ABD ve AB’nin Ukrayna’nın Kırım Bölgesine Uyguladığı Yaptırımlar
ABD ve Avrupa Birliği (AB) bir süredir Rusya’nın Ukrayna’daki iç karışıklığa müdahil olmasına ve Kırım’ın ilhakına karşılık olarak Rus finansal sistemine ve Ukrayna’nın Kırım ve Sivastopol bölgelerine yönelik yaptırımlar uyguluyor. Bu sebeple özellikle Ukrayna’ya yönelik bankalar aracılığıyla gerçekleştirilen para transferlerinde sorun yaşanmaya başlandı. Bu yazımızda ABD ve AB’nin Kırım yaptırımlarına ilişkin bilgiler vermek istedik.
ABD YAPTIRIMLARI
19 Aralık 2014 tarihinde, ABD Başkanı Barack Obama, ABD kişilerinin Rusya’nın ilhak ettiği Kırım bölgesi ile herhangi bir ilişkide bulunmalarını yasaklayan kararnameyi (Executive Order 13685) yayımlamıştır.
Kararname;
-herhangi bir ülkede yerleşik ABD kişilerinin Kırım’a yeni bir yatırım yapmasını,
– ABD’den veya herhangi bir ülkede yerleşik ABD kişisi tarafından doğrudan veya dolaylı olarak Kırım’a ürün, teknoloji veya hizmet ihracatı yapılmasını,
– ABD’ye Ukrayna’nın Kırım bölgesinden ürün, teknoloji veya hizmet ithalatını,
– herhangi bir ülkede yerleşik bir ABD kişisi veya ABD vatandaşı olmayan kişilerin ABD üzerinden veya ABD vatandaşları aracılığıyla yapacakları finansman, garanti faaliyetlerini,
yasaklamaktadır. Kararname ayrıca, Hazine Bakanı’na Kırım’da faaliyet gösteren kişi ve kuruluşlara karşı yaptırım uygulama yetkisi de vermektedir.
Diğer taraftan, 30.01.2015 tarihinde yayımlanan 6, 7 ve 8 numaralı Genel Lisanslar ile ABD’nin Kırım yaptırımlarına yönelik birtakım istisnalar düzenlenmiştir.
6 nolu Genel Lisans; ABD kişilerinin Kırım’a / Kırım’dan olan kişisel para transferlerini (ticari olmayan) ve fon aktarma işlemlerini düzenlemektedir. Lisans aynı zamanda ABD mevduat kurumlarına, kayıtlı aracılar veya menkul satıcıları ile para gönderme yetkisine sahip kayıtlı kurumlara da bu işlemleri gerçekleştirme yetkisi vermektedir. Buna ek olarak, 6 nolu Genel Lisans, ABD kişilerine Kırımlı olan ya da Kırım’da ikamet eden bir kişinin ticari olmayan, kişisel havale işlemlerinin yapılması için de izin vermektedir. Lisansın geçerli olabilmesi için söz konusu işlemlere Taraf olan kişilerin yaptırıma tabi kişi ve kurumlar (SDNs) listesinde yer almaması gerekmektedir.
7 nolu Genel Lisans, yaptırıma tabi kişi ve kurumlar (SDNs) listesinde yer almayan ve genelde Kırım’da ikamet eden bir bireyin, bir ABD finans kurumunda bulunan hesabının işlemlerini düzenlemektedir. Lisanstaki şartlara göre bu işlemler ancak kişisel nitelikte ise ve bir işletmeyi desteklemek ya da bir işletmede kullanılmak üzere gönderilmemişse yapılabilmektedir. Ayrıca doğrudan ya da dolaylı olarak Kırım’a gönderilen transferler ile doğrudan ya da dolaylı olarak Kırım’da ikamet eden bireylerin yararına gönderilen transferler (Genel Lisans 6 ile izin verilen kapsamda değilse) bu kapsamda değildir.
8 nolu Genel Lisans, Kırım ile ilgili olarak iletişim hizmetleri alınması ve gönderilmesi ile ilgili tüm işlemleri düzenlemektedir. Bu lisans ile telekomünikasyon ekipmanları ya da teknoloji sağlanmasına, satışına veya kiralamasına yetki verilmemiştir. Ayrıca telekomünikasyon iletim olanakları üzerindeki kapasitenin de alımı, sağlanması ve kiralanması istisna kapsamında değildir (örneğin uydu ya da karasal ağ etkinliği).
Lisans aynı zamanda ABD ile Kırım arasında posta/paket alımı ve gönderimi yapan ortak taşıyıcıların tüm işlemlerini istisna kapsamına almaktadır (bu tür posta ve paketlerin ithalat veya ihracatı Ukrayna ile ilgili diğer yaptırımlar kapsamında olmadığı sürece).
AVRUPA BİRLİĞİ (AB) YAPTIRIMLARI
AB’nin 23.06.2014, 30.07.2014 ve 19.12.2014 tarihli Konsey kararları ile devreye giren yaptırımları çerçevesinde Kırım ve Sivastopol’a yatırım yapılması, AB vatandaşları ve şirketlerinin Kırım ve Sivastopol’dan gayrimenkul ya da şirket satın almaları, Kırım ve Sivastopol’daki şirketlere kredi ya da hizmet vermeleri yasaklanmıştır.
İlk olarak 23.06.2014 tarihli karar ile Konsey, AB’ne Kırım veya Sivastopol menşeli malların ithalatını yasaklamıştır. Söz konusu kararda bu malların AB’ne ithalatına ilişkin finans ve sigortacılık hizmetleri verilmesi de yasaklanmıştır. Sadece Ukrayna devleti tarafından menşe belgesi verilmiş, Kırım veya Sivastopol menşeli malların ithaline izin verilmiştir.
Konseyin 30.07.2014 tarihli kararı ile de Kırım ve Sivastopol bölgelerine ticaret ve yatırım kısıtlamaları getirilmiştir. Söz konusu karar ile taşımacılık, telekomünikasyon ve enerji sektöründe petrol, gaz, maden sondajına yönelik
– altyapı yatırımları yapılması, altyapı ile ilgili teknik destek, eğitim, aracılık, inşaat veya mühendislik hizmetleri verilmesi,
– bu yatırımlara yönelik malzeme ve teknoloji ihracatı yapılması,
– bu yatırımlara yönelik finans ve sigortacılık hizmetleri verilmesi, kredi sağlanması,
– Kırım ve Sivastopol’da kurulu ve bu sektörlerde faaliyet gösteren firmaların satın alınması, mevcut ortaklık paylarının artırılması
yasaklanmıştır.
AB Konseyi’nin 19.12.2014 tarihli kararı ile de, 20 Aralık 2014 tarihinden geçerli olmak üzere Kırım ve Sivastopol’a yatırım yapılması, AB vatandaşları ve AB’de kurulu şirketler tarafından Kırım’da gayrimenkul ve şirket satın alımı, Kırım’da yerleşik firmalara finansman ve hizmet sağlanması yasaklanmıştır.
Buna ek olarak Avrupalı turizm operatörleri Kırım ve Sivastopol ile çalışmaktan ve AB bayraklı turistik kruvaziyerler Kırım limanlarına demirlemekten men edilmiştir. Bu yaptırım AB vatandaşları tarafından sahip olunan veya AB bayrağı taşıyan tüm gemileri kapsamaktadır.
Sonuç olarak ABD ve Avrupa Birliği’nin USD ve EUR işlemlerde Ukrayna’da bulunan Kırım Özerk Cumhuriyetine uygulamaya başladığı yaptırımlar sebebiyle, bankaların herhangi bir yaptırım ile karşılaşmamaları için Kırım ile ilgili ticari nitelikteki uluslararası para transfer işlemlerine aracılık etmemesi gerekmektedir.
Saygılarımızla,
PROCOMPLIANCE
1 Cevap
[…] ”ABD ve AB’nin Kırım Bölgesine Uyguladığı Yaptırımlar”, 2016, https://procompliance.net/abd-ve-abnin-ukraynanin-kirim-bolgesine-uyguladigi-yaptirimlar/?upm_export=…, (02 Ekim […]