat değişiklikleri ve ilgili kurumların konu hakkındaki görüşleri çerçevesinde güncelliğini yitirmiş olabilir.”

Hamdi İlkay Girgin

Makalenin yazarı Hamdi Girgin 2001 – 2004 yılları arasında Bankalar Yeminli Murakıp Yardımcısı, 2004 yılından 2010 yılı sonuna kadar da Bankalar Yeminli Murakıbı olarak Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nda görev yaptı. 2011 yılı başından bu yana özel bir bankada Mevzuat ve Uyum Müdürü olarak görev yapmaktadır. Bankacılık, AML ve sermaye piyasası mevzuatı başta olmak üzere banka ve finans kurumlarını ilgilendiren her türlü mevzuat üzerinde çalışmaktadır.

 

BANKACILIK KANUNU İLE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR 7222 SAYILI KANUN