Açık Bankacılık-I

Açık bankacılık makalelerimizin ilki olan bu makalede daha çok açık bankacılık tanımı ve düzenlemelerine yer verirken, ikinci makalemizde Avrupa Birliği ve diğer ülkelerdeki açık bankacılık uygulamaları ve gelişimi üzerinde duracağız.

Yıllar içerisinde, müşteri datasının yönetimi giderek dijitalleşirken, dijital yetkilendirme ve kimlik teyidi gibi teknolojik gelişmeler müşterinin kendi verisi ve finansal varlıkları üzerinde daha fazla kontrole sahip olmasını sağladı.

Müşterilerin kendi verileri üzerinde daha fazla kontrole sahip olması ise finans dünyasında aşağıdaki alanlarda gelişmeyi de beraberinde getirdi.

• Onayı halinde, müşteri bilgilerinin (ad, yaş, email adresi gibi) banka doğrulama ve yetkilendirme kuralları ile banka dışı kuruluşların websiteleri ile paylaşılması
• Banka dışı uygulamalar ile banka hesapları arasında bağlantının kurulması

Açık bankacılık diye adlandırabileceğimiz “Open Banking” sistemi, banka müşterisine API (application programming interfaces)’ler aracılığıyla, diğer tüm finansal kuruluşlardaki verilerine ulaşım imkanı veren ağ sistemi olarak tanımlanabilir. Bu ağlar sayesinde müşteriler güvenli şekilde ağda yer alan diğer tüm finansal kuruluşlarla verilerini paylaşabilir, bu sayede işlemlerini çok daha hızlı, düşük maliyetle gerçekleştirebilirler, finansal kuruluşlar da müşterilerine ihtiyaçlarına en uygun ürün ve hizmeti sunma şansını elde ederler.

API, basit anlatımla, software uygulamalarının birbirleri ile etkileşim içerisine girmesini temin eden standart kurallar seti diye tanımlanabilir.

Açık bankacılık, finansal sistemde hakim konumda olan bankalar için daha kaliteli hizmeti daha düşük maliyetle sunma imkanı yaratırken, banka dışı kuruluşlarla rekabeti de beraberinde getirecek. Fintech kuruluşlarının yenilikçi çözümlerle büyük finansal kuruluşlara göre çok daha çabuk müşterilerine ulaşabildiği bir ortamda, açık bankacılık sistemi bu tür kuruluşları daha da finansal sistemin içerisine çekebilecek ki, bu büyük finansal kuruluşlarca pekte tercih edilmeyen bir durum.

Avrupa Birliği’nde 13 Ocak 2018 tarihinde yürürlüğe giren ve Açık Bankacılık Direktifi olarak da bilinen İkinci Ödeme Hizmetleri Direktifi (Second Payment Services Directive 2-PSD2) ile müşterinin izin verdiği üçüncü parti servis sağlayıcıları müşterilerin bilgilerine giriş yapabilecek, ödeme işlemlerini gerçekleştirebilecek.

Diğer bir ifade ile müşteriler kendi verileri üzerinde daha fazla kontrole sahip olacaklar. PSD2 ile bankalar güvenli ve çok daha standart hale getirilmiş desende müşteri verisi üretmek ve paylaşmak zorunda kalacaklar. Üçüncü parti şirketler, geliştirdikleri standart bir arayüz (API) ile tüm bankaların sistemlerine erişerek müşteri datalarına ulaşabilme imkanına kavuşacaklar. Ancak, bankalar müşteri verilerinin güvenliğinden sorumlu olmaya devam edecekler, PSD2’ye göre bankalar yeni güvenlik standartları oluşturmak zorunda ve bunun için düzenlemenin yürürlük tarihinden itibaren 18 ayları bulunmakta.  3 veya 5 yıl içerisinde çok daha fazla uygulanabilir olacağı tahmin edilen açık bankacılık ile çok daha ileri finansal uygulamalar ve finansal hizmetlerin hayatımıza gireceği tahmin ediliyor.

Gelecek makalede, Avrupa Birliği ve diğer ülkelerdeki açık bankacılıkla ilgili gelişmeler hakkında daha detay bilgiler vereceğiz.

Saygılarımızla